گزاره های تاریخی افزون بر مدد رساندن به دانشمندان برای کشف آموزه های دینی، برای تبلیغ این آموزه ها هم در قالب مجالس وعظ و خطابه مورد استفاده قرار می گیرند. به همین دلیل نقد و پالایش این گزاره ها برای تفکیک گزاره های درست از نادرست اهمیت یافته است. شهید مطهری با آگاهی از این ضرورت، بخشی از آثار خود را به بررسی و پالایش گزاره های تاریخی اختصاص داده است.  این مقاله بر آن است با گونه شناسی و طبقه ب...

امروزه موضوع حس مکان و احساس تعلق به مکان، از محورهای مهم در ارزش بخشی به بافتهای شهری و معماری بناها خاصه ابنیه تاریخی است که ضرورت برانگیزش احساس تعلق، همخوانی رفتار و همگرایی در بافت را برای مرمت مناسب در راستای کمال بخشی و حقیقت دهی به بافت و طراحی شهری را نشان می­دهد. بر این اساس در این مقاله به موضوع تبیین مدل نظری ارتقا حس مکان در طراحی شهری و معماری خاصه مرمت بناها و ابنیه تاریخی پرداخت...

چرنداب نام یکی از محلات کهن تبریز و نیز نام یکی ازمهمترین گورستانهای تاریخی شهر تبریز است. تنها آثار به جای مانده ازگورستان تاریخی چرنداب و مزارات آن، سنگ قبرهای صندوقی شکل است که در بدنه دیوار برخی ازبناهای تاریخی این محله و یا در کوچه پس کوچه های آن به چشم می‌خورد. عرصه گورستان تاریخی چرنداب تا حدود سال1313 ش. معین و مشخص بوده، لیکن از این تاریخ به بعد با احداث خیابان و ساخت و ساز درعرصه آن،آ...

بیان مسئله: انسان برای سکنی‌گزینی و به تعبیر هایدگر باشیدن بایستی اقدام به ساختن و بنا‌کردن نماید و با این عمل (ساختن)، جهان خود را در قالب مکان به تصویر کشیده و به آن ساختار می‌دهد. باشیدن در میان آسمان و زمین به معنی «استقرار‌یافتن» در «میانه‌ی چیزها» است، یعنی عینیت‌بخشی وضعیت عمومی چونان مکانی انسان ـ ساخت. بر اساس تفکرات هایدگر، وجود آدمی زمانی می‌تواند معنادار باشد که انس...

ظاهر برخی آیات قرآن شمول وحی برای همۀ مناطق و مکان های زمین است؛ اما این ظهور با گزاره های تاریخی ناهمگونی دارد. این ناسازگاری را از دو جهت می توان بررسی کرد: از جهت تاریخی و یا از منظر تفسیری؛ صرف نظر از گزارش تاریخ. در این نوشتار بر اساس رویکرد دوم، با فرض درستی گزاره های تاریخی مبنی بر عدم شمول وحی، به بررسی آیات منظور پرداخته می شود و با بررسی سه واژه «نذیر»، «امت» و «رسول» در آیات مربوط، ن...

بازشناسی متون دستنویس یکی از مسائل مهم در حوزه ی بازشناسی الگوست که اگرچه در چند دهه ی اخیر، تحقیقات وسیعی روی آن صورت گرفته اما هنوز از برخی جهات به عنوان یک مسئله ی باز مطرح است. یکی از زمینه هایی که در بازشناسی متون دستنویس فارسی خیلی کم به آن پرداخته شده و جای پژوهش بسیار دارد، مکان یابی کلمات (word spotting) ، در متون تاریخی دست نویس است. اهمیت موضوع زمانی بهتر مشخص می شود که بدانیم در کشو...

زمینه گرایی – یکی از دیدگاه های رایج در شهرسازی – زمینه را به مثابه رویدادی تاریخی می پندارد، که عناصر شهر در درون آن، شناخته، پرداخته و ساخته می شوند. دیدگاه مزبور ابتدا به جنبه های صرفاً کالبدی توجه داشت، اما به تدریج به ابعاد انسانی گرایید و حوزه مطالعات خود را به وجوه اجتماعی – فرهنگی جامعه گسترش داد. در این دیدگاه، ایده ها و عناصر شهرهای گذشته در شکل دادن به کالبد شهرهای معاصر حضور دارند. ب...

توسعۀ تعلق مکانی یکی از راهکارها جهت کیفیت‌بخشی به محلات، به‌ویژه در بافت تاریخی است. به‌منظور اقدامات عملی ضرورت دارد با مشخص کردن وضعیت تعلق، مؤلفه­ها و عوامل مؤثر بر آن موردمطالعه قرار گیرد. هدف این پژوهش، ضمن ارزیابی تعلق مکانی با چهار بُعد دلبستگی به مکان، هویت مکان، وابستگی به مکان و ریشه­داری در مکان و اولویت­بندی این ابعاد در بافت تاریخی گرگان، ارزیابی عوامل­ تأثیرگذار بر تعلق مکانی نیز ...