تاریخ هر فرهنگی پیوسته ردی از دیگری را در خود دارد و تقابل دوگانه خود - دیگری همواره از جمله محورهای مطالعات فرهنگی بوده است. عناوینی همچون چگونگی مواجهه یک فرهنگ با دیگری و علل دامن زدن دولت ها به دیگری هراسی در این زمینه قابل طرح هستند. در این مقاله الگوی نشانه شناسی فرهنگی برای مطالعۀ چگونگی بازنمایی دیگری فرهنگی در دو نگاره از شاهنامه های مصوّر عهد صفوی (شاهنامه شاه تهماسبی و شاهنامه شاه اسم...

صادق هدایت یکی از نخستین نویسندگان و پژوهش گرانی است که با فرهنگ عامّه ی مردم ایران برخورد علمی و دقیق داشت. وی ضمن پژوهش در فرهنگ عامّه (فولکلور) در داستان های خود نیز از این عناصر استفاده کرد و تصویری روشن از فرهنگ و آداب و رسوم سرزمین خود در آن ارائه داد. داستان های هدایت به عنوان مهم ترین بخش از آثار او و به عنوان یکی از نمونه های فرهنگی، تجلّی گاه بسیاری از عناصر فرهنگ عامّه است که با بررسی و ...

فرهنگ سازمانی موضوعی است که اخیراً به دانش مدیریت و قلمرو رفتار سازمانی راه یافته است. در بررسی انجام شده توسط گروهی از اندیشمندان علم مدیریت، فرهنگ سازمانی یکی از مؤثرترین عوامل پیشرفت و توسعه کشورها شناخته شده است؛ به طوری که بسیاری از پژوهشگران بر این باور هستند که موفقیت کشور ژاپن در صنعت و مدیریت به دلیل توجه آن ها به فرهنگ سازمانی است. فرهنگ سازمانی به عنوان مجموعه ای از باورها و ارزش های ...

هدف از پژوهش حاضر بررسی مضامین فلسفی داستان¬های متون کلاسیک ادب فارسی به قصد استفاده در برنامه فلسفه برای کودکان است که با روش پژوهش فلسفی و استنتاج منطقی انجام شده است. برای این منظور نخست به برنامه فلسفه برای کودکان از منظر لیپمن و چگونگی توسعه آن و نیز توفیق لیپمن در گسترش برنامه فلسفه برای کودکان و پیدایش رویکردهای مختلف پرداخته شد، آنگاه نشان داده شد هر کدام از رویکردها به فلسفه برای کودکا...

در گذشته اکثر جامعه شناسان علم و فناوری، تلاش های اندکی برای وارد شدن به حوزه رسمی جامعه شناسی فرهنگ انجام داده و حتی در برابر تحلیل های فرهنگی مقاومت می کردند. جامعه شناسان فرهنگ نیز در زمینه فرایند تولید علم و فناوری، تحلیل های ناچیزی ارائه می دادند. این در حالی است که ویژگی عمده جامعه شناسی معرفت و علم جدید تأکید بر فرهنگ و تحلیل فرهنگی در مطالعات علم و فناوری است.در این مقاله به بررسی روندی...

چکیده دولت شیعی آل بویه(320-447 هـ.ق/932-1055م) در ایران و عراق بوسیله فرزندان بویه تأسیس گردید.گرچه دوره حاکمیت آن ها مصادف با قدرت گیری حکومت های مستقل و نیمه مستقل دیگری در قلمرو اسلامی بوده و ضعف خلافت عباسی را بوجود آورده بود اما همین دوران به عصر رنسانس فرهنگی در تمدن اسلامی معروف است.عوامل و عناصر متعددی در شکوفایی فرهنگی و تمدنی در این عصر نقش داشته اند. اما مهمترین عامل را باید «اصل م...

ابن رومی (221-283 هـ)، از سخن‌سرایان سترگ دورة دوّم عبّاسی و از مفاخر عالم تشیّع است که زیبایی و ظرافت چکامه‌های بلندش، رونق‌بخش بلاغت ادب عربی است. جلوه‎های فراوان تأثیرگذاری فرهنگ و ادب ایرانی بر شعر این شاعر سایه افکنده، به طوری که در برخی از سروده‌های خود، از مظاهر مختلف فرهنگ و تمدّن ایرانی تأثیر پذیرفته است. نوشتار حاضر، پژوهشی توصیفی - تحلیلی، با هدف شناسایی زوایای گوناگون فرهنگ و ادب ایرانی...

این مقاله قصد دارد ارتباط قلمرو، دولت و ترور را در جهان معاصر نشان دهد؛ سه ترم انضمامی که به جنبه های قلمروی وضع حاکمیت اشاره دارند. هم چنین بر اساس تحلیلی تاریخی-مفهومی نشان می دهد حاکمیت در تلاقی خشونت و قلمرو دولت تعریف می شود؛ چون به عنوان پلی تعیین کننده بین دولت و ترور عمل می کند و از دولت قلمروی جدا نیست. برای این کار ابتدا به میانجی مفهوم فضا، قلمرو را به عنوان گستره فضامند حاکمیت تعریف...

هدف این بحث بررسی تطبیقی مفهوم و نقش محله در شهرنشینی ایرانی با واحد همسایگی در شهرسازی معاصر غرب است. ضرورت تحقیق به آن دلیل است که علیرغم اهمیت جایگاه محله و تاثیر آن در ساختار فضایی و اجتماعی شهرسازی سنتی ایران، در طرح های توسعه شهری معاصر کشورمان از الگوی واحد همسایگی غربی استفاده می شود. روش تحقیق مقایسه تطبیقی است که پس از تحلیل مفاهیم محله و واحد همسایگی، به بررسی دو اصل مرکزیت و قلمرو ب...

قلمرو و قلمرومندی بنیاد فلسفه جغرافیای سیاسی هستند. قلمرو به عنوان نمود عینی و فضاییِ برخاسته از حق طبیعی مالکیت و اصل میل به بقاء به رفتار قلمروخواهانه انسان جهت و معنا داده به گونه¬ای که تفسیر کنش و منش انسان عمدتاً تابعی از خصیصه قلمرومندی بوده¬ است. درون¬مایه بسیاری از مفاهیم جغرافی سیاسی آگاهانه یا ناآگاهانه در پیوند با چنین ویژگی¬هایی تعریف و عملیاتی شده است. گستره قلمرو، الزاماً تابع مرزهای...