در این مقاله، نظرات فقهای شیعه در چهار دوره: قبل از صفویه، صفویه، مشروطه و انقلاب اسلامی (در هر دوره، سه یا چهار فقیه) در خصوص معیار و ملاک برای تعیین دار الاسلام، دار الکفر و دار الحرب که سه مفهوم اساسی و بنیادی در فقه روابط بین‌الملل می‌باشند، مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده در مجموع می‌توان نظرات فقهاء شیعه را در قالب سه گروه، دسته‌بندی کرد: 1- فقیهانی که معتقدند ملاک برای تعیین...

چگونگی فهم ایرانیان از مفاهیم سیاسی مدرن در عصر مشروطه، موضوع پر مناقشه ای است که شناخت بهتر این دوره ی تاریخی را ممکن می گرداند. چهار مفهوم «حق»، «قانون»، «دولت» و ملت در این میان، و چگونگی فهم آنها توسط ایرانیان از اهمیت ویژه ای بر خوردار می باشد. طرح این مفاهیم در سفرنامه ها، برنامه های عملی مصلحان درباری و افکار و آثار روشنفکران این عصر، به آشنایی ایرانیان با این مفاهیم می انجامد. در این زم...

در این نوشتار به دلایل و آرای فقها در باره زندانی کردن شوهری که از پرداخت نفقه همسرش خوداری می کند، پرداخته شده است. براساس این پژوهش چنین شوهری در صورتی که توان مالی داشته باشد زندانی می شود و نظر آن دسته از مفتیان اهل سنت که گفته اند اگر زوج معسر باشد نیز حبس تعزیری می شود، درست نیست؛ زیرا هم با آیه اعسار «اگرکسی معسر و تنگدست باشد به او مهلت دهید تا وقت توانگریش» (بقره، ???) منافات دارد و هم...

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است: در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربی از عصر نهضت به بعد بررسی و پس از ذکر عوامل تحول ادبی، دگرگونی های پدیدآمده در شعر عربی و تأثیرپذیری آن از ادب غربی بیان شده است.بخش دوم مقاله، به بررسی عوامل جامعه شناختی تحوّل ادبی در کشور ما که به بیداری اجتماعی فکری مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهمساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه های جامعه...

دموکراتیک‌شدن علاوه بر آنکه به شیوه انتخاب نخبگان جامعه مربوط می‌شود، می‌تواند مفهومی فرهنگی نیز داشته باشد. دموکراتیک‌شدن به معنای عام مبتنی بر سه بعد بنیادین است: برابری هستی‌شناختی، استقلال فردی (آزادی) و شیوه خاص انتخاب نخبگان. تأکید بر دو جزء نخست پایه‌ی دموکراسی فرهنگ را می‌سازد. از این نظر می‌توان جامعه‌ای پیشادموکراتیک‌ از نظر فرهنگ را از نوع دموکراتیک‌ آن متمایز ساخت. کارل مانهایم با ا...

پژوهش حاضر نگاهی گذرا به ویژگی ها و دگرگونی های مفهوم سیاسی، اجتماعی آزادی در عصر مشروطیت و اندیشمندان آن است، نهضت مشروطیت (1906م/1285ش) حرکتی مهم به شمار می رود که راه دگرگونی سیاسی و اجتماعی جامعه را به سمت و سویی جدا ، از دوره های پیش گشود. به دلیل اینکه اندیشه های مدرنیته وارد فضای گفتمان سنتی ایران می شود و ارزش ها و باورهای متفاوتی را مطرح می کند، مفهوم آزادی در عصر مشروطه با مفمهوم سنتی...

مسئله مورد تبیین در این مقاله بررسی استقلال نسبی طبقه تجار از حکومت و فرایند تغییرات طبقاتی آن ها در دوره قاجاریه می باشد.بر این اساس،سوال تحقیق تحت این عنوان "آیا تجار دوره قاجاریه طبقه نسبتا مستقل از حکومت محسوب می شوند؟" بیان شده است.در پاسخ به این سوال و رد مقام حل مسئله ،فرضیه تحقیق با ساختار مفهومی زیر بیان گردیده است:تجار دوره قاجاریه را می توان یک طبقه نسبتا مستقل محسوب کرد به نحوی که ت...

عصر مشروطه بدون تردید نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران است. در این عصر، جامعه ایرانی در ابعاد مختلف دستخوش دگرگونی‌‌هایی شد. در عرصه هویتی نیز تغییراتی در عناصر هویت بخش ایرانی بوجود آمد. زبان و ادبیات فارسی به مانند ادوار پیشین، نقش مهمی در بازسازی و تعمق بخشی به هویت ملی ایرانیان در تاریخ معاصر داشته است. مقاله حاضر درصدد است با بهره‌‌گیری از روش تحلیل محتوا، میزان توجه به مؤلفه‌های هویت ملی را...

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است: در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربى از عصر نهضت به بعد بررسى و پس از ذکر عوامل تحول ادبى، دگرگونى هاى پدیدآمده در شعر عربى و تأثیرپذیرى آن از ادب غربى بیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسى عوامل جامعه شناختى تحوّل ادبى در کشور ما که به بیدارى اجتماعى فکرى مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه هاى جام...

چکیده (تأثیر انقلاب مشروطه بر اشعار نسیم شمال) (زهرا مشهدی کریمی) یکی از مهم ترین وقایع تاریخی کشور ایران در عصر معاصر، «نهضت مشروطه» است. مشروطه و مشروطه خواهی در ایران جریانی فکری، سیاسی و اجتماعی است که قصد ایجاد حکومتی مبتنی بر قانون را در ایران داشت. مشروطیت ایران، محصول بیداری افکار و رشد بورژوازی ایران بود. رواج اندیشه ی سیاسی در میان مردم ایران و میل به مشروطه خواهی در آثار نویسندگ...