اکثر واژه شناسان، کلمه «مشیت» را مرادف با «اراده» دانسته اند. مشیت خداوند از علم و قدرت او سرچشمه می گیرد که از لوازم دیگر آن حکمت، رحمت و عدل خداوند است. با اینکه مشیت الهی تمام امور هستی حتی افعال اختیاری انسان را نیز شامل می شود اما این امر به معنی نفی اختیار انسان نیست بلکه اختیار انسان در طول مشیت الهی می باشد. یعنی خداوند خواسته که انسان توان خواستن و انتخاب را داشته باشد بنابراین فعالیت ...

بررسی آثار مولانا و کی?یرکگور نشان می دهد که هر دو اندیشمند تقریبا در اصولی مانند ایمان و اخلاق، ایمان و جهش، هم چنین رابطه?ی ایمان با شیطان و ایمان با تقدیر به یک نقطه می?رسند. هر دو تکلیف را بیان خواست خداوند و شیطان را مانع ایمان می?دانند و به بحث جهش در ایمان ارزش زیادی می دهند. اما در بحث ایمان و عقل هر کدام به راه خود می روند. مولانا قلمرو ایمان را شامل متعلقات خردپذیر و خردگریز می?داند، ...

همۀ اسماء نیکو از آنِ خدای تعالی است. اسماء الهی وسایط فیض حق و منشأ همۀ کثراتی اند که در زوایای هستی راه یافته است. چگونگی ظهور کثرات اسمائی از هستیِ صرف و محض وجود و تبیین عینیّت صفات با ذات حق از ژرف ترین مسائل عرفانی است. در این نوشتار، پس از اشاره به گونه شناسی اسماء و صفات و تأخّر اسماء الهی از مقام ذات، تفسیری از عینیّت صفات با ذات ارائه شده و راه هایی که عارفان در تحلیل کثرت اسمائی پیموده ان...

ملاصدرا در مباحث مربوط به علم به جایگاه نفس به عنوان فاعل شناسا توجه بسیاری داشته و آن را موجودی خلاق معرفی می نماید. از سوی دیگر از آنجا که یکی از مباحث اساسی در معرفت شاسی، واقع نمایی ادراکات است در این نوشتار ادعا می شود تکیه بر خلاقیت نفس در فرایند ادراک، نمی تواند تضمین کننده عینیت ماهوی ادراکات با موجودات مادی به عنوان یکی از متعلقات ادراک آدمی باشد بلکه صور مخلوق نفس که همان معلوم بالذات...

برخی از نظریاتی که حریم خصوصی را مدلل می سازد بر دسترسی محدود اشخاص به حوزه روابط و اطلاعات دیگر اشخاص و حفظ شأن و منزلت آنان دلالت دارد. از آنجا که تجاوز به حیثیات معنوی نیز از مصادیق «ضرر» تلقی شده و مقتضای صدور برخی مستندات قاعده لاضرر، تنها خسارات معنوی است، بی هیچ مانعی مواردی که یکی از متعلقات کرامت انسانی یا اعتبار اشخاص، از رهگذر نقض حریم خصوصی خانواده، نقض شود، مشمول قاعده لاضرر خواهد ...

یکی از معضلاتی که فلسفه ابن سینا را به شدت دچار چالش نمود نظریه صور مرتسم در ذات الهی به عنوان متعلقات علم الهی در مرتبه ذات و قبل از ایجاد موجودات بود. غزالی، شیخ اشراق، خواجه طوسی و بسیاری از متفکرین اسلامی، اعم از متکلم و فیلسوف، با بی اعتمادی به این نظریه سراغ راههای دیگری برای تبیین علم الهی رفتند. ملاصدرا ضمن موافقت با دیدگاه کلی این سینا تلاش می نماید تا بتواند مطلب را به گونه ای بیان کن...

وجوب زکات آزمایشیبرای ثروتمندان و کمکی به نیازمندان است.  اگر مسلمانان زکات مال خود را بپردازند، فقیر ونیازمندی در جامعه یافت نخواهد شد. نگارنده در این مقاله با بررسی روایاتی که درخصوصزکات وارد شده است، به بررسی دلیل اثبات عدم انحصار متعلقات زکات و اختیارات ولیامر در قبض و بسط موارد زکوی پرداخته و نتیجه می‌گیرد که منابع زکات، حتی نصاب ومقدار آن، جهت تحصیل هدفها...

زندان و سروده های مربوط به آن، بخش وسیعی از ادبیات عرب و فارسی را به خود اختصاص داده است. شاعران آزاده از گذشتۀ دور تا امروز در این زمینه معانی زیبا و مضامینی انسانی آفریده اند که مطالعه و بررسی آن خالی از لطف و فایده نیست. ابوفراس حمدانی، شاعر معروف قرن چهارم هجری از پیشگامان حبسیه سرایی در ادبیات عرب محسوب می شود که در طول اسارت خویش در قصایدی موسوم به «رومیات » مقولۀ زندان و متعلقات آن را به...

امنیت فردی وضعیت مطلوبی است که انسان در آن ضمن اطمینان از عدم تعرض به حقوق فردی خود، زمینه‌ای را فراهم می‌بیند تا با بهبود آن‌ها، بهره‌مندی از امنیت فردی را به‌نفع خود افزایش دهد. بعضی از اسناد بین المللی از این حق به صراحت نام برده و برای آن مصادیقی هم ذکر کرده‌اند. ضروری است با تحلیل مصادیق آن و بررسی سخن متفکرین این حوزه، به فهم جامعی از آن رسید، تا با شناسائی آن به عنوان یک حق فردی بتوان به...

انسان مملوک خداست و طبق اجازه‌ی اوست که هرکس مالک خود و اعمال خود می‌باشد و اختیار تصمیم‌گیری راجع به اعضاء بدن خود تا آنجا که زندگیش به خطر نیفتد را دارد. همچنین اختیار وصیت کردن راجع به این‌که پس از فوت او با اموال و متعلقات او چه معامله‌ای شود، حق هرکسی است و از آن جمله است اختیار وصیت او راجع به استفاده یا عدم استفاده از اعضای بدن او در صورت وقوع مرگ (چه مرگ طبیعی و چه مرگ مغزی). در این تحق...