تولید سفال به شیوه قالبی در کنار سایر انواع سفال در شادیاخ، در قرون میانی اسلام رواج بسیار داشته که آمار زیاد این سفالینه ها و یافته هایی در ارتباط با تولید آنها در محل، همچون قالب های سفالی و کوره سفال پزی، دلیلی بر تخصصی بودن کارگاه های سازنده این گونه های سفالی در شادیاخ می باشد. با توجه به اهمیت نقوش این سفال ها در زمینه روشن ساخت تحولات فرهنگی دوره سلجوقی، تنوع زیاد نقوش بکار رفته و همچنین...

سفالگری در گناباد که حداقل پیشینه ای سه هزارساله دارد، با مراکز هم عصر خود از شیوه ای یکسان پیروی می کرد. سفال مند با مصالح و تزئینات متفاوت، به عنوان پدیده ای نوظهور از اواخر قرن یازدهم هجری در مند رایج شد. این سفال که با سفال میبد یزد و شهررضای اصفهان شباهت زیادی دارد، درطول زمان از محیط نیز تأثیر پذیرفته است. سفال مند به دلیل داشتن نقش مایه های سنتی و رنگ های گرم و شاد، همواره جذاب و در مجام...

جمعیت جهان با روندی افزایشی، از اوایل قرن 21 به بعد به سوی شهری شدن پیش می‏رود؛ از این رورویکرد توسعه پایدارشهری را به دلیل مزایای زیست‏محیطی، جای خود را در اغلب کشورها باز کرده است. از آنجا که منظرشهری در نقش یک راوی، مسئولیت انتقال پیام‌های گوناگون را برعهده می‌گیرد، با دارابودن سه بعد احساسی، فرهنگی و اکولوژیکی می‏تواند در رودخانه‏های درون‏ شهری که از فضاهای طبیعی پراهمیت هستند، علاوه بر تأث...

نرخ جمعیت زنان سرپرست خانوار در دهه‏های اخیر رشد گسترده‏ای داشته است. در کنار افزایش نرخ رشد جمعیت، این گروه تغییرات کیفی‌ـ مانند تغییر ترکیب سنی، تحصیلی، درآمدی و فقر اقتصادی‌ـ را نیز تجربه کرده‌اند که مسائل مبتلا به آنان را به‏مرور از یک پدیدۀ اجتماعی نسبتاً طبیعی به موضوع اجتماعی از جنس آسیب تبدیل کرده است. هدف این مقاله بررسی و تحلیل آسیب‏پذیری اجتماعی زنان سرپرست خانوار و فرزندان آنان در مق...

مجموعه های نفوذی جنوب شرق سلطان آباد در 35 کیلومتری شرق شهرستان سبزوار واقع شده و از لحاظ تقسیم بندی تکتونیکی، بخشی از زون افیولیتی سبزوار محسوب می شود. ترکیب این توده های نفوذی از گابرو تا گابرو دیوریت و پلاژیوگرانیت تغییر می کند. کانی های اصلی سنگ شامل پلاژیوکلاز، هورنبلند و پیروکسن از نوع کلینوپیروکسن (اوژیت – دیوپسید) و ارتوپیروکسن (انستاتیت – هیپرستن) و دارای کانی های فرعی شامل آپاتیت، اسف...

در این مقاله تعداد 16 قطعه سفال کلینکی شاخص دوره ی اشکانی در نیمه غربی مرزهای کنونی ایران با استفاده از سه روش: pixe، xrf و xrd مورد مطالعه قرار  گرفته است. این سفال های کلینکی از هشت محوطه اشکانی در منطقه همدان که یکی از منطقه های توزیع این گونه سفال در بخش شرقی زاگرس مرکزی بوده، در طی بررسی های میدانی جمع آوری شده و مورد مطالعه قرار گرفت. آنالیز و بررسی ترکیب سفال کلینکی با استفاده از روش های...

حدود دو سده پس از ظهور اسلام، تولید سفال در سرتاسر سرزمین های اسلامی به تدریج دستخوش تغییراتی شگرف شد. در سرزمین های شرقی اسلام این تحولات هم زمان با آغاز نهضت ها و جنبش های ایرانی و تأسیس سلسله های مستقل مانند طاهریان و سامانیان صورت پذیرفت. مهم ترین سهم هنرمندان سامانی در ساخت سفال های اسلامی ابداع و تکامل سفال های منقوش گلابه ای است. این سفالینه ها با الگوهای تزیینی متنوعی همچون نقوش تجریدی،...

باخرز در گذشته از جمله مناطق آباد و پر رونق خراسان (رضوی) بود که در مسیر هرات قرار داشت و خاستگاه نام­آورانی چون سیف­الدین باخرزی، تاج­الدین باخرزی، ابوالمفاخر باخرزی، علی­بن­الحسن باخرزی، ابوالحسن باخرزی و خواجه علاءالدین علی صانعی باخرزی از صاحب منصبان دستگاه حکومتی سلطان حسین میرزا بایقرا بود. یکی از روستاهای تابعه باخرز در گذشته، رزه بود که اکنون نام آن به مشهد ریزه تغییر یافته است و از توا...

برای مطالعه، مقایسه و طبقه بندی سفال شاخصه های متعددی وجود دارد از جمله جنس، رنگ، خمیره، شکل، نقش و غیره. در مطالعه و مقایسه سفال باید تمام شاخصه ها در نظر گرفته شود. ولی چون در یک تحقیق وپژوهش باستان شناسی پرداختن به تمام جنبه ها کار را مشکل و سخت می نماید. می توان برخی از شاخصه ها را بطور جداگانه مطالعه نمود و با در نظر گرفتن دیگر داده ها به تحلیل و تجزیه پرداخت. این عمل و روش منجر به دقت و ...

محوطه های متعدد باستانی در منطقۀ کاشان وجود دارد که به دلیل عدم پوشش برنامه های پژوهشی باستان شناسی، همچنان ناشناخته باقی مانده یا مورد غفلت قرار گرفته اند . محوط ۀ فیض آباد یکی از این دست محوطه هاست که خوشبختانه با اقبال روبه رو گشته و مدتی پس از شناسایی، مورد کاوش قرار گرفته است. این محوطه که در 10 کیلومتری شمال شهر نوش آباد قرار گرفته، در دشتی مسطح واقع شده که امروزه با لإیۀ قطوری از ماسه پو...