انگیزه این مقاله، برگرفته از ضرورت تغییر نگرش در معماری در ارزش نهادن به راهکارهای اقلیمی و همساز با طبیعت است. پژوهش حاضر در پی پاسخ به سؤالاتی اینچنین می باشد که اولاً آیا در محیط های اقلیمی با شرایط همسان، الگوهای کالبدی یکسانی فارغ از تمایزات فرهنگی می تواند یافت شود؟ دوم اینکه چه ویژگی های اقلیمی تأثیر بیشتری بر همگونی الگوهای کالبدی در مناطق مشابه اقلیمی دارند؟ فرضیه این پژوهش این است که ت...

اغلب سکونتگاه‌های روستایی موجود در اقلیم گرم و خشک ایران، در عین سادگی و بی پیرایه بودن دارای پیچیدگی‌های خاصی هستند که معمولاً به آنها توجهی نمی‌شود. عوامل متعددی چون ارتباط اجتماعی نزدیک ساکنین، فرهنگ و آداب مرسوم و ابتکارات سنتی و بومی در نحوۀ معیشت و ساخت معماری بویژه در بخش مسکن، بر جذابیت هرچه بیشتر مطالعات روستایی افزوده است. در سرزمین پهناور ایران با توجه به تنوع شرایط اقلیمی، سکونتگاه‌ه...

بحران هویت یکی از مشکلات بنیادی در سیمای بصری شهرهای ایران بشمار می‌رود. علی‌رغم ساخت‌وسازهای متعدد در راستای توسعۀ شهری، همچنان منظر معماری شهرها فاقد شخصیتی منسجم، خوانا و واجد هویت می‌باشد. هویت منظر معماری به معنای مجموعه ویژگی‌هایی است که در طول زمان حضوری مداوم در تعریف سیمای معماری داشته و علاوه بر پاسخگویی به تغییرات و نیازهای جدید در امتداد تاریخ خود قرار گیرد. ازآنجاکه پرداختن به ساخت...

امروزه به دلیل تکثر در شیوه بیان سلایق مختلف در ادیان الهی، لزوم دستیابی به زبان مشترک، با رویکرد همپارچگی اقوام، احساس می گردد. واکاوی این مشترکات، بر همگرایی مذهبی - قومی این ادیان موثر خواهد بود و هنر، مستمسکی مناسب برای ایجاد این زبان مشترک است. ساختار کالبدی بناهای نیایشی بسیار متأثر از نوع آیین عبادیی است که در آن ها برگزار می گردد؛ بنابراین تنوع ادیان به تنوع معماریِ بناهای مقدس، منتهی می...

بشر در بستر مفاهیم می‌اندیشد و عمل می‌کند. این مفاهیم در همه ابعاد زندگی او حضور دارند. معماری نیز همانند تمامی دست ساخت‌های بشر، از نظام­های مفهومی ذهن او تبعیت می‌کند. با توجه به مجموعه تحقیقاتی که در عرصه معماری صورت گرفته است، می‌توان از الگوها به‌عنوان بستری برای بروز این نظام­ها در ساماندهی عناصر کالبدی نام برد. پرداختن به این نکته می‌تواند پاسخی باشد در برابر برخی ابهاماتی که در حال حاضر...

ساخت خانه ­های دوم به عنوان یکی از نمودهای توجه گردشگران به روستاها می­باشد، که غالباً با هدف گذران اوقات فراغت در نواحی روستایی بنا می­شوند. و بر فضای روستایی در ابعاد مختلف، به ویژه کالبدی فیزیکی، تأثیرات مثبت و منفی زیادی دارند که به موازات توسعه­ ی گردشگری دارای ابعاد پیچیده­تری می­شود و هر روزه نیاز به تحلیل و تبیین این اثرات، بیش از پیش احساس می­شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر سبک...

مسجد و مدرسه آقا بزرگ از باشکوه‌ترین بناهای اسلامی شهر کاشان است که با معماری زیبای گودال باغچه و گنبد عظیم آجری، ایوان با دو گلدسته، از جالب‌ترین ابنیة تاریخی کاشان محسوب می‌شود. این بنا مجموعه نفیسی از عناصر معماری و تزییناتی، و ترکیبی از این حجم ها و اندامهای متناسب به هم تنیده است؛ که تاکنون کمتر به بعد معنوی معماری آن توجه شده است و بیشتر به توصیف بعد کالبدی این بنا پرداخته شده است. در این...

معماری پایدار ایرانی اسلامی همیشه بر زیبایی تاکید داشته است و ایرانیان سعی کرده اند در معماری بناهای فاخر ماندگار خویش معانی و مفاهیم اصولی را با توجه به اندیشه های اسلامی متبلور نمایند. مجریان ساخت و طراحان معماری مساجد ایرانی چه در گذشته و چه در زمان حال همواره سعی داشته اند که در کنار ساختار سازه ای و کالبد ظاهری آن مساجد به عنوان یک مکان اجتماعی و برآورنده نیازهای روزمره گروه های اجتماعی، ب...

باغ ایرانی از سابقهای دیرینه در معماری ایران برخوردار است و قدمت آن به پیش از اسلام (باغهای پاسارگاد دوره هخامنشی) میرسد. این پژوهش به عناصر پایدار در معماری باغ ایرانی در دوره قاجار (باغ سیف الدوله شهرستان ملایر) پرداخته است. سوال پژوهش این است که عناصر معماری شکل دهنده باغ سیف الدوله کدام است؟ و فرضیه تحقیق مبتنی بر آن است که معماری باغ سیف الدوله به تاثیرپذیری از سنت باغ سازی رایج در اواسط د...

کاروانسراها به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ، بیانگر ایده های ارزنده هنر سازمان دهی فضا در فرم تاریخی خویش است. این بناهای عام المنفعه که در کنار آب انبارها، یخچال ها ، چاپارخانه ها، میل های راهنما و پل ها مهمترین عناصر کالبدی راه به شمار می رفته اند، مجموعه ای از فضاهای متنوعی است که با درک نیازهای کاروان های تجارتی- زیارتی و ضرورت های کارکردی شکل گرفته اند. بررسی نمونه های به جا مانده از ...