چکیده هدف از نگارش این مقاله بررسی اشتقاق دو واژۀ ایرانی میانه، یکی از زبان فارسی میانه و دیگری از زبان سغدی می‌باشد. برای واژۀ فارسی میانۀ madrm تاکنون اشتقاقی ارائه نشده و اشتقاق پیشتر ارائه شده برای واژۀ سغدی mazn نیز مورد تردید نگارندۀ این مقاله می‌باشد. با بررسی متن‌‌های حاوی این دو واژه و در نظر گرفتن فرایند‌های واجی در دو زبان فارسی میانه و سغدی برای هر یک از این دو واژه اشتقاقی پیشنه...

هنریک هوبشمان در 1877 نشان داد که زبان ارمنی شاخه مستقلی از زبان های هند و اروپایی هستند. زبان ارمنی بر اثر تماس و برخوردهای نزدیک ملت ایران در دوران باستان به مقیاس زیادی از زبان فارسی تاثیر پذیرفته است. خویشاوندی زیادی بین زبان ارمنی و زبانهای ایرانی باستان مشاهده می شود که برخی از آنها ناشی از وام گیری واژه ها در زبان ارمنی از ایرانی باستان می باشد در این مقاله نگارنده قصد دارد که به بررسی ت...

براساس الگوهای واژگانی شدگی تالمی (2000) زبان ها بسته به آن که مولفه های معنایی حرکت (به طور خاص، مسیر و شیوه ی حرکت) را در کدام صورت زبانی (ستاک فعل یا قمرهای آن) رمزگذاری می‎کنند، به دو رده ی زبان های فعل محور و قمرمحور تقسیم می شوند. فرض تالمی بر آن است که زبان های هندواروپایی به‎استثنای زبان های رومی و پسایونانی، در رده‎ی زبان های قمرمحور جای می گیرند، چراکه شیوه‎ی حرکت را در ستاک فعل ادغام...

تاریخ و اساطیر ایرانی، صحن? نمایش نبردها و پایداری¬های مردم این سرزمین در برابر هجوم¬ها، ناراستی¬ها و ظلم و جوری است که در طول تاریخ بر آنان رفته¬است. از آن¬جا که منابع به¬جای- مانده از دور? میان? زبانهای ایرانی حاوی مطالبی همچون اساطیر، تاریخ، فرهنگ و دین است، واکاوی ومطالع? این متون موارد بسیاری از این گونه پایداری¬ها را ظاهر می¬سازد. نوشته¬های دور? میانه، سراسر بیانگر وجود دوگانگی و مبارز? ه...

کشور ایران در زمره کشورهای خشک و نیمه خشک جهان محسوب می شود. تنش خشکی یکی از مهمترین تنش های محیطی موثر بر درختان میوه است و می تواند بطور قابل توجهی منجر به کاهش عملکرد شود. گردوی ایرانی (juglans regia l.) با سطح زیر کشت قابل توجه آن یکی از مهم ترین محصولات خشکباری ایران می باشد که برای رشد مطلوب و بهره-وری، به آب کافی نیاز دارد. گردوی سیاه شرقی (juglans nigra l.) از لحاظ چوب مهمترین-گونه گردو...

طی سال های اخیر، منازعات مذهبی شیعه و سنّی در مناطق گوناگون جهان، از جمله برخی از کشورهای اسلامی آسیای جنوب شرقی یعنی اندونزی و مالزی تشدید شده است. برخی از جریان های افراطی مذهبی با این ادعا که تشیع پدیده ای نوظهور و بیرونی در این منطقه به شمار می آید و این مذهب در فرایند اسلامی سازی و فرهنگ و تمدن اسلامی در آسیای جنوب شرقی نقشی نداشته است، تلاش گسترده ای در جهت حذف و به حاشیه راندن اقلیّت شیعه ...

هدف: مقالات محققان ایرانی در حوزه‌های علوم پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و دامپزشکی نمایه شده در آی.‌اس‌.آی. از لحاظ تأثیر آنها بررسی شده است روش گردآوری و تحلیل داده‌ها: اسامی کلیه مجلاتی که مقالات محققان ایرانی در حوزه¬های مورد بررسی در آنها به چاپ رسیده بود از پایگاه استنادیweb of science  استخراج شد و ضریب تأثیر مجلات مذکور از گزارش استنادی نشریات ((JCR به‌دست آمد و درنهایت میانه و میانگین ضر...

هدف: مقالات محققان ایرانی در حوزه های علوم پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و دامپزشکی نمایه شده در آی. اس .آی. از لحاظ تأثیر آنها بررسی شده است روش گردآوری و تحلیل داده ها: اسامی کلیه مجلاتی که مقالات محققان ایرانی در حوزه¬های مورد بررسی در آنها به چاپ رسیده بود از پایگاه استنادیweb of science  استخراج شد و ضریب تأثیر مجلات مذکور از گزارش استنادی نشریات ((jcr به دست آمد و درنهایت میانه و میانگین ضر...

فعل آینده در زبان‌های ایرانی از دورۀ باستان تاکنون با تحولاتی همراه بوده‌است. در فارسی باستان ساخت خاصی به نام آینده وجود نداشت و غالباً از وجه التزامی برای اشاره به آینده استفاده می‌شد. در اوستایی، علاوه‌بر وجه التزامی، فعل مستقل آینده نیز وجود داشت که از این ساخت تنها وجه اخباری و صفت فاعلی موجود است. در گروه غربی زبان‌های ایرانی میانه، خلأ کاربرد فعل آینده با وجه مضارع التزامی و مضارع اخباری ...

مقاله حاضر به بررسی واژه ایرانی کهن āzāta، سیر تحول معنایی آن در گذر زمان از ایرانی باستان به ایرانی میانه غربی، و تا زمان رواج فارسی نو می پردازد و با ارائه شواهد مربوطه از دوره باستان (اوستا) و میانه (پارتی و فارسی میانه) زبان های ایرانی، تحول و گسترش معنایی این واژه را بررسی می کند. در این بررسی نشان داده شده که مفهوم آزاد به معنای «رها و غیرمقید» که در بیشتر اوقات بر دیگر مفاهیم این واژه سا...