این نوشتار با بیان ضرورت و پیشینه تاریخی و بررسی ریشه ای و یادآوری این نکته که نکاح موقت بخشی از نکاح مشروع است به طرح نظریات موافق و مخالف پرداخته است.

خمس یکی از واجبات مهم مالی در اسلام است که از فروع دین شمرده می شود و تمام فرق مذاهب اسلام در اصل بحث خمس اتفاق نظر دارند و اختلاف در موارد و مصارف خمس است. مفسران اهل سنت موارد خمس را خاص غنائم جنگی می دانند و فقیهان آنها به تبع آنها فتوی داده اند . معتقدند به اینکه آیات قبل و بعد آیه خمس راجع به جهاد است و این قرینه می شود بر اینکه غنائمی که در آیه شریفه ذکر شده غنائم جنگی است. ولی بدیهی است که شان نزول آیه نمی تواند مخصص با شد که آیه را از عمومیت خارج کند. فقیهان شیعه نظر دارند غنیمت عام است و همه درآمدها را شامل می شود. آیه مبارکه حاکم معنی عام دارد و شأن نزول آیه نمی تواند محقق باشد و آیه مبارکه که بر عمومیت خود باقی است. یکس از مسائل مهم، در کیفیت تقسیم خمس است که در بین فقهاء عامه و خاصه مورد اختلاف است. از دیگر مسائل مهم و زنده برای حفظ کیان اسلام و عدالت اجتماعی مسئله پرداخت خمس به ولی امر خمس است که به عنوان یک فریضه الهی تلقی شده است. بنابر فرمایش صاحب جواهر همه مستحقین خمس باید ایمان داشته باشند. مراد از ایمان در این جا کفر نیست بلکه ایمان در مقابل مسلمان غیر شیعه است. منظور از سادات کسانی هستند که نسبشان از طرف پدر به عبدالمطلب جد پیامبر اکرم (ص) برسد.در بخشی از رساله به برخی از اشکالات و شبهات که در زمان امام جواد (ع) به خمس وارد شده بیان شده است. چون در این زمان به خاطر جایگاهی که امام رضا (ع) قبل از آن داشتند شیعیان مجال بیشتری برای پرسش و پاسخ و جست و جو در باره احکام دین پیدا کردند.در آخر رساله منابع ذکر شده است.

مباحث این رساله تحت عنوان (بررسی وحدت و اختلاف افق و نقش آن در فقه) از مقدمه و جهار فصل و جمع بندی پایانی تشکیل شده است با توجه به این که گم شده اصلی در این رساله این بوده است که اگر در یک نقطه ی زمین هلال ثابت شود آیا نسبت به مناطق دیگر به خصوص مناطق که دور هستند و ماه در آن دیده نشده است باز حجت است؟ یا اینکه هر نقطه لازم است که طبق رویت خودشان عمل کنند در جهت رسیدن به نتیجه مطلوب نسبت به این مساله در فصل اول کلیات و واژه های محوری مانند وحدت ، افق، فقه، هلال ... بررسی شده است که علاوه بر تبیین معانی لغوی و اصطلاحی این واژه ها، معیار و ملاک وحدت و اختلاف افق که نقش اساسی را در این مبحث دارد، مورد کنکاش قرار گرفته است، که طبق بیانات فقهای اسلامی ملاک هایی چون اختلاف د ر طلوع و غروب خورشید، امکان و عدم امکان رویت، اختلاف اقالیم، منزله و مرحله در این راستا ارائه شده است که از مجموع این معیارهای چهارگانه آنچه بیشتر مورد توجه فقها بلکه اتفاق ایشان است همان معیار دوم است که امکان و عدم امکان رویت باشد از باب مقدمه و زمینه سازی در فصل دوم راه های اثبات به طور فشرده جمع آوری شده است که عبارت از رویت ، بینه، حکم حاکم تواتر و شیاع گذشت سی روز است. در فصل سوم و چهارم به نظریه اشتراط ، وحدتت افق و نظریه مقابل به طور مفصل پرداخته شده است. دسته ی اول در رابطه با اصل مساله معتقدند که ثبوت هلال در یک نقطه برای همان نقطه و نقاط نزدیک و متحد الافق حجت است . برای اثبات نظریه شان علاوه بر اینکه از قدمت و شهرت برخوردار است به دلایل متعدد عقلی و نقلی مثل قیاس طلوع و غروب ماه به طلوع و غروب خورشید و روایات متعدد متمسک شده اند. درمقابل عده ای فقها که در عصر معاصر پرچمدار این نظریه آیت الله خوئی می باشند به این باورند که ثبوت هلال در یک نقطه برای جمیع نقاط که در جزء شب با آن نقطه اشتراک دارند حجت است. ایشان علاوه بر این که خروج ماه را از تحت الشعاع شمس خروج وحدانی و شخصی می داند که تعدد بقاع زمین در این امر ئخالت ندارد مدعی هستند که اخبار وارده از معصومین (ع) در مورد هلال و حجیت بینه مطلق است قیود مانند بلاد قریب و بلاد متحد الافق در لسان روایات وجود ندارند اینکه قائلین به اشتراط وحت افق می گویند روایات انصراف به بلاد قریب دارند یک ادعای بدون مدرک است کدام دلیل بر انصراف وجود ندارد علاوه بر این دلایل به مویدات فراوان مانند وحدت شب قدر و اعیاد فطر و قربان و ... تمسک کرده اند که به طور مفصل به آنها پرداخته شده است.