روی کارآمدن پوتین سبب توجه دوبارة روسیه به منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا به ویژه کشورهایی (مصر، عراق، سوریه، فلسطین و یمن) که در گذشته حوزة نفوذ اتحاد شوروی بودند، شد. علت توجه جدی روسیه به خاورمیانه در دورة جدید چیست؟ به نظر می رسد که تلاش روسیه برای حضور در این منطقة راهبردی، به دلیل ضرورت هایی مانند احیای نقش روسیه به عنوان یک ابرقدرت قادر به رقابت با آمریکا با هدف حضور دائمی و ایفای نقش تثب...

اصولاً، یکی از روش های پیشگیری از وقوع بحران ها بویژه در محیط بین الملل، داشتن معرفت نظری از طبیعت وجودی بحران است. یعنی هر چه هویت وجودی بحران ها عمیق تر ریشه یابی شود، شناخت بهتر و کامل تری حاصل خواهد شد و این شناخت علاوه بر جهت دهی صحیح به سیاست خارجی دولت ها، شناخت جامع تری از محیط بین الملل فراهم کرده و قطعاً در جلوگیری و کاهش آثار منفی بحران ها یاری دهنده دولت ها خواهد بود. روی همین اصل، هد...

روابط راهبردی ایران و سوریه در سه دهه گذشته مصداق یکی از دیرپاترین اتحادها در منطقه خاورمیانه بوده است. ریشه‌های این روابط راهبردی را می‌توان در تغییرگفتمان نظام ایران ناشی از پیروزی انقلاب اسلامی و ایجاد سازه‌های ارزشی جدید از یک طرف و تهدیدات مشترک این دو بازیگر در منطقه از طرف دیگر جستجو کرد، موضوعی که به‌ویژه در بحران اخیر سوریه نمود و بروز بیشتری یافت. از این رو، در پژوهش ح...

تحول در فضای ژئوپلیتیک محیط امنیتی منطقه خاورمیانه پس از حادثه 11 سپتامبر2001، بازیگران فرامنطقه ای را به در پیش گرفتن رویکردهای متفاوت واقع گرایی نسبت به بحران های حادث شده در این منطقه، وادار نموده است. یکی از این بازیگران روسیه است که با در پیش گرفتن  رویکرد واقع گرایی، خود را سخت درگیر بحران سوریه نموده است. در این بحران، روسیه در یک مناقشه ژئوپلیتیک و در رقابتی پایاپای با سایر بازیگران منط...

از دستاوردهای مهم امنیتی انقلاب اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه، تقویت محور مقاومت اسلامی و بخصوص تحکیم پیوند شیعیان در منطقه­ خاورمیانه است. قدرت گیری شیعیان در عراق، رشد حزب الله در لبنان و گسترش مبارزات  شیعیان بحرین، در پیوند با ایران سبب نگرانی امنیتی پادشاهی سعودی شده است؛ چرا که بخش عمده­ای از جمعیت مناطق شرقی عربستان که عمده­ترین ذخایر نفتی این کشور در آنجا قرار دارد را شیعیان تشکیل داد...

از اواخر سال 2010 در خاورمیانه عربی جنبش هایی آغاز شد که تمام منطقه را تحت تاثیر خود قرار داد. در این میان اتحادیه اروپا نیز یکی از قطب های مهم در این درگیری ها بوده است. دیپلماسی اتحادیه اروپا در قبال تحولات خاورمیانه عربی دارای تناقضاتی بود. در مورد بعضی از کشورها سیاست صبر و انتظار را پیش گرفت و در مورد بعضی دیگر سیاست خشن و نظامی را در دستور کار خود قرار داد. اهداف این تحقیق در صدد است تا ع...

رقابت منطقه ای امروزه به یکی از مسایل بسیار مهم منطقه خاورمیانه تبدیل شده است.این رقابت که در گذشته نیز وجود داشته است در سالهای اخیر با وقوع تحولات جدید در منطقه خاورمیانه به بازی اصلی سیاست در خاورمیانه و همچنین بحران های منطقه تبدیل شده است. در این زمینه بازیگرانی چون ایران، ترکیه و عربستان سه ضلع این رقابت را تشکیل داده اند که بی گمان رقابت ایران و ترکیه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. این...

پیچیده شدن جوامع انسانی آثار متعددی در پی داشته است که از آن جمله می توان به افزایش احتمال وقوع بحران های مختلف اشاره کرد. همین امر موجب شده است پرسش از الگوی مطلوب مدیریت بحران به دغدغه ای جدی برای تمام نظام های سیاسی تبدیل شود. بر این اساس، پژوهش در باب نقش عوامل مختلف در بحران، موضوعیت می یابد و به طور مسلم «رسانه» یکی از مهم ترین این عوامل است.در این مقاله، نویسنده با عطف توجه به ماهیت رسان...

حکومت های عربستان جنوبی و اعراب جنوبی، فعالیت گسترده ای در زمینه بازرگانی داشتند. اهمیت تجارت در شبه جزیره عربستان تا آن اندازه بود که دولت های جنوب و شمال شبه جزیره را می توان از پیامدهای رونق تجارت شمرد. سرزمین یمن به دلیل بهره مندی از مواهب طبیعی فراوان، موقعیت ویژه جغرافیایی، سلطه بر شاهراههای تجاری، داشتن معادن غنی و محصولاتی خاص مانند بخور و نیز فراورده های زراعی زیاد از دیرباز در شمار کش...