در گذشته عدّه ای به قصد کشف سرزمین های ناشناخته یا آگاهی از وضع ملّت ها به سیر و سیاحت در جهان پرداختند. بسیاری از آن ها، آنچه را که از نزدیک دیده یا شنیده بودند، به نگارش در آوردند و حاصل کار آن ها سفرنامه نام گرفت. در دوره ی قاجار نیز شمار زیادی از سیّاحان وارد ایران شدند. مردمان دوره ی قاجار برای بسیاری از مراسم و آیین های خود، آداب و رسوم خاصّ خود را داشتند که اصولاَ پایبندی زیادی به اجرای آنها ...

خانه های اصفهان در دوره قاجاریه با روحیه ای واحد به روند شکل گیری خود ادامه داده اند. در طی این روند و با گذشت زمان و تغییر شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه در دوره قاجار، سلیقه ها و نیازهای جامعه و خواسته های انسان ساکن در این خانه ها تغییر کرد. در این راستا، در معماری خانه ها نیز تغییراتی به وجود آمد که با شناخت دقیق کالبد معماری خانه ها می توان این تغییرات را تبیین نمود و با تحلیل و جمع ...

چکیده با گذشت سه سال از اختراع عکاسی(1259ه.ق/1839م)در دوره ی محمد شاه قاجار، عکاسی وارد ایران شد و این هنر در دوره ناصرالدین شاه به دلیل علاقه ی او به عکاسی مورد توجه قرار گرفت. به همین دلیل عکاسان در دربار جایگاه ویژه ای یافتند و در پی علاقه ی ناصرالدین شاه به بناهای قاجاری و ابنیه ی تاریخی عکاسی معماری در دستور کار عکاسان دربار قرار گرفت. و این در حالی است که هم زمان در خاورمیانه عکاسان بزرگ...

بررسی سیر تاریخی آموزش و پرورش در ایران، نشان دهنده پیشینه طولانی آن از پیش از اسلام تا به امروز است. روند شکل گیری مدارس در ایران، به صورت رسمی و با ایجاد نظامیه ها در دوره سلجوقی آغاز شد و با اشکال دیگر و طی فراز و نشیب هایی تا به دوره قاجار نیز ادامه یافت. همزمان با توجه ای که در دوره قاجار به آموزش علوم دینی شد، مدارس علوم دینی نیز از اهمیت به سزایی برخوردار شدند؛ به گونه ای که در شهر تهران...

یکی از مهم­ترین ویژگی­های نقاشی و نگارگری ایرانی، پیوند با ادبیات فارسی است که به شکل‏گیری زبان مشترک و موضوعات مشابه در این دو حوزۀ هنری منجر شده است. هرچند از دورۀ زندیه، به ویژه از اواخر آن، به دلیل تأثیرپذیری نقاشان از هنر اروپایی و ضعف نسبی شعر فارسی، پیوندهای میان این دو رو به گسست نهاد، اما طی 37 سال سلطنت فتحعلی‎شاه قاجار (1213 - 1176ق)، زمینۀ شکوفایی و همگامی تازه­ای بین شعر و نقاشی به...

یکی از مهم­ترین ویژگی­های نقاشی و نگارگری ایرانی، پیوند با ادبیات فارسی است که به شکل‏گیری زبان مشترک و موضوعات مشابه در این دو حوزۀ هنری منجر شده است. هرچند از دورۀ زندیه، به ویژه از اواخر آن، به دلیل تأثیرپذیری نقاشان از هنر اروپایی و ضعف نسبی شعر فارسی، پیوندهای میان این دو رو به گسست نهاد، اما طی 37 سال سلطنت فتحعلی‎شاه قاجار (1213 - 1176ق)، زمینۀ شکوفایی و همگامی تازه­ای بین شعر و نقاشی به...

چکیده: وطن، به عنوان یکی از مولّفه های هویت ساز، در هر ملّت مطرح می شود و علاقه و دوستی نسبت به آن در صیانت از فرهنگ و هویت یک کشور می تواند تأثیرگذار باشد. وطن دوستی، یکی از ویژگی های مردم آزاده و ضامن حفظ استقلال و تمامیت ارضی یک کشور است. وطن دوستی، یکی از ویژگی های شعر و ادب فارسی است. در هر برهه ای از زمان که وطن، دچار ناملایمات می شود و مورد هجوم دشمنان قرار می گیرد، شاعران نیز همگام با ...

چکیده: انقلاب مشروطه، نقطه¬ی عطفی درتاریخ ایران- به ویژه تاریخ معاصر- محسوب می شود. این انقلاب بر بستر تاریخی، اجتماعی، سیاسی دوره¬ای شکل گرفت که می¬توان آن را دوره¬ی گذار از سنّت به تجدد دانست و توانست مفاهیم جدید را درحوزه¬ی اندیشه و فکر ایرانیان وارد سازد. از پیش و هم زمان با این انقلاب، ادب فارسی به ویژه شعر از چهارچوب و پوسته¬ی کهن خود کم¬کم و هم زمان با تحولات سیاسی - اجتماعی دوره¬ی قاجا...

یکی از مباحثی که در شعر معاصر، بویژه در این چند دهه اخیر، مورد توجه اهل تحقیق قرار گرفته و آثاری ارزش مند بدنبال داشته است، مبحث «نقد ادبی» است. در انواعی که برای نقد ادبی برشمرده اند، نوعی از نقد به نام «نقد اجتماعی» مطرح است که در آن منتقد با روی کردی اجتماعی و مسؤولانه، بویژه از منظر «ادبیات ملتزم» یا «متعهد»، به آسیب شناسی جامعه می پردازد و بر آن است تا با بیان واقعیت های تلخ جامعه و دردهای...

دوره صفویه و عثمانی در تاریخ ادبیات فارسی و عربی، با توجه به وضعیت سیاسی و مذهبی موجود و نیز پیشینه روابط فرهنگی، زبانی و ادبی ایران و عرب، مشابهت هایی در زمینه برخی جریان های شعر و نثر با یکدیگر دارند. اختلافات سیاسی و مذهبی دولت های ازبک و عثمانی با صفویه منجر به بروز جنگ های خارجی و اختلافات عقیدتی بسیاری در قلمرو ایشان از ابتدای قرن دهم تا میانه قرن دوازدهم شد که همین مسأله عامل اصلی مهاجرت...