نوشتار حاضر به معناشناسی واژه «جسد» در قرآن کریم با روش باهم­آیی می پردازد. در این راستا، آیاتی که این واژه در آنها به کار رفته از نظر باهم آیی تحلیل متنی شده و پس از تعیین مهمترین عناصری که در فرآیند باهم­آیی با این واژه قرار گرفته­اند؛ یعنی جاودانگی، فراانسانی، مصر، یهود و ملک، فرضیة «اندیشة تجسّد» و «مومیایی» دربارة معنای این واژه ارائه و با شواهد قرآنی، از جمله رواج اندیشة تجسّد در کفّار و مشر...

کتاب خواجه نظام الملک مشتمل بر 50 باب است که در این پژوهش براساس اندیشه ی سیاسی ایرانشهری که یکی از عوامل تداوم حیات سیاسی و فرهنگی ایران زمین به شمار می رود، مورد بررسی قرار گرفته است. عمده ی تحقیقات در این زمینه محتوا محور بوده، بررسی محتوا محور فقط به نکات آشکار می پردازد که با رسالت ادبیات چندان سازگار نیست. بنابراین در این پژوهش با نگاهی شگرد محور که یکی از اصلی ترین روش بررسی اندیشه های م...

چکیده چگونگی انتقال میراثِ فرهنگی ایران باستان به عصر اسلامی تا سال 218 هجری قمری به کوشش سلیمان حیدری مطالعات تاریخی و جامعه شناسی نشان می دهد که دو مولفه ی مذهب زرتشت و محیط جغرافیایی نقش مهمی در تدوین فرهنگِ باستانیِ مردم ایران داشته است.پس از ورود اسلام به ایران توسط فاتحان عرب و پذیرش تدریجی دین جدید از سوی ایرانیان ،آداب و رسوم مرتبط با مذهب زرتشت روز به روز کمرنگ شد،ولی میر...

امام خمینی (ره) عالمی شیعی است که با فهم عمیق از آموزه‌های دینی، مبانی فکری خود را در قالب یک مدل حکومتی با عنوان «جمهوری اسلامی» پیاده کرد. اندیشه‌های امام مبتنی بر بنیان‌های دینی و قرآنی و فقه جواهری امام جعفرصادق (ع) است و تأثیری عمیق و ماندگار در تاریخ تحولات ایران داشته و دارد. در این مقاله، با بازخوانی اندیشة سیاسی امام خمینی، ضمن برشمردن برخی نوآوری‌های ایشان در اندیشة سیاسی، نسبت این ا...

مهم ترین مشکل در مطالعۀ فلسفۀ سیاسی فارابی، درک ماهیت معماگونه اندیشۀ اوست که از ترکیب فلسفۀ سیاسی یونانی، اندیشۀ ایرانشهری و آموزه های اسلامی به وجود آمده و به راحتی در سه گانۀ مشهور مستشرقین یعنی فلسفۀ سیاسی یونانی، شریعت نامه های فقهی و اندرزنامه های ایرانشهری نمی گنجد. در پژوهش حاضر، چارچوب کلی روایت های ارائه شده دربارۀ فارابی به سه مقام توصیف (پرسش های منبع یابی)، تفسیر (پرسش های هویت یاب...

چکیده در پس روساخت زیبایی‎شناختی آثار ادبی، فرآیند پویایی فرهنگی در جریان است. بخش اعظمی از نظام‎های فکری و سنت‎های فرهنگی دیرین، در طی این فرآیند، حفظ، ارزش‎گذاری و منتقل می‎گردند. مطالعات میان‎رشته‎ای، از جمله رویکردهای مردم‎شناختی به ادبیات، امکان شناخت بهتر و عمیق‎تر این نظام‎ها را فراهم‎می‎آورد. به همین منظور، مقالۀ حاضر، جلوه‎های نمایش قدرت سیاسی و اهداف آن و همچنین نظام اندیشۀ سیاسی ایرا...

یکی از مسائل فرهنگی برخاسته از اندیشة سیاسی در ایلام باستان، ازدواج با محارم (خودوده) بوده است. ازدواج با محارم، به‏ویژه در میان خاندان سلطنتی، رایج بوده است. آنچه اهمیت تبیین این نوع آیین را دوچندان می‏کند، این است که چنین اندیشه‌ای در بازة زمانی بسیار طولانی انجام می‏شده است. پدیداری این آیین براساس شواهد باستان‏شناختی به دورة تاریخیِ ایلامی برمی‏گردد. در دورة هخامنشی، تأثیرات این آیین با تغیی...

مبانی اندیشة فردریش نیچه و اقبال لاهوری با تأکید بر انسان‌شناسی و فلسفة سیاسی   شجاع احمدوند* - محسن سلگی**   (تاریخ دریافت:8/2/93 – تاریخ پذیرش: 5/8/93 )   چکیده در این نوشتار، مقایسة اندیشة نیچه و اقبال لاهوری در چهار بُعد معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی‌، روش‌شناسی و انسان‌شناسی مقصود قرار گرفته است. درحالی‌که نیچه با هر سه مؤلفة نخست، سر ستیز دارد، اما لاجرم می‌‌توان از وجود هر چهار محور شناخت در ان...

هدف این مقاله بررسی دیدگاهی است که افلاطون در رسالة جمهوری دربارة شعرو شاعران داشته است. کوشش بر آن است تا با خوانشی جزء به جزء از متن رسالهو نیز با بهره گیری از اندیشة برخی مفسران تفسیری یک دست از اندیشة افلاطون وسازگار با آن در این مجال به دست دهیم.مطابق سنت اغلب مفسران که باتوجه به مضمون ده کتاب این رساله سنتیدرست است، خوانش خود را بر کتا بهای دوم، سوم، و دهم متمرکز کرده ایم.

امام خمینی (ره) عالمی شیعی است که با فهم عمیق از آموزه های دینی، مبانی فکری خود را در قالب یک مدل حکومتی با عنوان «جمهوری اسلامی» پیاده کرد. اندیشه های امام مبتنی بر بنیان های دینی و قرآنی و فقه جواهری امام جعفرصادق (ع) است و تأثیری عمیق و ماندگار در تاریخ تحولات ایران داشته و دارد. در این مقاله، با بازخوانی اندیشة سیاسی امام خمینی، ضمن برشمردن برخی نوآوری های ایشان در اندیشة سیاسی، نسبت این ا...