اسکان غیر رسمی در کلانشهرهای جهان سوم و ایران مسبوق به زمینه ها و دلایل شکل گیری متعددی است. با توجه به برون زادگی پدیده شهرنشینی در ایران و همچنین اتکای اقتصاد ملی به پیشتازی کلانشهرها در اقتصاد جهانی بنابراین توجه به موضوع حاشیه نشینی حیاتی و مهم است. در کلانشهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر مذهبی جهان عرصه های فضایی بسیاری در سیطره پدیده فوق است. گذار از دوره های فکری و انگاره ای ساماندهی اسکا...

نابسامانی در سازمان فضایی کشورهای جهان سوم که در اثر عوامل گوناگون تحت تأثیر مکانیسم‌های حاکم بر ساختارهای اقتصادی – اجتماعی و سیاسی پدید آمده است، موجب گسستگی روابط بین شهرها شده و عدم تعادل‌های منطقه‌ای را به وجود آورده است. یکی از مشکلات اساسی توسعه فضایی و منطقه‌ای در استان کردستان، گسیختگی سازمان فضایی و عدم سلسله‌مراتب مبتنی بر رابطه تعاملی میان سکونتگاه‌ها است. سازمان فضای استان کردستان ...

مجموعۀ شهری گستره­ای است جغرافیایی که از همبستگی و تعامل کارکردی فعالیت و سکونت بین چند شهر و کانون جمعیتی به گونه­ای که یک نظام یکپارچۀ فضایی را تشکیل دهند، به وجود می­آید. مجموعۀ شهری تهران یکی از مهم­ترین و بزرگ­ترین مجموعه­های شهری کشور است که جمعیتی بالغ بر 13422367 نفر را در خود جای داده است. هدف ما در این نوشتار، مطالعۀ تغییرات الگوی اسکان جمعیت در مجموعۀ شهری تهران و برخی عوامل مؤثر د...

حرکت و فضای زندگی عابرین پیاده در چند سال گذشته از طرف مسئولین بسیار مورد توجه قرار گرفته است، اما علی رغم همه این تلاش ها به دلیل نبود یک برخورد روشمند که از پشتوانه نظری قوی برخوردار باشد و نیز گرته برداری و کپی کردن استانداردهای لازم برای توسعه شبکه معابر از کشورهای غربی، فعالیت سازمان های دولتی در بهترین حالت، به تغییر کفسازی پیاده روها محدود شده است. در بیشتر مقالات دانشگاهی و پژوهشی نیز، ...

خیابان مبحث مورد علاقه اکثر نظریه پردازان در حوزه های مختلف است. تفاوت دیدگاه ها در این زمینه باعث شده تعاریف و به دنبال آن روش های متفاوت برای مداخله در خیابان ارائه شود : کالبدی (لینچ، ۱۹۶۰ و کالن، ۱۹۶1 و بیکن، ۱۹۷۶)، زیباشناسی (کبلانس، ۱۹۹۸)، اجتماعی (جیکوبز، ۱۹۶۱)، فرهنگی (لمنورل، ۱۹۹۴)، سیاسی (مارکس، ۱۸۷۰) یا تاریخی (نیکولو، ۱۹۹۵)؛ و به موازات آن دیگر محققین به دنبال راهکار جدید برای مداخل...

بعد از طرح آمایش سرزمین و طرحهای منطقه ای‘ طرحهای ناحیه ای و یا به تعاریفی طرح جامع شهرستان مطرح می گردد. این طرحها به استناد ‹‹آیین نامه مربوط به استفاده از اراضی‘ احداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها›› مصوب 22 اردیبهشت 1355 و الحاقی 5/11/73 تهیه می شوند. ساماندهی به نظام فعالیت انسان در فضای خرد (شهرستان) بمنظور استفاده بهینه از زمین یا بعبارتی دیگر‘ ساماندهی فضایی نظام...

بروز انواع ناهنجاری های اجتماعی، و از همه مهم تر وقوع جرایم مرتبط با مواد مخدر در شهر زنجان، از مشکلات عمدة این شهر در مقطع کنونی و دغدغه ای برای مدیران شهری و دست اندرکاران قضایی و انتظامی آن است. این پژوهش با هدف تحلیل سازمان فضایی این ناهنجاری ها در شهر زنجان و شناسایی الگوهای مکانی و عوامل تسهیل کننده ارتکاب این جرایم و به منظور مقابله و کنترل محدوده های آلوده به آنها، با استفاده از مدل های...

هر ساله میلیون ها نفر از مردم جهان، در پی اجرای پاره ای از پروژه های عمرانی، به اجبار از محل زندگی خود رانده شده، و در حاشیۀ شهرها، در شرایط دشوارتری نسبت به قبل از جا به جایی، استقرار می یابند. مقالۀ حاضر در جستجوی پاسخی است برای این سؤال که چگونه می توان در شرایط عادلانه، برای جا به جایی غیر اختیاری برنامه‌ریزی نمود و آن را تحقق بخشید. مایکل ام سرِنیا در مدل خطر و بازسازی خود، سؤال های پایه ای...

چکیده ادامه حیات جامعه عشایری در ساخت سنتی خود، در شرایط نوین اقتصادی و اجتماعی، مشکل و با موانع عمده ای همراه است. یکی از گام های مهمی که توسط دولت جمهوری اسلامی برای از میان برداشتن این موانع برداشته شده، اجرای طرح های برنامه ریزی شده اسکان عشایر است. بخش بزرگی از جامعه عشایری ایران در پی این اقدام هدایت شده، در مناطق مختلف کشور، به اسکان روی آورده اند. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیرات (اع...

شهرها به دلایل متعددی چون مهاجرت¬پذیری فزاینده، عدم تناسب امکانات و تسهیلات عمومی، اقتصادی و اجتماعی، رشد فزاینده جمعیتی، فقدان سیاست¬های کارآمد حمایتی، نبود یا ناکارآمدی نهادهای حمایتی، نابرابری فزاینده و محدود بودن فرصت¬های شغلی با مظاهر عریان نابرابری و فقر جنسیتی آشکار مواجه¬اند. دلایلی چون تاثیرپذیری ¬کیفیت زندگی مردان و زنان به¬صورت متفاوت از تصمیمات و اولویت های توسعه¬ای در برنامه¬ریزی¬ه...