بررسی تجارب توسعه های شهری اخیر در ایران مسائل بیشماری را خصوصا در ارتباط با تحلیل کیفیات محیط زیست نشان می دهد . از طرفی افزایش سریع جمعیت و کمبود زمین مناسب برای توسعه و از طرف دیگر روشن نبودن سیاستهای توسعه های شهری در ابعاد کلان و محلی باعث شده است که نیروهای وارد بر ساختارشهر از قبیل مهاجرتها ، مسائل اقتصادی و اجتماعی ، کمبود مسکن و غیره ، راه حل های موقتی و موضعی را سبب شوند . آن جمله می ...

تهران به عنوان شهری که مراحل رشد و توسعه فضایی را طی مدت کمتر از دویست سال پشت سر گذاشته‘ در بستر جغرافیایی خود با مشکلات فضایی و اکولوژیکی روبروست. عوامل متعددی که برای استمرار توسعه فضایی تهران به عنوان مانع عمل می کنند‘ عواملی نیستند که به راحتی قابل برطرف کردن باشند. این محدودیت زمین در نواحی پیرامونی باعث تغییر شکل در روند توسعه به شرح زیر شده است: - در محدوده خدمات شهری تهران که ع...

فضای ویژۀ درمان بر پایۀ نوع کاربری و قرارگیری در گروه فضاهای آلایندۀ محیط، واجد اثرگذاری مستقیم بر زیست بوم منطقۀ پیرامونی خویش ارزیابی می شود. چنین فضایی در مسیر دستیابی به هدف توسعۀ پایدار شهری، در ردیف مهم ترین کاربری هایی قرار دارد که هم سویی معماری و مبانی پایداری محیطی را طلب می کند. استفاده از رویکرد معماری سبز بر پایۀ اصول استاندارد جهانی از اثربخش ترین گام ها در این زمینه است. پژوهش پی...

مناطق کلان شهری به عنوان پدیده ای نوظهور در مقایسه ی دیگر شیوه های سکونت انسانی دارای روند شکل گیری و گسترش سریع تری در عرصه های مختلف است. هر منطقه ی کلان شهری با توجه به ویژگی ها و شرایط محیطی خود می تواند از الگوی رشد متفاوتی پیروی کند. بررسی ادبیات موجود در این زمینه نشان می دهد که نمی توان الگوی ثابت و مشخصی برای تمامی مناطق کلان شهری ارائه کرد. ازاین رو بایستی بوسیله ی شاخص هایی به سنجش م...

مطالعۀ سازمان فضایی نظام های شهری و به‎طور خاص روابط بین شهری، در زمینۀ برنامه ریزی شهری و علوم منطقه ای، مدت مدیدی است که جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. اغلب پژوهش ها در این خصوص، برخاسته از رهیافت اندازه مبنا، معطوف به سطح تمرکز فعالیت ها در یک مکان است، درحالی که رهیافت تعاملی و شبکه مبنا در چهارچوب نگرش های نوین، پیوستگی و ارتباطات متقابل بین مکان ها را در مطالعۀ سازمان یابی فضا ...

انسان موجودی اجتماعی است و زندگی اجتماعی خود را در شهرها و روستاها بنا گذاشته است. فضاهای عمومی شهری جایی است که انسان می تواند بیشترین نمود اجتماعی بودن و روابط اجتماعی را در آن ببیند. پیاده راه لیان در شهر بوشهر یکی از فضاهای شهری است که مخاطبان زیادی دارد و یکی از کانون های جمعیت پذیر شهری است. علی رغم جمعیت به نسبت زیاد حاضر در این پیاده راه، به لحاظ کالبدی و به لحاظ روابط اجتماعی مطلوب، در...

مطالعه نظام فضاهای مذهبی در متن شهرها، به عنوان یکی از لایه های نشانه شناسی، مؤلفه مؤثری در شناخت منظر شهری به مثابه یک ساختار اجتماعی ـ فضایی پایدار است. تبیین نحوه حضور فعالیت های مذهبی در محیط شهر که مترتب از مفاهیم معنوی و فرهنگی حاصل از جهان بینی حاکم بر جامعه است؛ ابزار مناسبی برای قرائت ساختار اجتماعی ـ فضایی شهر و نیز شکل گیری فضای جمعی است. این نوشتار در پی آن است که از طریق بررسی فضاه...

فضاهای عمومی از دیدگاه اجتماعی فرهنگی، به عنوان مکان هایی جهت ایجاد و تقویت مناسبات و روابط بیرونی، تعاملات، تغییرات و رویارویی هایی اجتماعی و مکان هایی که گروه های مختلف با خواست ها و علایق متفاوت گرد هم جمع می شوند، تعریف می شود. همچنین فضاهای عمومی باید برای استفاده های مختلف غیرقابل پیش بینی و انجام فعالیت های متنوع، طراحی و برنامه ریزی شوند، تا پاسخگویی مناسب به نیازهای استفاده کنندگان باش...

در سال های اخیر برنامه¬ریزان و طراحان شهری در سراسر جهان به هنرعمومی- هنری که در قلمرو عمومی وجود دارد- به عنوان فرصتی در جهت ایجاد محیط¬هایی پرجنب وجوش و با معنا در شهرهای کوچک و بزرگ می¬نگرند. اگر چه هنر عمومی، به عنوان هنر تلفیق شده با فضای عمومی شهرها که در پارک های شهری، خیابان ها، ساختمان های عمومی، مجموعه¬های مسکونی و هر فضایی که مردم کار کرده، زندگی می¬کنند و اوقات فراغت خود را می¬گذران...

رشد پراکنده رویی شهری به ویژه در نواحی پیرامونی کلان شهرها یکی از مسائل بغرنج در سیاستگذاری توسعه فضایی مناطق کلان شهری است. هدف مقاله حاضر بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی- اجتماعی و سیاسی مؤثر بر رشد این پدیده در قالب نظریه های مختلف رقیب است. به نظر می رسد تنها با آگاهی و درک از عوامل مولد این پدیده و شناخت اثرات زیست محیطی آن است که می توان ابزارهای کارآمد و مناسبی را برای سیاستگذاری توسعه فضایی...