یکی از عرصه­های تعارض حقوق ناشی از عرف و معاهده، در بستر دریا تجلی می­یابد. زمانیکه دولتی با استناد به عرف در صدد اثبات حقوق تاریخی خود بر پیکره­ایی از آب برمی­آید که یا تحت حاکمیت دولت دیگری است و یا جزء دریای آزاد قرار می­گیرد. تعارض در منافع دولت­های حاشیه دریای چین جنوبی با ادعای حاکمیت تاریخی و حقوق تاریخی چین با استناد به خطوط نُه‌گانه در این بستر از دریا تشدید شد. م...

کتاب صبح‌الأعشی فی صناعة الانشاء یکی از بزرگترین دایرة المعارف‌هایی است که تا قرن نهم هجری در تمدّن اسلامی به وجود آمده است. در این کتاب، بسیاری از مباحث تاریخی، علمی و ادبی مطرح شده و نگارنده در آن، شیوة ادارة دیوان انشاء (دبیرخانه‌ای که مکاتبات غیرمالی و غیر نظامی در آن نوشته می‌شده است) را توضیح داده است. نویسندة این کتاب، احمد بن علی قلقشندی، سالها در دیوان انشاء مشغول بوده است. در این مقاله...

چکیده حکیم نزاری قهستانی از گویندگان بزرگ اسماعیلی مذهب نیم? دوم سد? هفتم و آغاز قرن هشتم است. از جمل? مهم ترین آثار نزاری، می توان به دیوان اشعار او اشاره کرد. از آن جا که کاربرد روایات دینی و اساطیری نقش مهمّی را در شاعرانه نمودن کلام نزاری ایفا می کنند، در این تحقیق سعی شده بدین موارد پرداخته شود. بدین جهت، ابتدا کلّ دیوان اشعار وی بررسی شده و نمونه های مربوط به کاربرد اساطیر و روایات ملّی، تا...

با گسترش زبان و ادب پارسی و آشنایی دیگر کشورها با آثار شعرا و نویسندگان ایرانی و اشتیاق به درک و دریافت مفاهیم آن، از ابتدای قرن هفتم، برخی بزرگان در داخل و عدّه ای بیرون از مرزها، به شرح و تفسیر آثار مشهور ادبی ایران پرداختند.یکی از شارحان مشهور دیوان انوری، محمد بن داوود علوی شادی آبادی از فضلای هند است، وی در نیمه دوم قرن نهم و ابتدای قرن دهم می زیسته، به امر ناصرالدّین خلجی جهت فهم و دریافت آ...

حسبه نظامی دیوان¬سالاری است که در دولت¬های اسلامی عهده دار نظارت بر امور اقتصادی، اجتماعی، مذهبی و بهداشتی بوده است. این نظام ریشه در امر به معروف و نهی از منکر دارد پیامبر (ص) و خلفای راشدین خود به بازرسی و نظارت بر بازارها و اخلاق عمومی می¬پرداختند به طوری که در دوران امویان به عنوان یک وظیفه اداری به والی واگذار می شد. اوایل عصر عباسیان، سازمان حسبه شکل گرفت و متصدی آن محتسب نامیده شد. رشد ا...

در این مقاله ابتدا به تعریف و توصیف لهجه شناسی به عنوان رشته ای مستقل با اهداف و روش های خاص خود میپردازیم. سپس به طور اجمالی زبانشناسی تاریخی ، اهداف کلی و روشهای رایج در آن را توضیح می دهیم. این توضیحات  به ما در شناخت خاستگاه لهجه شناسی کمک خواهد کرد. آنگاه تاریخچه توجه ایرانیان به گوناگونی های لهجه ای را مرور می کنیم و سرانجام به دو نمونه عینی از کاربرد لهجه شناسی در زبانشناسی تاریخی اشاره ...

دیوانسالاری در ادوار مختلف تاریخ ایران جایگاه و کارکرد خاصی داشته است. در یک دوره تاریخی قدرتمند بود و در دوره¬ای دیگر از قدرت آن کاسته می¬شد. از این¬¬رو، یکی از مسائل مطروحه جایگاه این نهاد در ساختار حکومتی تیموریان است. تیمور بنیانگذار این حکومت علی رغم اشتهار در جنگها برای ایجاد یک دیوانسالاری مرکزی منسجم تلاش نکرد و حکومت خود را با اتکا به قدرت فردی و نیروهای وفادار تابع خویش اداره کرد. هر ...

این تحقیق به بررسی سودمندی حسابرسی دیوان محاسبات کشور ایران از دیدگاه مدیران مالی سازمان های دولتی می پردازد. همچنین ویژگی هایی از قبیل دانش و تجربه حسابرسان دیوان محاسبات. امنیت شغلی حسابرسان، رعایت استراتژی های خاص سازمان های دولتی، نظارت حین خرج و تنظیم گزارش تفریغ بودجه نیز بررسی گردیده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق نشان داد حسابرسان دیوان محاسبات در انجام حسابرسی از دانش و تجرب...

موضوع این مقاله بررسی جایگاه دیوان عرض به عنوان بخشی از تشکیلات دیوانی حکومت محمد خوارزمشاه در سازمان اداری سپاه خوارزمشاهی است و در آن تلاش شده است تا ضعف و ناکارآمدی دیوان عرض و مقام عارض در ادارۀ لشکر و سازماندهی تشکیلات نظامی مورد بررسی قرار گیرد و تأثیر آن بر ناکامی های محمد خوارزمشاه در برابر حمله مغول و فروپاشی دور از انتظار حکومت وی نشان داده شود. این نوشتار بر آن است بر اساس روش تحلیلی...