بنابر نتایج این پژوهش، ابوسعید ابوالخیر با استفاده از واژگان ساده، از آن ها معانی مجازی اختیار کرده است. او در مواقعی که قصد ترویج یا تذکر هنجارهای اخلاقی و تبیین و تأیید احوال خود یا دیگران را دارد، به تکلم روی می آورد. توجه او در فرآیند ارتباطی خویش، بیشتر به سه نقش ارجاعی، عاطفی و ترغیبی زبان معطوف بوده است. هدف ابوسعید از سخن گفتن، انتقال معنی به مخاطب و تأثیرگذاری بیشتر بر اوست. او همچنین ...

این مطالعه، یک مطالعۀ معناشناسانه است؛ یعنی در آن بنا ست با مطالعۀ علمی روابط میان معانی بر محور کاربردهای قرآنی مختلف یک لفظ، به استخراج معنای نهفته در متن بپردازیم. رویکرد ما در این روش، رویکرد معناشناسی ساخت‌گرا ست؛ یعنی می‌خواهیم بر پایۀ تحلیل روابط معنایی در کاربردهای متنی، معنای واژه‌ای را توصیف کنیم. واژۀ مورد نظر، «بصیر» است که در قرآن کریم به صورت نکره و معرفه در 51 آیه کاربسته شده است...

مطالعه‌ی حاضر به دنبال شناسایی عوامل تأثیرگذار در شدت تصادف‌های گذرگاه‌های همسطح جاده و ریل در کشور ایران است. در حال حاضر در ایران، وضعیت ایمنی گذرگاه‌های همسطح براساس فراوانی تصادف‌های رخداده ارزیابی می‌شود و درنظر گرفتن شدت تصادف‌های ذکر شده، موضوع جدیدی است. روش اشاره شده، یکی از روش‌های شناسایی گذرگاه‌های پرخطر در شبکه‌ی ریلی است. در مطالعه‌ی حاضر از مشخصات ۲۴۰ گذرگاه مجاز ایران و اطلاعات...

یکی از عمده‌ترین گونه‌های ادب فارسی، اشعار تعلیمی هستند؛ این اشعار بر پایۀ اخلاق و پند و موعظه به‌صورت غیرمستقیم در گونه‌های دیگر ادبی به‌مانند منظومه‌های غنایی یافت می‌شوند. منظومۀ ازهر و مزهر در سدۀ هفتم، یکی از آثاری است که سرشار از آموزه‌هایی با مضمون‌های گوناگون تعلیمی است. سعدالدین نزاری قهستانی در این منظومه، مفاهیم مختلف تعلیمی‌اخلاقی را به شیوه‌های گوناگون بیان کرده است و از ش...

نویسنده مقاله، در این جستار با استفاده از کتب معتبر حکیمان و عارفان نام آور، کوشیده تا حقیقت علم و اتحاد عاقل به معقول را بنماید. این بحث در چهار بند زیر مورد بررسی و کاوش قرار گرفت : ۱- تعریف و بیان چیستی علم ؛ ۲- چیستی ادراکات بشری ؛ ۳-- بیان مقصود از اتحاد عاقل به معقول ؛ ۴- بیان چگونگی تذکر و یادآوری بعد از ذهول و نسیان . در همه ابحاث ، نخست به دیدگاه ملاصدرا اشارت شده سپس با دیدگاه دگر حکم...

خداوند متعال نعمت بینایی را به انسان عطا نمود و مبصرات بسیاری در مسیر زندگی وی قرار داد تا به وسیله درک آن‌ها هدایت یابد. از منظر قرآن، انسان فقط از آن جهت که صاحب چشم است بصیر خوانده نمی‌شود، بلکه تفاوت عمیقی بین بصر با بصیرت وجود دارد. در واقع بصیرت نوعی درک عمیق از مبصرات است که همگان صاحب آن نمی‌گردند مگر آنان که از نشانه‌ها عبرت گرفته و اهل تذکر، ایمان و یقین باشند. مقاله حاضر به منظور شنا...

ادارک یا شعور توحیدی موجودات، آگاهی آنان به وجود خویش و آفریننده خود است که به موجب این علم، خالق خود را ستوده و تسبیح مى­گویند. تسبیح حیوانات برای خداوند و شعور آنان نسبت به آن ذات تعالی، از جمله حقایقی است که قرآن کریم در ضمن بازگویی یک ماجرای داستانی یا به موجب امری قابل تذکر از زندگی حیوانات در کنار انسان‌ها، بیان نموده است. این پژوهش به منظور شناخت کیفیت ادراک توحیدی حیوانات به جمع‌آوری و ...

فلسفه سیاسی در ایران دوره اسلامی به دو دوره؛میانه و معاصر تقسیم می‌شود. در دوره میانه که به انقلاب مشروطه ختم می شود فلسفه سیاسی به یگانگی با دین تمایل دارد و قواعد تولید تفکر و فلسفه سیاسی، مبتنی بر سلطه متون دینی بوده و اهمیت عقل در توضیح بی تذکر آرای گذشتگان خلاصه می شود و به نوعی فلسفه سیاسی به ارشاد نامه نویسی، سیاست نامه نویسی و شریعت نامه نویسی تبدیل می شود. در عین حال، فلسفه سیاسی تفسیر...

این نوشتار به لطف خدا و عنایت خاصه معصومین علیهم السلام فراهم آمده است. که ابتدا به زندگینامه و دیدگاه و آثار خواجه عبدالله انصاری پرداخته آنگاه به بررسی عرفان و رابطه آن با اخلاق و سیروسلوک عرفانی از دیدگاه اسلام وسپس به شرح بدایات می پردازد. رساله با تمسک به چهارده معصوم علیهم السلام متشکل از چهارده فصل می باشد. که در فصل اول کلیات تحقیق تبیین شده و در فصل دوم زندگینامه خواجه عبدالله بررسی گ...

تدوین الگوی شهرسازی اسلامی، ایجاب می‌کند تعریف دین از خود مفهوم«شهر» و «شهرنشینی» با استناد روشمند به منابع دست اول به ویژه قرآن کریم جستجو شود. در این تحقیق با تکیه بر روش «تدبر»، مفهوم شهر و شهرنشینی در قرآن تعریف، و مهم‌ترین ارکان تحقق و بقای آنها، ذکر می‌شود. براین‌اساس، قرآن «شهر» را محل تحقق حاکمیت الله بر زمین می‌داند که با محوریت وحی و تجمع امت بر گِرد ولی‌الله شکل می‌گیرد. بنابراین شهرن...