در معرفت‌شناسی فضیلت، فضیلت معرفتی به دو صورت تعریف شده است؛ سوسا آن را از سنخ قوای اعتمادپذیر می‌داند و زگزبسکی آن را از نوع ویژگی‌های منشی. در حالی که هر دو، فضیلت را معرفت‌ساز دانسته و تبیین و توجیه معرفت را بر پایۀ آن ممکن می‌دانند. در پاسخ به سؤال از دلیل این دو گانگی در‌ تحلیل، مقالۀ حاضر نگرش متفاوت فیلسوفان به معنا و ویژگی‌های معرفت را عامل آن می‌داند. تعریف سوسا از معرفت به باور صادق م...

در تعریف و تبیین چیستی ادبیّات تطبیقی، اصول و مبانی آن، کارکردها و حوزه های مطالعاتی، روش ها و رویکردهای آن و ... میان پژوهشگران، اتفاق نظر وجود ندارد. وجود مکاتب سه گانه در ادبیات تطبیقی (فرانسوی، آمریکایی، روسی) نشانه ای بر  عدم تبیین در تعریف و ماهیّت این حوزه­ی معرفتی می باشد. در این مقاله با توجّه به این اصل فلسفی (روش شناختی در علم ونیاز به شناخت هر دانش) به تحلیل سه مسأله؛ موضوع، غایت و روش...

یکی از مسائل مورد توجه شارحان روایات الکافی تعریف عقل و حدودکارآیی آن است. این توجه به دلیل وجود روایات اهل بیت _ علیهم السلام _ در اصول الکافی است. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول، شامل تعریف عقل از نگاه ملاصالح مازندرانی و علامه مجلسی است. ملاصالح دارای تمایلات فلسفی بوده و بنا بر این، تعریف وی از عقل کاملاً متأثر از نگاه فلسفی وی است؛ اما علامه مجلسی به دلیل نگاه منتقدانه به فلسفه...

معرفت شناسی فضیلت محور عنوان گونه ای جدید از نظریات معرفت شناختی است که با الگو برداری از نظریات فضیلت محور در حوزه اخلاق شکل گرفته است. از جمله سرشناس ترین نظریه پردازان معرفت شناسی فضیلت محور می توان به لیندا زاگزبسکی اشاره کرد. زاگزبسکی مدعی است ابتنای نظریه های معرفت شناسی بر اخلاق فضیلت می تواند معضل گتیه و معضل ارزش، که دو مسئله اساسی پیش روی نظریه های معرفت شناختی است را پاسخ گوید. از هم...

فصل اول: به مفاهیم و کلیاتی همچون مبانی، کلام، حکومت دینی، انواع حکومت، اهداف حکومت دینی و غیره می پردازد. فصل دوم: به بحث معرفت شناسی از قبیل: تعریف معرفت، نظریه های مختلف معرفتی، ارکان معرفت، معیار معرفت، متعلق معرفت، ابزارها و راه های معرفت پرداخته و سپس تأثیر آن بر حکومت دینی را بررسی می کند. فصل سوم: از هستی شناسی مانند: تعریف جهان بینی، جهان بینی مادی و اسلامی، نظام احسن، هستی شناسی دنیوی...

مطابق دیدگاه اسمیت ارغنون کاربرد ویژه ای برای ارسطو دارد و آن اثبات این امر است که فلسفه اولی ممکن است. به نظر وی، انتظار اشتباهی است که هدف ارغنون را طرح نظریه های روش شناسی ارسطو تلقی کنیم. ارسطو در تحلیل دوم با ارائه استدلالی سعی می کند تا نشان دهد وجود یک معرفت غیربرهانی شرط کافی و لازم برای معرفت برهانی (علم) است. هدف معرفت غیربرهانی همان هدف فلسفه اولی، یعنی رسیدن به اصول اولیه هر علمی اس...

  نوشتار پیش رو پژوهشی است ناظر به چیستی فلسفة معرفت و قلمرو آن و در صدد است ساختار این حوزة دانشی را به گونه‌ای نوآورانه طراحی و پیشنهاد کند. در این مسیر، به تبیین ماهیت، مؤلفه‌ها، اجزا و جوانب مختلف فلسفة معرفت به صورت یک‌جا پرداخته می‌شود؛ زیرا به دلیل لزوم جامع‌نگری، عملاً امکان خُردشدن در اجزای این حوزة دانشی وجود ندارد. فلسفة معرفت، اجمالاً عبارت است از: تأمل عقلی بیرون‌نگرانه دربارة «معرفت...

یکی از مسائل مورد توجه شارحان روایات الکافی تعریف عقل و حدودکارآیی آن است. این توجه به دلیل وجود روایات اهل بیت _ علیهم السلام _ در اصول الکافی است. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول، شامل تعریف عقل از نگاه ملاصالح مازندرانی و علامه مجلسی است. ملاصالح دارای تمایلات فلسفی بوده و بنا بر این، تعریف وی از عقل کاملاً متأثر از نگاه فلسفی وی است؛ اما علامه مجلسی به دلیل نگاه منتقدانه به فلسفه ...

معرفت شناسان معرفت را به «باور صادق موجه» تعریف می کنند. در تارخ اندیشه های فلسفی همواره پیرامون معیار صدق و توجیه معرفت به عنوان دو شرط اساسی و مهم در تعریف معرفت نظریه پردازی هایی وجود داشته است. فیلسوفان حکمت متعالیه و حکمت اشراق نیز از این قاعده مستثنی نبوده اند. اگرچه هر دو مکتب معیار صدق را مطابقت و معیار توجیه معرفت را مبناگرایی می دانند اما در این میان اختلاف نظرهای مهمی نیز میان دو مکت...