تاریخ فلسفة اسلامی معاصر وضعیتی متفاوت با پیشینه خود دارد. تأثر آن از دیگر حوزه‌های معرفتی به‌ویژه فلسفة غرب و نیز مواجهه با مسائل کلامی جدید موجب شده است تا بخش‌های متفاوت و ادوار گوناگون این قسمت از تاریخ فلسفة اسلامی به‌گونه‌ای متمایز از دیگر اجزای خود از عهد فارابی تا کنون باشد. محمد فنایی اشکوری در کتاب مقدمه‌ای بر فلسفة اسلامی معاصر کوشیده است تا این ره‌یافت را درقالب روایتی تاریخی بررسی ...

نظریة ادراکات اعتباری نظریه ای ابداعی و ابتکاری است که به واسطة لوازم و استلزاماتش در حوزة ادراکات عملی یا به تعبیر سنتی حکمت عملی، سرشت و سرنوشت جدیدی می یابد. این نظریه با مطرح ساختن تبیینی خاص از نحوة شکل گیری دانش های عملی انسان در تعامل با واقعِ زیستی و روانی انسان با محیط طبیعی و اجتماعی او، دست مایه و زمینة فربهی را برای گشایش افق های نظری جدید در فلسفه های به اصطلاح مضافی هم چون فلسفة اخ...

کانت در فلسفة خود رویکردی انتقادی به تعالیم و نظریه‌های لایب‌نیتس اتخاذ کرده است. تلقی کانت از هماهنگی پیشین‌بنیاد، شهود، و احکام تألیفی و تحلیلی، متفاوت از تعریف و تلقی لایب‌نیتس است. فلسفة نقدی معنای جدیدی به این مفاهیم می‌دهد و بر بی‌سابقه بودن تقسیم احکام به تألیفی و تحلیلی تأکید می‌ورزد. کانت در نقد عقل محض  علاوه بر پاسخ‌گویی به شکاکیت هیوم، با جزم‌گرایی فلسفة لایب‌نیتس نیز به مقابله برمی...

این مقاله که در جست وجوی یک فلسفة نانوتکنولوژی است، به تعاریف، زمینه های تاریخی، کاربردها و پیامدهای نانوتکنولوژی، و نیز به بررسی ارتباط آن با فلسفه، پرداخته است. هدف از این نوشتار برشمردن مسائل، موضوعات، و جایگاه فلسفی نانوتکنولوژی به مثابة شاخه ای از تکنولوژی است، که از سه منظر متافیزیکی (هستی شناختی)، معرفت شناختی (و روش شناختی)، و ارزش شناختی به آن نگریسته شده است. فلسفة نانوتکنولوژی حاوی ب...

آنچه غالباً در تبیین نسبت اندیشة کرکگور با آراء هگل مشاهده می­شود این است که بیشتر به تمایزهای او نسبت به هگل بسنده شده و کمتر به مؤلفه­هایی توجه شده است که می­تواند دلیلی بر تأثیر پذیری او از هگل نیز باشد. نگارنده بر این باور است که می­توان با تحلیل نحوة تحقّق همین تمایزها، تأثیر پذیری کرکگور از هگل را نیز نمایان ساخت و از این طریق، تبیین بهتری برای نسبت میان این دو ارائه داد. در تحلیل تمایزها، ...

فلسفة رسانه اصطلاحی است با سابقة کمی بیش از یک دهه. هنسن Mark B.) (Hansen، هارتمن (Frank Hartmann)، و سنبوث (Mike Sandbothe) از جمله کسانی‌اند که به‌طور اثباتی یا انتقادی این اصطلاح را مورد استفاده و بحث قرار داده‌اند. برخی نیز همانند دیبری (Regis Debray)، مارک تیلور (Mark Taylor)، و والتر بنیامین (Walter Bengamin) در مقابل فلسفة ‌‌رسانه از رسانه‌‌شناسی (Mediology) سخن گفته‌اند و فلسفة ‌‌رسانه ...

از عناصر ویژة ‌‌اندیشة ‌‌کرکگور، یکی از پایه‌گذاران فلسفة ‌‌اگزیستانسیالیست، مسئلة ‌‌ترس‌آگاهی است که جایگاه ویژه‌‌ای را، در مفهوم ایمان، به خود اختصاص داده است. او ترس‌آگاهی را مهم‌ترین شیوة ‌‌دریافت نتیجة ‌‌ایمان می‌داند و حتی این مفهوم را، از حیث درجة ‌‌اهمیت، همتای ایمان قرار می‌دهد. از سوی دیگر، در ملاحظات عرفان اسلامی، از جمله در کتاب رسالة ‌‌قشیریه، همچنین می‌توان، در قرائت مفهوم خوف روی...