کتاب علی طریق التفسیر البیانی اثر فاضل صالح سامرائی یکی از آثار مهم تفسیر بیانی است که با رویکردی زبانی و با تکیه بر آرای مفسران و عالمان متقدمی چون زمخشری، فخر رازی، زرکشی و دیگران به واکاوی در متن قرآن پرداخته است. نگارنده با بررسی ترجمه کتاب به این نتیجه رسیده است که مترجم گاهی به شرح و تفسیر متن­ها و عبارت­های ساده­ای دست زده که نیازی به آن نبوده است. چه مؤلف نیز اشاره کرده که به گونه­ای عم...

هدف این پژوهش، مطالعه و مقایسه اثربخشی الگوهای بیانی (معنایی) متن علمی بر درک خواندن دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی است. گروه نمونه عبارت بود از دانشجویان مشغول به تحصیل در واحد تهران شرق که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. آزمودنی ها پس از نمونه گیری تصادفی، در گروه های آزمایشی به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزارها عبارت بود از: متون و پرسش نامه درک مطلب. متون شامل سه طرحواره مختلف متن با م...

رویکرد به شناخت معنی در محیط ساخته شده به ویژه در گونه های خاصی از آن نظیر بافت های تاریخی امروزه اغلب مورد توجه بوده و در مطالعات متعددی مورد بحث و تأکید قرار گرفته است. در این بین، بازشناسی معانی محیطی تاریخی این بافت ها )دوره های گذشته و زمان تکوین آن ها(، از این حیث که می تواند موجب شناخت صحیح تر زمینه شکل گیری محیط ها، ارزیابی درست تغییرات و تحولات پدید آمده در گذر زمان و لذا درک مناسب دلا...

نوشتار حاضر در پی ارائه شمائی کلی از اندیشه محمد عابد جابری، اندیشمند مغربی است. نقد عقل عربی، طرحی است از نحوه تکوین میراث یا سنت مسلمانان عرب و تبیین علل فروماندن چنین عقلی در جهان معاصر. جابری می کوشد با بکارگیری قرائت انتقادی خود، از میراث فاصله بگیرد تا بتواند آن را نقد کند

در این پایان نامه، وجوه ادبی وصیت نامه های شهدا در سه سطح واژگان، معانی ثانویه جملات خبری و بلاغت بررسی شدخ است. در بخش واژگان، کاربرد واژه های «رهبر، شهادت، جنگ، جبهه، دشمن» تحلیل شده است. معانی ثانویه جملات خبری، تحت عناوین «تشویق، اظهار تأثر، ملامت، اظهار بشارت، امید دادن، هشدار، مفاخره، تحقیر، بیان ارزو» بررسی شده و در سطح بلاغت، به بررسی کاربرد تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه پرداخته شده است....

کنایه یکی از اسلوب های مهمّ بیانی در همة زبان هاست و از دیرباز به صورت گسترده در زبان و ادبیّات همة اقوام، از جمله قوم عرب به کار رفته است. از آنجا که قرآن کریم با زبان مردم با آنان سخن می گوید، از همة عناصر بیانی، به ویژه کنایه برای بیان مقاصد گوناگون بهره برده است. در این مقاله، شش عبارت کنایی قرآن مجید تجزیه و تحلیل می شود؛ کنایه هایی که برخی از مترجمان و یا حتّی مفسّران، آن را به گونه ای تعبیر ...

طیف کثیری از مفسران و متکلمان در مسئله اعجاز قرآن، تنها اعجاز بیانی، بلاغت و فصاحت قرآن را پررنگ کرده و در این باره کتاب ها نوشته و رساله ها تألیف کرده اند. این تکرار و تأکید بر این مطالب موجب شده که ظاهر الفاظ اهمیت بیشتری پیدا کرده و این تلقی به وجود آید که فضیلت و برتری قرآن از سایر کتاب ها در فصاحت و بلاغت و به طور کلی در نظم الفاظ آن است. در این نوشتار با ارائه گزارشی، تاریخچه این دیدگاه ب...

  خندیدن کنشی انسانی است که در نظام‌های اجتماعی و فرهنگی مختلف معنا، مصداق و شکل‌های بیانی و عملی متفاوتی دارد. معنای خندیدن در صورت‌بندی اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی در قرون میانه در قالب ادبی طنز مفهوم‌پردازی شده و سبک بیانی معینی یافت. بررسی مبانی و تحول این نظام معنایی در فرهنگ ادبی طنز می‌تواند سبب شناسایی وضعیت اجتماعی-‌فرهنگی جامعه اسلامی شود. از اینرو روند ساخت‏یابی و نظام‏مند‌شدن مفا...

کنایه یکی از اسلوب‌های مهمّ بیانی در همة زبان‌هاست و از دیرباز به صورت گسترده در زبان و ادبیّات همة اقوام، از جمله قوم عرب به کار رفته است. از آنجا که قرآن کریم با زبان مردم با آنان سخن می‌گوید، از همة عناصر بیانی، به‌ویژه کنایه برای بیان مقاصد گوناگون بهره برده ‌است. در این مقاله، شش عبارت کنایی قرآن مجید تجزیه و تحلیل می‌شود؛ کنایه‌هایی که برخی از مترجمان و یا حتّی مفسّران، آن را به گونه‌ای تعبیر...

     هنجارگریزی یکی از شگردهای مطرح در نظریه‌های نقد فرمالیستهای روس است که در تعریفی ساده می‌توان آن را خروج از زبان معمول و معیار دانست. بهره‌گیری از این ترفند بیانی به آفرینش زیبایی و پویایی سخن می‌انجامد و در نهایت سبب توجه دوچندان مخاطب به متن می‌گردد. شاعرانی که چیره دست‌ترند افزون بر اینکه می‌کوشند به مفاهیم و معانی تازه روی آورند، توجهی ویژه نیز به ساختار و زبان شعری خود دارند تا بتوانن...