جهانی شدن اگرچه در کنار مزیت های اقتصادی، تکنولوژیک و غیره، کاستی هایی نیز در ابعاد مختلف دارد، اما در مجموع روندی ناگزیر است. شهرها به عنوان مرکز مدیریت جهانی، هم دستخوش تغییرات زیادی در جریان این فرآیند می شوند و هم اثرگذاری زیادی بر سرعت و ابعاد جهانی شدن دارند. پژوهش پیش رو با اهتمام به اثرات فضایی فرآیند جهانی شدن و متعاقب آن ضرورت های کالبدی- فضایی ساختار بندی مجدد شهری در پیوند با آن، در...

سازمان فضایی شهرهای ایران در طول ادوار تاریخ تحت تأثیر عوامل گوناگون و به ویژه قدرت سیاسی متمرکز در حاکمیت قرار گرفته است. دولتخانه به عنوان محل استقرار دولت همواره مبین گفتمان سیاسی – اجتماعی  دولت بوده است، این گفتمان به تبع شرایط سیاسی اجتماعی ایران دچار تحول گردیده است. فلذا ساختار کالبدی دولتخانه را نیز تغییر داده است. بررسی سیر تحولات فضایی دولتخانه در ایران تا دوره صفوی نشانگر سیر تحول د...

ساختار فضایی شهر می‌تواند بر ابعاد مختلف توسعه شهری تأثیر جدی برجای گذارد، این مسئله با توجه به مشکلات محیطی مانند آلودگی هوا، ترافیک و تغییر کاربری اراضی به ویژه در کشورهای در حال توسعه مثل ایران،  توجه برنامه‌ریزان شهری را به خود جلب کرده است. از این رو هدف این مقاله بررسی ساختار فضایی تحت‌تأثیر سیاست‌های فضایی مربوط به تراکم ساختمانی در شهر تهران به عنوان یکی از شهرهای جهان سوم است. روش تحقی...

هماهنگی و پیوستگی میان اجزای فضا و فعالیت های آنها در بافت های تاریخی ایران سبب می شود که این شهرها در نظر ناظر به شکل یک کل منسجم از اجزا جلوه نمایند. از سوی دیگر، ارزش های فضایی این شهرها را توالی و توجه به کیفیت های کالبدی و بصری فضاهای شهری می سازند. در این شهرها ترکیب فضاهای شهری به شکل شبکه ای از فضاهای ایستا و پویا صورت می گیرد. این ترکیب در بافتهای تاریخی ایران، شبکه ای منسجم از فضاهای ...

شهرهای مختلف سرزمین ایران با توجه به بستر و شرایط جغرافیایی و طبیعی شان از منابع آبی موجود به شیوه هایی متفاوت بهره برده اند. در این میان یکی از پیشرفته ترین و توسعه یافته ترین سیستم های آبرسانی، شبکه آبی شهر بخارا است که امروز همچنان بقایای کالبدی اجزای آن یکی از مهم ترین مؤلفه های شکل دهنده به منظر هسته تاریخی این شهر به شمار می رود. این نوشتار تلاش می کند با واسازی ساختار شهر و سیستم آبی، جن...

مقدمه و هدف پژوهش: ساختار فضایی محصول فرایند (تحولات و شکل‌گیری) سازمان فضایی است که در این فرایند نظامات فضایی اسکان و فعالیت بر سطح یا پهنه شهری سازمان می‌یابد و دارای پایداری نسبی است. شهرداری در وجه حاکمیتی خود فاقد الگوی نظام‌مند در روابط با مردم است که این مسئله با ساختار شهر در تعارض است. چالش میان این دو یعنی سرشت غیر مشارکتی مدیریت شهری و ساختار مشارکتی شهر، چالشی است که شهر بابل با آن...

زلزله یکی از مهمترین پدیده های طبیعی است که در ایران با توجه به قرارگیری بر روی گسل ها با آن مواجهیم. برنامه ریزی به منظور آمادگی در برابر عواقب ناشی از وقوع زلزله در دستور کار برنامه ریزان شهری قرار می گیرد. جهت کنترل بحران و کاهش خسارات، مدیریت بحران صورت میگیرد. مدیریت بحران یکی از رویکردهای مدیریت پایدار شهری است. در زمان وقوع بحران و به وجود آمدن شرایط بحرانی تصمیم گیری بسیار حائز اهمیت می...

مبادی ورودی به عنوان یکی از اصلی­ترین اجزای ساختار کالبدی و فضایی شهر، علی­رغم اهمیتی که به لحاظ کالبدی، کارکردی و زیبایی­شناسی دارد با جانمایی کاربری­های ناهمگن و ناسازگار به­فضایی با ساختاری منفصل، فاقد هویت و مغشوش مبدل شده­ است. بدین ترتیب فضای ورودی بسیاری از شهرهای کشور با اُفت شدید کیفیت کارکردی و کالبدی روبروست و این امر آسیب­های جدی به­سیما و هویت شهرها  واردکرده است. هدف این مقاله بررس...

شهر اسلامی مفهومی است که پژوهشگران متعدد، تحقیقات مختلفی برای رسیدن به آن انجام داده اند. حال آنکه ارائه الگودر سطح محله از دغدغه های موجود در این زمینه می باشد.از این رو الگوی ایرانی-اسلامی محله، درواقع اطلاق نقشه هایکلی فضاهای از پیش تعیین شده در سطح محله با توجه به وضعیت موجود کالبدی است. هدف این پژوهش شناساییویژگی های کالبدی شهرهای ایرانی-اسلامی و ارائه یک الگوی فضایی از محله و ساختار آن بر...

پژوهش حاضر تأثیرات کلان شهر تبریز را بر شهرهای پیرامونی مورد ارزیابی قرارمی دهد. محدوده ی موردمطالعه در این پژوهش شهر سردرود هست که افزایش جمعیت و افزایش صنایع در شهر سردرود منجر به ساخت وسازهای بدون برنامه و تغییرات زیاد ساختار فضایی - کالبدی شهر و از بین رفتن زمینهای کشاورزی شده است که موجب مشکلات متعدد کالبدی - فضایی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی در شهر سردرود شده است؛ و این امر از آسایش و ...