شناخت حال رجالی راوی گاه با فرایند توثیقات عام میسر می شود که طی آن جمعی از راویان تحت ضابطه ای خاص توثیق می­شوند. واکاوی دقیق برخی توثیقات عمومی از جمله مسائلی است که درمطالعات راوی شناسی از اهمیت بسزائی برخوردار است. پژوهش حاضر پس از شناسائی شخصیت رجالی وحدیثی احمد بن محمد بن عیسی اشعری وگزارشی از نظریة «توثیق مشایخ اشعری»، با روش کتابخانه­ای ورویکرد توصیفی ـ تحلیلی، به نقد این نظریه پرداخته ...

بیشتر اهل سنت، تمام صحابة رسول خدا (ص) را عادل می‌دانند؛ از این روی، در‌نگاه آن‌ها، هر روایتی که به یکی از صحابه ختم شود، به‌شرطی که سند آن، متصل باشد و وثاقت راویانش احراز شود، از‌نوع صحیح دانسته می‌شود و باید از هر‌گونه نقد و ارزیابی متن آن خودداری کرد؛ بنابراین، عدالت صحابه از مبانی رجالی اهل سنت است. اهل سنت برای اثبات عدالت صحابه، به آیاتی از قرآن و روایاتی از پیامبر (ص) استناد می‌کنند. در...

احمد بن محمد بن سعید مشهور به ابن عقده کوفی(249-332ه.ق) از بزرگترین محدثان و حافظان حدیث در حوزه حدیثی شیعه میباشد . وی با سفر به شهرهای مختلف از جمله بغداد از اساتید بزرگی مانند طبرانی ، ابن ابی الدنیا و غیره استفاده کرد و پس از آنکه در فنون مختلف از تفسیر ، حدیث و رجال متبحر گشت ، به کوفه،زادگاه خود بازگشت و به تالیف و تصنیف کتب مشغول گشت. از وی بیش از چهل تصنیف به ثبت رسیده که غالب آنان در ط...

محمدبن حسن طوسی مشهور به شیخ طوسی(م.460ق.) و احمدبن علی نجاشی(م450ق.) دو تن از عالمان سرشناس رجالی نزد شیعه، و هر یک دارای اثر یا آثاری چند در علم رجال هستند. کتاب الرجال و الفهرست اثر شیخ طوسی و فهرست اسماء مصنفی الشیعه اثر نجاشی هر سه در زمره کتابهای اصلی رجالی شیعه قرار گرفته اند. در این نوشتار برآنیم تا مزایای فهرست نجاشی بر فهرست و رجال شیخ طوسی را از منظرهای گوناگون بررسی نماییم و ارتباط ...

این مقاله نگاهی هرچند کوتاه به شخصیت حکیم بن حکم بن عباد بن حنیف یکی از بزرگان اصحاب ائمه(ع) و نیز راویان احادیث آنان دارد و در پی احیای نام و تجدید یاد او است که در کتب تراجم، رجال و ...، قضاوتهای گوناگونی درباره او به چشم می­‌خورد. آنچه بیش از همه در این پژوهش به آن توجه شده، ارائه بحثی رجالی و زندگی‌­نامه‌­ای درست از حکیم بن حکم است. در این نوشتار، بیشتر به آراء و داوریهای دانشوران فریقین پر...

هدف نگارنده از انتخاب موضوع ، معرفی رجالی است که به فرهنگ گسترده ایران تعلق داشتند و در پیشبرد دانش ، ادب ، هنر و اندیشه در مغرب زمین کوشش ثمر بخش و گرانمایه ای داشته اند . این رساله در ضمن اینکه ایرانیان مهاجر به اندلس را نام می برد و خوانندگان را به انجام کارهایی نظیر آن دعوت می نماید مردم ایران را به عنوان ملتی معرفی می نماید که از دیرباز به جهانگردی و سیاحت خو گرفته منشأ خدمات ارزنده ای به...

رجال­شناسان متقدم معمولاً در شمار کتاب‌های احمد بن محمد برقی از کتاب الرجال یاد می­کنند. با این‌همه ابن­ندیم از نخستین کسانی است که این انتساب را به پدر احمد، محمد بن خالد برقی بازمی‌گرداند و حتی کتاب دیگر احمد یعنی المحاسن را به پدر منسوب می­کند. پس از وی، معاصرانی چون آقابزرگ تهرانی این ادعا را به‌نوعی دیگر بازگو کردند. شوشتری با قرائنی چند، نهایی‌ترین دیدگاه را مطرح کرد و الرجال برقی را ب...