ایمنی و امنیت همواره از دغدغه های اساسی انسان در طول تاریخ محسوب می شده است. لذا آدمی همواره به دنبال یافتن شیوه هایی برای کاهش اثرات عوامل تهدیدکنندۀ ایمنی و امنیت خود بوده است. از آنجا که کشور ایران از قرون گذشته در مسیر حوادث تاریخی و در معرض انواع حمله ها و تهاجم های نظامی ملل مختلف و قبایل همسایه واقع شده بود، پدیدۀ «دفاع » در معماری و شهرسازی اثر زیادی داشته و آثار کالبدی آن قلعه ، حصار، ...

مرکز باستانشناسی ایران در زمستان 1355 – 1356 ه ش / 1979 م با اعزام هیأتی تصمیم گرفت که گذشته هرمز را تحقیق نماید. تا پیش از آن، بجز قلعه پرتغالی، اثر دیگری از هرمز شهرت چندانی نداشت. لی ن تحقیقات این هیأت آش ار کرد که سال ها پیش از ایجاد قلعه ک ک مزبور در این جزیره بناهای عظیم سنگی به سب بناهای ساسانی وجود داشته است که بعدها در ک معماری قلعه پرتغالیها تأثیری عمیق بر جا نهاده است. مقاله پیش رو ح...

دولت ساسانی از همان آغاز روی کار آمدن خود در جبهه های مختلف با دشمنان متنوع به جنگ و ستیز پرداخت و به شیوه های هجومی روی آورد به طوری که به وسیله ی سواره نظام خود و شیوه ها و تاکتیک های برتر نظامی به موفقیت های درخورد توجهی دست پیدا کرد. مدتی نگذشت که ای شاهنشاهی در فنون قلعه ستانی مهارت به سزایی یافت و توانست آلات و ادوات قلعه گیری را برخلاف حکومت های پیش از خود به کار گیرد چنان که دشمنان آنها...

این پژوهش سعی بر آن دارد که ضمن معرفی اجمالی ساختار کالبدی قلعۀ روستای خورانق، اقدام به شناسایی رفتارهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ساکنان نماید و از این رهنمود به دنبال این پرسش است که آیا مفاهیم اجتماعی، رفتارهای فرهنگی و شرایط اقتصادی، در شکل گیری کالبدی قلعه مؤثر بوده است یا خیر و اگر مؤثر بوده در چه حد، شکل قلعه را تحت تأثیر خود قرار داده است؛ قلعه ای که علاوه بر قدمت زیادش، از معدود قلعه ه...

شورش قلعه دم دم در عصر شاه عباس اول صفوی و توسط امیرخان برادوست، یکی از امرای مشهور عشایر برادوست، روی داده است.این مقاله به علل این شورش می پردازد و فر ض بر این است که از ماهیتی مذهبی، قومی و قدرت طلبانه برخوردار بوده است.این تحقیق بر روش توصیفی- تحلیلی مبتنی است.پس از تأمل و تحلیل اسناد و نوشته های موجود در منابع اولیه و تحقیقات جدید این نتیجه به دست آمد که شورش قلعه تا حد زیادی به دنبال سیاس...

بنای قلعه دختر با عملکرد ترکیبی کاخ و قلعه، به عنوان مرجع ارزشمند معماری دوره گذار از اشکانی به ساسانی، مظهر تجلی طرح های بدیع بسیار مهمی است که در طول سالیان دراز الگوی بناهای عظیمی در ایران زمین شده است. بنابراین باید به عنوان سند تکامل بخشی از تاریخ معماری این سرزمین به درستی شناخته شود که پژوهش حاضر در پی آن است که این هدف را در قالب نقد معماری که بر اساس بهترین شیوه منتج از فصل دوم پایه ری...

چکیده قلعه تاریخی زیویه که مربوط به دوره مان نایی ها می باشد، در سال 1325 ه.ش کشف شد و پس از آن چند دوره حفاری در قلعه صورت گرفت. این قلعه دارای ساختاری خشتی می باشد که متشکل از خشت های خام در سه رنگ نخودی، قرمز و خاکستری بوده و اندودها و ملاتی سفید رنگ دارد. بخش زیادی از کالبد خشتی این بنا هر ساله دچار تخریب و فرسودگی می شود و این مسئله یکی از نگرانی های پیش روی حفاظت گران این بنای تاریخی است...

چکیده: دوره قاجار یکی از مهمترین ادوار متاخر معماری و شهرسازی دوران اسلامی در ایران می باشد. اگر چه معماری و شهرسازی ایران در عصر صفوی به اوج خود رسید، اما تحولات مختلف فرهنگی و دوام و پایداری نسبی حکومت قاجار موجب شکوفایی کم نظیر کمی و کیفی در معماری و شهرسازی شد. این دوره، به سبب نزدیکی زمانی و برجای ماندن بسیاری اسناد و منابع گوناگون نوشتاری و تصویری و آثار معماری، واسطه ی ما برای شناخت و فه...

پیدایش سکونتگاه های بشری همواره بر پایه عوامل طبیعی مانند آب و خاک مناسب استوار بوده است. در زمان های گذشته، سکونتگاه های قلعه ای به عنوان یکی از مراکز حیات جمعی انسان تحت تاثیر متغیرهای متعدد طبیعی از قبیل فاصله از رودخانه، شکل زمین، ارتفاع، شیب، جهت شیب، اقلیم، نوع خاک و پوشش گیاهی بوده است. در این راستا، پژوهش حاضر بر پایه داده های میدانی و اسنادی و با استفاده از مدل ویکور، درصدد ارزیابی و ر...

یکی از آثار تاریخی ولایت کرمانشاه (کرماشان*)، قلعۀ کهنۀ کرمانشاه است که در بخش مرکزی شهر کرمانشاه واقع شده و ظاهراً قدمت آن به دورۀ افشاریه می رسد. از این قلعه، نقشۀ تاریخی ارزشمندی در دورۀ قاجار کشیده شده که پلان این قلعۀ تاریخی در آن به خوبی ترسیم و منعکس شده است. پلان این اثر تاریخیِ نظامی قابل مقایسه با نمونه های دیگری از جمله قلعۀ خوی است. از سوی دیگر با توجه به موقعیت سوق الجیشی منطقه، قلعه...