ویتگنشتاین اندیشمندی است که از سویی فلسفه را مولِّد آشفتگی ذهنی می داند و از سوی دیگر فیلسوف را در مقام یک درمانگر می خواهد. این نگرش دوسویه نسبت به فلسفه، از تراکتاتوس آغاز می شود و سپس با قول به تنوع شیوه های درمان به دوره ی دوم حیات فکری وی تسرّی پیدا می کند. اخیراً، اغلب مفسران پوزیتیویستی ویتگنشتاین از خاستگاه­های رویکرد درمانگری ویتگنشتاین در تراکتاتوس غفلت ورزیده و صرفاً این رویکرد را در دوره...

نوشتار حاضر درصدد بررسی مقام و جایگاه تخیل در فلسفۀ سیاسی اسلامی با تأکید بر مهم‌ترین فیلسوف سیاسی جهان اسلام ابونصر فارابی است. عمدۀ مورخان فلسفه، تاریخ فلسفۀ سیاسی را از منظر عقل و مباحث وابسته به آن طرح نموده‌اند و نسبت به جایگاه تخیل در فلسفۀ سیاسی غافل بوده‌اند. سرچشمۀ این بی‌توجهی به جایگاه تخیل را باید در اندیشه‌های بنیانگذاران فلسفه در یونان باستان جستجو کرد. در فلسفۀ یونانی، تخیل در مر...

ویتگنشتاین اندیشمندی است که از سویی فلسفه را مولِّد آشفتگی ذهنی می‌داند و از سوی دیگر فیلسوف را در مقام یک درمانگر می‌خواهد. این نگرش دوسویه نسبت به فلسفه، از تراکتاتوس آغاز می‌شود و سپس با قول به تنوع شیوه‌های درمان به دوره‌ی دوم حیات فکری وی تسرّی پیدا می‌کند. اخیراً، اغلب مفسران پوزیتیویستی ویتگنشتاین از خاستگاه­های رویکرد درمانگری ویتگنشتاین در تراکتاتوس غفلت ورزیده و صرفاً این رویکرد را در دوره...

خواست قدرت (Will to Power) مهم‌ترین مفهوم در اندیشۀ نیچه است. قدرت در رویکرد او در ارتباط با مفاهیمی نظیر اراده، آزادی، تأثیرگذاری و مسئولیت قرار می‏گیرد. خواست قدرت در این معنا، محور حیات انسان و آثار اوست و جملگی انسان‌ها حتی در منطق و عقلشان از این کشش ناگزیرند. در هر زمان که این کشش به سمت نیرو ناتوان گردد، آثار فروریزش تمدن و فرهنگ و زوال زندگی انسان هویدا می‌شود. میل به قدرت مهم‌ترین مفهو...

متأسفانه، به هنگام انتشار این شماره از نشریه از مرگ استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر محمود عبادیان (1307- 1392 ش) اطلاع یافتیم. دکتر عبادیان در طول حیات خود به مباحث فلسفه هنر عنایت ویژه ای داشتند و در کارنامه پژوهشی ایشان می توان ترجمه مقدمه زیبایی شناسی هگل و نامه هایی در باب تربیت زیبایی شناختی اثر شیلر را ملاحظه کرد. هم چنین ایشان به نگارش دو کتاب مختصر در باب فلسفه هنر پرداخت...

مقاله حاضر درصدد است مفهوم قرآنی امنیت را در مطالعات امنیتی مطرح کند. این نوع امنیت، امنیت ایمانی یا امنیت مبتنی بر ایمان به خداوند است و از قرآن کریم که کلام الهی است، استخراج شده است. مطابق فرضیه مقاله، مرجع و معیار این امنیت، ایمان می‏باشد، زیرا ایمان از کانونی‏ترین مفاهیم قرآنی است که به نوعی تمام حیات این‏دنیایی و آن‏دنیایی بر آن استوار است. در عین حال، قرآن نوعی فلسفه وجودی امنیت را مط...

حیات انسان بر خلاف سایر موجودات واجد ساحتهای متفاوتی است که می‌توان آنها را به ساحتهای طولی و عرضی تقسیم کرد. فلاسفه اسلامی به طور سنتی و با بهره‌گیری از منابع فلسفی یونان از جمله اندیشه‌های افلاطون و ارسطو و همین طور منابع دینی از جمله آیات و روایات و مبانی فلسفی خود موفق به تبیین نظریه‌ای جامع در باب ساحتهای طولی حیات و نسبت آن با کمال انسانی شده‌اند. در اندیشه ایشان ساحات طولی حیات بشری تنها...

خواست قدرت (will to power) مهم ترین مفهوم در اندیشۀ نیچه است. قدرت در رویکرد او در ارتباط با مفاهیمی نظیر اراده، آزادی، تأثیرگذاری و مسئولیت قرار می‏گیرد. خواست قدرت در این معنا، محور حیات انسان و آثار اوست و جملگی انسان ها حتی در منطق و عقلشان از این کشش ناگزیرند. در هر زمان که این کشش به سمت نیرو ناتوان گردد، آثار فروریزش تمدن و فرهنگ و زوال زندگی انسان هویدا می شود. میل به قدرت مهم ترین مفهو...

کلمه ی فلسفه از زبان یونانی اقتباس شده و مرکب از دو کلمه ی ""philia و "sophia" به معنای دوستدار دانایی و حکمت است. علم فلسفه به عنوان یکی از پرطرفدارترین علوم انسانی از قرن های اولیه ی اسلامی شناخته شده است و هر چند بسیاری با آن مخالفت ورزیده اند، ولی جایگاه و تأثیری آشکار را در ادبیات و دیگر رشته های علوم انسانی بر جای گذاشته است. زهاوی شاعر معاصر عراقی را به عنوان شاعر فیلسوف و فیلسوف شاعر ...

ناصرخسرو شاعری بزرگ است که اشعار و آثارش در بیان کلام و فلسفه و عقاید دینی است، این شاعر بزرگ با عنصر خیال و وجوه بلاغت به اندیشه های دشوارکلامی و فلسفی، لباس نرم و لطیف سخن منظوم را پوشانیده است. مفاهیم عقلانی درکلام ناصر خسرو با هنرمندی او در بهره گیری از تشبیه و استعاره و صور خیال به وجوه و تصاویر زیبای حسی و ملموس مبدل گردیده اند. شور و حیات و تازگی درکلام و سخن ناصرخسرو ویژگی دیگری است که ...