به منظور تحقیق و پژوهش در تاریخ اجتماعی شیعه در عصر سلجوقی با بهره گیری از منابع قدیم و جدید ابتدا بررسی پیشینه ای از قوم ترک تبار سلجوقی صورت گرفته که در اوایل پنجم هجری پس از درگیریهای نظامی متعدد با سلطان مسعود غزنوی در سال 431 هـ.ق سلسله سلاجقه را در ایران تأسیس کردند. اشاره به برخی آداب و رسوم آنها و شرح حال سه تن از سلاطین نخستین این سلسله جهت روشن شدن شرایط سیاسی اجتماعی آن دوران برای شی...

بررسی روش اطمینان به صدور حدیث، تاریخی همپای عصر صدور حدیث دارد. اعتبارسنجی احادیث در بین اصحاب امامیه در دوره­های مختلف امری رایج بوده است. نقد محتوای آموزۀ منسوب به امام(ع)، معیار اعتبار سنجی در دوران ائمه(ع) و محدثان پیشین شیعه است. در این پژوهش، عوامل رویکرد اعتبار سنجی مبتنی بر نقد محتوای آموزه­های منسوب به امامان شیعه و پیامدهای آن بررسی و بر این نکته تأکید شده است که این روش، معیار پیشین...

امامت ائمه دوازده‌گانه از باورهای اصلی شیعه امامیه است. این عقیده مستند به مبانی عقلی،‌‌ آیات و روایات است. در این میان برخی علمای شیعه با استناد به روایاتی اندک به تاویل آیه «إ‌ِنَّ عِدَّهَ الشُّهُور‌ِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْرا ...» پرداخته‌اند تا برای اثبات دوازده‌گانه بودن امامان شیعه استفاده نمایند. آنان «سال» را به رسول خدا’، «شهور اثنا عشر» را به ائمه دوازده‌گانه و «اربعه حرم» را به چهار امامی که نامشا...

«لقاء الله» منتهای حرکت آدمی، و روح همه تعالیم و معارف الهی است. اما به رغم اشباع این بحث از نظر کلامی، در باب مراد از «لقاء الله» در آیات قرآن، میان مفسران شیعه که همگی پیرو یک مکتب کلامی هستند، اختلاف نظر دیده می­شود و آراء ایشان به 3 دسته قابل تقسیم است: مَجاز بودن «لقاء الله»، شهود باطنی یا علم حضوری در آخرت (با سکوت نسبت به شهود باطنی در دنیا)، و شهود باطنی یا علم حضوری در دنیا. اختلاف آراء...

غُلو، علاوه بر ادیان پیشین، در اسلام نیز به شکل گسترده ای پدید آمده است. غلات را می توان به دو دسته غلو کنندگان در ذات و غلو کنندگان در صفات تقسیم بندی کرد. معمولاً غلو را با ذکر کلمه «منتسب» به کار می بردند؛ چنانکه می توان به «غلو منتسب به اهل سنت» و «غلو منتسب به شیعه» اشاره کرد. در واقع غلو منتسب شیعه یا سنی، کسانی هستند که با نام شیعه یا سنی، قائل به الوهیت یا نبوت یا صفات فوق بشری برای بزرگا...

این نوشتار با بیان ضرورت و پیشینه تاریخی و بررسی ریشه ای و یادآوری این نکته که نکاح موقت بخشی از نکاح مشروع است به طرح نظریات موافق و مخالف پرداخته است.

اخبار راویان و محدثان غیرامامی از امامان، بخشی از منابع حدیث امامیه را به خود اختصاص داده است که گاه آموزه ها و مفاهیمی را به ارمغان آورده اند. راویان زیدیه به عنوان یکی از فرق شیعه غیر امامی تاثیر قابل ملاحظه ای در حدیث امامیه دارند. از این رو، این امکان وجود دارد که در یک نگاه کلی با بازشناسی موضوع روایات اینان، میزان راهیابی اخبار و نظرات آنها را در منابع حدیث امامیه شناسایی کرد. اهمیت انجام...

معرّفی کلیه آثار قرآنی در موضوع احکام قرآن است. این کتابشناسی که براساس ترتیب قرن از قرن دوم تا قرن پانزدهم تنظیم گردیده حاوی اطلاعات کتابشناختی - نام اثر، نام مؤلّف، تاریخ تولد و وفات، مذهب مؤلف و مشخصات نشر - است. از مجموع 169 اثر یاد شده، 76 اثر از مفسّران شیعه امامیه و 8 اثر از مفسّران زیدی و بقیه آثار از مفسّران مذاهب چهارگانه اهل سنت و ظاهریه است. در موارد اندکی چکیده گزارشی از هر اثر نیز ارائ...

چکیده   عصمت ائمه اثنی عشر (ع) از سهو و گناه، از موضوعات اختلافی میان شیعه و اهل تسنّن است. در میان مفّسران اهل تسنّن، فخر رازی در تفسیر مفاتیح الغیب، ذیل آیه 59 سوره نساء، با بیانی استدلالی، عصمت اولی‌الامر را به اثبات رسانده، لکن در مورد مصداق آن بر خلاف شیعه امامیه، بر این باور است که مراد از اولی‌الامر نه امامان شیعه (ع) بلکه اهل حلّ و عقد از امّت اسلام است. در حالی که علّامه طباطبایی، ضمن پاسخ ب...

این رساله در پنج فصل و یک خاتمه تنظیم شده است و در هر فصل مطالب و مباحث به ترتیب از نظر فقه امامیه و مذاهب چهارگانه اهل تسنن و قانون مدنی، بطور مبسوط بیان گردیده است که در این میان عنایت به نظرات و اقوال بزرگان امامیه در همه مباحث ، محور اصلی تحقیق بوده است . برای دستیابی به آراء و نظرات بزرگان شیعه، سعی بر این بوده که از اقوال فقهاء معظم شیعه، چه متقدمین مانند شیخ طوسی، ابن براج، ابن ادریس و.....