در این پژوهش، مبانی اعتقادی ناصرخسرو و ابن هانی مقایسه شده است. این دو شاعر اسماعیلی در مورد امامت، وصایت ، تأویل و تولّی و تبرّی و... اشعار متعددی سروده اند. هر دو شاعر خداوند را از اتصّاف به اسماء و صفات منزّه می دانند و آن ها را به امام نسبت می دهند. هم چنین معتقد به وصایت که نقش آن را عمیق تر از پیامبری می دانند، هستند. در دیوان اشعار خود را دوستدار حضرت علی (ع) می نمایانند و دنباله تولّی خویش ر...

هرمنوتیک در پی فهم متن است. در هرمنوتیک سنتی، متن برحسب دلالت ظاهری، دارای معنای یکتا و مشخصی است که مفسّر باید این معنا را با بازآفرینی فضای عصر مؤلف و جایگزین کردن خود به جای او دریابد، اما در هرمنوتیک جدید، متن معنای یکتای ظاهری ندارد و معنای متن وابسته به خواننده و قرائت او است و این قرائت می تواند متکثر و از منظرهای مختلفی صورت گیرد. هرمنوتیک در فرهنگ اسلامی و ادبیات فارسی از دیرباز مطرح بو...

چکیده : ناصرخسرو در حوزه ی زبان و تخیل شاعری شاخص است. همین که وی شعر را در خدمت مدح قرار نداده، زبان شعری او را از زبان دیگر معاصرانش متمایز کرده است. وی گاه با استفــــــاده از هنجارگریزی واژه هایی مخالف با زبان هنجار ساخته که خاصّ اوست وگاه با افزودن قاعده ای بر قواعد زبان هنجار واژه هایی جدید ساخته است. ترکیبات تازه و بی سابقه در دیوان او فراوان است. در حوزه ی تخیل نیز ناصرخسرو در استفاده ...

یکی از پیچیده‌ترین مباحثی که نظریۀ مفهومی با آن روبروست، ماهیت بازنمود زمانی است. همان‌طور که زمان اغلب نمونه‌ای از مفاهیم انتزاعی مطرح است، بررسی اینکه چگونه زمان در نظام مفهومی بشر نمود می‌یابد، منجر به رخداد برخی مسائل مهم در حوزۀ علوم شناختی شده است. استعارۀ مفهومی زمان در آثار شاعران قرون مختلف، به صورت‌های متفاوتی بروز یافته است. آشنایی با نوع نگرش و دیدگاه آنها مطمئناً در درک و شناخت ویژگ...

زهد و پارسایی، یکی از رفتارهای بشر برای پرهیز از دنیاطلبی و منفعت جویی است که در نزد بیشتر جوامع و ادیان الهی دیده می شود؛ امّا زهد و پرهیزکاری زهاد اسلامی در عین دارا بودن ویژگی مذکور، دارای شاکله های متفاوتی چون توجّه به دین و دست نکشیدن کامل از زندگی دنیاوی است. در برهه ه ای از تاریخ اسلام، به دلیل دگرگونی های سیاسی و اجتماعی و همچنین بینش زهد مداراسلامی، زاهدان و نسّاکانی قد علم کردند که مشی ز...

ابیات سؤالی در دیوان ناصرِخسرو، در مقایسه با دیگر شاعران تعلیمی، بسامد زیادی دارد. ما در این مقاله در پی پاسخگویی به این سؤالات خواهیم بود که دلیل اتکای شاعر بر استفاده از سؤال در تعلیم چیست؟ و آیا می توان این نکته را از ویژگی های سبک فردی ناصرِخسرو تلقی کرد؟ در این مقاله کوشش شده است ضمن پاسخگویی به این سؤالات مسئله با رویکردهای متفاوت تحلیل و بررسی شود. این پژوهش به شیوة توصیفی ـ تحلیلی و با رو...

این تحقیق با عنوان ((بازتاب مسائل سیاسی اجتماعی در دیوان ناصرخسرو)) در پنج فصل تنظیم شده است. فصل اول: بیانگر هدف و اهمیت موضوع انتخابی، شیوه تحقیق و مسیر آن است، و بیان نکته، که این تحقیق به ویژگیهای زیباشناختی شعر نظر ندارد بلکه هدف پرداختن به مضامین و محتوی اثر و جهان بینی، فکر و فرهنگ شاعر است. فصل دوم: بیان پیوند تقابلی بین شعر و جامعه و مروری گذرا بر شعر اجتماعی در تاریخ هزار و دویست ساله...

ناصر بن خسرو قبادیانی بلخی، شاعر و نویسنده‌ای چیره دست و حکیم و متکلمی متفکر و استوار است. وی در آغاز جوانی به فراگیری علوم معقول و منقول همت گماشت و از قریحه‌ی خداداد خود در جهت تبلیغ اندیشه‌های دینی، مذهبی استفاده کرد. آثار منثور و منظوم او یعنی جامع الحکمتین، وجه دین، گشایش و رهایش، زادالمسافرین، خوان الاخوان و دیوان اشعار وی سرشار از بیان مسائل کلامی و فلسفی است. او در «خوان الاخوان» اثر من...

     کاربرد آیات قرآن در ادبیّات فارسی به قدری عمیق و ریشه‌دار است که قرآن را با ادبیّات فارسی عجین کرده است . شاعران پارسی‌گو در سروده‌هایشان درقالب تضمین ، اقتباس، تلمیح و ... در آیات و مضامین قرآنی بهره‌برداری کرده‌اند . ناصرخسرو شاعر حکیم و متکلّم شیعی در قصایدش که عمدتاً در مدح و منقبت خاندان رسول ، اثبات اعتقادات و حقّانیّت فضایل اهل بیت و ردّ اتّهام رفض و بی دینی از چهره‌ی تشیّع است ، بسیار به آی...

This article has no abstract.