رساله اوضاع اجتماعی - اقتصادی عصر صفوی را در رابطه با رواج هنرهای تزئینی و علت حمایت دولت از این گونه هنرها و ایجاد تاسیسات هنری نشان می دهد. در رساله روشن میشود که تنها علاقه شاهان صفوی به تبلیغ و ظاهر نیست که به رواج هنر کمک می کند بلکه وضع اقتصادی و بسیج مردم برای حمایت از یک طرزفکر خاص از علل عمده این رواج است . تاسیس اصناف و تاثیر آن در شکل گیری سازمان اجتماعی و تشویق اهل حرفه و فن مورد مل...

چکیده در دورهای که از ظهور شاه اسماعیل تا سقوط آخرین شاهان صفوی بیش از دو سده(1145- 907ه.ق.) بطول انجامید، دوره تحولات چشمگیر در روابط ایران عصر صفوی با سایر دول خارجی بویژه با گورکانیان هند به لحاظ سیاسی، نظامی، اقتصادی و تجاری، هنر و معماری محسوب میگردد. دستاوردهای سیاسی و اقتصادی شاه عباس اول در زمینه تجارت بین هند و ایران و دریای مدیترانه که در پی گشایش راه خلیجفارس به روی همه کشتیها صورت ...

در این مجموعه سعی بر آن است تا ، به چگونگی علم پزشکی در عهد صفویه پاسخ داده شود ونقش افکار علایق وتعصبات شاهان صفویه در رشد یا انحطاط پزشکی بیان گردد . طب صفویه دنباله رو طب اسلامی بوده ،وبر پایه ارکان اربعه ادامه یافته است . در دوره صفویه پزشکان نامداری چون بهاءالدوله نور بخشی و عماد الدین شیرازی زیسته اند که دارای ابتکارات ونو آوری بوده ونسبت به بیماری های تازه بوجود آمده در عصر خود مانند سفل...

ساختار اجتماعی ایرانِ عصر صفوی، با تأثیرپذیری از سیاست‌های پادشاهان صفوی، دیگر پذیرای تحرکات سیاسی ـ اجتماعی طرایق صوفیانه نبود. طریقت نوربخشیه با مشاهدة حرکت صوفیان صفوی از محراب به‌جانب تخت سلطنت، تداوم محبوبیت و آزادی عمل اجتماعی خویش را در خطر دید. مرشدان نوربخشی تقریباً هم‌زمان با صفویان، به‌منزلة یک طریقت صوفیانة شیعه‌مذهب، در قلمرو تیموریان اعلام موجودیت سیاسی کردند، اما درادامه نتوانستند ...

ارتباط سیاسی - بازرگانی ایران با ممالک اروپایی در دوره صفوی به خصوص از دوره شاه عباس اول به بعد به ارتباط فرهنگی - هنری نیز انجامید و نقاشان اروپایی در کسوت بازرگان و تاجر از همان اوایل دوره صفوی به ایران آمدند و بعضی از آنها وارد خدمت دربار صفویان شدند. آنها در دربار فنون و تکنیک هنری خود را در دیوار نگاره های کاخ ها و تهیه تابلوهای مستقل به کار بستند و حتی این فنون و اصول را به بعضی از شاهان ...

با روی کار آمدن دولت صفوی برای اولین بار تشیع به عنوان مذهب رسمی در ایران شناخته شد. در نتیجه اداره کشور بر مبنای فقه شیعه سبب شد تا شاهان صفوی علما را شریک حکومت قرار دهند. ایجاد شغل هایی مانند شیخ الاسلامی، ملاباشی و امامت جماعت، روحانیت شیعه را به عنوان یک طبقه اجتماعی خاص با نقش های جدید مطرح کرد. از طرفی نیاز مبرم مردم تازه شیعه به فراگیری احکام بر مبنای فتوای مکتب اهل بیت (ع) نیز در رشد ک...

مقاله حاضر، پس از معرفی تعدادی از فرمان هائی که از طرف شاهان صفوی صادر و بر روی سنگ نوشته و در انظار عمومی به نمایش گذاشته شده است، به معرفی چهار نمونه از فرمان های شاه عباس در مسجد شاه اصفهان، مسجد میرعماد کاشان، مسجد جامع اردستان و مسجد جامع دماوند می پردازد. نتایج بررسی نشان می دهد که شاهان صفوی، این فرمان ها را بنا بر اهداف مختلف و با موضوعات متعدد صادر کرده اند. موضوعات مطرح شده در این فرم...

خلیج فارس و نواحی پس کرانه ای آن، به خاطرموقعیت جغرافیایی خاصی که دارد همواره مورد توجه قدرتهای استعماری بوده است. تشکیل دولت صفویه مصادف شد باحضور پرتغالی ها و ناوگان نظامی و دریایی آن ها در خلیج فارس و اقیانوس هند. شاهان صفوی به علل گوناگون از جمله رقابت با عثمانی، در ابتدا توجه جدی به امور خلیج فارس نداشتند اما با به قدرت رسیدن شاه عباس اول و اخراج پرتغالی ها از جزیره هرمز و انتقال مرکز...

واکاوی همکنشی ادبیات با هنرهای مختلف از جمله هنر نگارگری عرصه‌ای پویا در ادبیات تطبیقی قلمداد می‌شود. پژوهش حاضر با رویکردی میان‌رشته‌ای در این حوزۀ مطالعاتی، انتقال معنا از ادبیات به نقاشی و پیوندهای روایت - متن پیرزن و سلطان سنجر در مخزن‌الاسرار نظامی با روایت - نگارۀ پیرزن و سلطان سنجر رقم سلطان محمد تبریزی را کاویده‌است. کشف گسست‌ و پیوست‌های روساختی و ژرف‌ساختی میان دو متن ادبی و نگارگرانه...

چکیده ذهبیه، سلسله صوفیانه شیعی بود که در تمامی دوران حکمرانی صفویان در ایران حضور داشت و در عرصه های اجتماعی – سیاسی ایفای نقش کرد. این طریقت نسبت به دیگر سلسله های صوفیانه عصر صفوی اعم از شیعه و سنی، در طول حیات خویش، فراز و فرود کمتری داشته است. با این وجود روابط آنان با دولت صفوی، تحت تأثیر شرایط سیاسی و مذهبیِ جامعه ایران عصر صفوی را می توان به سه دوره متمایز تقسیم کرد. این پژوهش با روش توص...