در دنیای امروز تمایل به سکونت دائم در یک مکان جای خود را به جابجایی دائمی داده، به طوری که ساکنان دیرینه یک منطقه جای خود را به ساکنان جدید داده اند. در سالیان اخیر بشر به دستاورد های نوینی در زمینه های حمل و نقل و علوم ارتباطات دست پیدا کرده که باعث کاهش فواصل و مسطح شدن فضا گردیده است. این تغییرات تجربه مکانی متنوع و وسیعی را برای فرد ایجاد می کند و فرد را قادر ساخته تا در زمانی کوتاه اطلاعات...

محله به عنوان یک بخش از نظام سلسله مراتبی شهر همواره در طول تاریخ وجود داشته و با دگرگونی ساختار جوامع شهری تحولاتی پذیرفته است. عواملی چون جمعیت، ساختار اجتماعی و فرهنگی (مذهب و آداب و رسوم)، اقتصاد، طبیعت و دانش فنی زمان از مهمترین عواملی هستند که در دگرگونی محلات نقش داشته اند. به وجود آمدن محلات جدید شهری براساس طراحی های از پیش تعیین شده و یا محلاتی که صرفا توسط عوامل دسترسی تعریف می شوند ...

هر شهر و هر محله ای هویت خود را از ویژگی های محیط طبیعی و محیط اجتماعی- فرهنگی باز می یابد و این ویژگی ها آن را از دیگر شهرها و محله ها متمایز می کند. چنین مؤلفه هایی یک فرصت و یک امتیاز منحصربه فرد برای تشخیص و حس مکان یا فضا است. در همین راستا، این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و به دو صورت اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. جامعۀ آماری تحقیق را همۀ ساکنان محلات[1] شهر جهرم شامل 22375 نفر تشکیل ...

محله های شهری با ساختارهای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی خاص خود به عنوان مکان های متمایز در دل شهرها مطرح بوده و می-توانند باعث شکل گیری احساس تعلّق به مکان برای شهروندان و تقویت هویت شهری شوند. لذا با هدف ارزیابی هویت محله چای-بوئی شهر گنبد کاووس و سنجش حس تعلّق به مکان، تحقیق پیش رو انجام گرفت. بر اساس ماهیت و روش، تحقیق حاضر از سنخ تحقیقات توصیفی- تحلیلی و پیمایشی میباشد. تعداد 384 پرسشنامه در می...

بافت های تاریخی به دلیل قدمت و در اکثر موارد فرسودگی و فقدان تاسیسات و خدمات اولیه برای زندگی شهری امروز، در پاسخ گویی به نیاز های شهروندان خود دچار نارسایی های اساسی می باشند. همین امر باعث تخلیه این بافت ها توسط ساکنان بومی و قدیمی و حرکت سکونتی آنان به سمت فضاهای جدید یا پیرامونی شهر گشته و به تبع آن، مهاجرت قشرهای کم درآمد به این بافت ها رو به فزونی گذارده، به طوری که عدم تمکن مالی این ساکن...

بررسی شهرهای جدید به عنوان آفریده ی اندیشه های معماری مدرن که ساختار آن ها از پیش برنامه ریزی شده اند با «کمرنگ بودن ارتباطات اجتماعی» و «عدم شکل گیری حیات مدنی» در این شهرها را نشان می دهد. نتیجه این دو عامل از بین رفتن بسترهای زندگی جمعی و کاهش حضور گروه های اجتماعی در عرصه های همگانی بوده است. از این رو فرد در شهر جدید بیش از آن که خود را شهروند شهر بداند خود را ساکن در شهر می داند و در این ...

چکیده: حس مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه آنها از محیط خود است که شخص را در ارتباطی درونی با محیط قرار می دهد، به طوری که فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می شود. این حس عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می گردد. حس مکان علاوه بر این که موجب احساس راحتی از یک محیط می شود، از مفاهیم فرهن...

«باهمستان» در محلات شهری عاملی مهم در ایجاد حس اعتماد، منزلت، تعلق و مشارکت ساکنان به شمار می‌رود که امروزه در حوزه ادبیات شهر‌شناسی به آن توجهی ویژه می‌گردد. این مفهوم و خصیصه‌های آن تاکنون به‌روشنی در حوزه ادبیات شهر‌شناسی کشور مورد بررسی قرار نگرفته است. تحلیل و بررسی مفهوم مورد نظر به‌واسطه موضوعیت، نیاز به روش‌شناسی به‌خصوصی دارد. هدف این نوشتار، گذر از تعاریف کلی مفهوم باهمستان و درک خصیص...

محله‌های شهری باتوجه به خاطرات فردی و جمعی در ذهن شهروندان منطقه جایگاه ویژه‌ای دارند. ازاین‌رو، مفهوم سکونت و شکل‌گیری آن در رابطه انسان با مکان، با برآورده شدن نیازها و رفتارهای انسان ارتباط تنگاتنگی دارد. دراین رابطه هویت به مثابه بخشی از احراز حسِ بودن و تعلق از ضرورتهایی می باشد که لازم است در طراحی محیط‌های سکونتی مورد توجه قرار گیرد. هدف کلی از پژوهش حاضر، شناخت عناصر مؤثر در ایجاد حس تعل...

در این پژوهش، سعی شده است راهکار های افزایش کیفیت محیط در واحدهای همسایگی شناسایی شود تا با استفاده از آن رفتارهای شهری و شهروندی مانند (مشارکت، افزایش حس تعلق و حس مکان، خاطره انگیزی، و ماندگاری مکان و ...) در محله ارتقاء یافته، و ساکنان و استفاده کنندگان را به حفظ و ارتقاء ویژگی های اجتماعی در محل تشویق کند. در این راستا برای انجام این پژوهش؛ محله حیرفروشان بابل به عنوان نمونه مورد مطالعه قرا...