یکی از منابع اصلی پژوهشگران برای واکاویِ میراث‌های گمشده‌ی شاعران کهنِ ایران زمین از جمله پدر شعر پارسی- ابوعبدالله رودکی - مراجعه به فرهنگ‌های کهن و یا ناشناخته‌ای است که غالباً از نظر به دور مانده است. با توجه به فراوانی منابع ادبی و پراکندگی اشعار رودکی در آثار ادبی پس از وی، یافتن هر نسخه‌ی جدید از این قسم می‌تواند برای افزودن به شمارِ سروده‌های رودکی سمرقندی، سراینده‌ی نامدار عصر سامانی مغتنم ...

مهم‌ترین تحریر فارسی کتاب سندبادنامه از کاتبی خوش‌ذوق به نام محمد بن علی ظهیری سمرقندی است که در فاصلۀ کوتاهی پس از ترجمه نصرالله منشی از کلیله‌ودمنه و به سبک و سیاق نثر آن نوشته شده است. اثرات نثر منشیانه و ترسلات دیوانی و درباری در این کتاب مشهود است. از سندبادنامه دو تصحیح علمی موجود است؛ یکی تصحیح احمد آتش در ترکیه و دیگری تصحیح کمال‌الدینی که در ایران منتشر شده ا...

ساخت فیلم‏های سینمایی بر اساس متون ادبیات کلاسیک فارسی با مضامین به‎روز و اجتماعی از مسائل مهمی است که از یک سو زمینه‎ی معرفی آثار ادبی را فراهم کرده و از سوی دیگر به فیلم‎های سینمایی عمق و بعدی جدی می‎بخشد. با این هدف، در این مقاله تلاش شده با در نظر گرفتن نیاز سینمای امروز ایران به ایده‏های مناسب و توجه به اقتباس از متون ادبیات کلاسیک، با رویکردی ژانری، تعامل میان ادبیات کلاسیک فارسی و سینمای...

یکی از کتابهای ارزنده اجتماعی و سیاسی فارسی اغراض السیاسه اثر ظهیری سمرقندی، نویسنده نامدار سده ششم هـ.ق، است که جعفر شعار آن را در سال 1349 تصحیح و منتشر کرده است. متن مصحّح شعار که تا امروز تنها چاپ کتاب است، به دور از کاستی‌ها و لغزش‌ها و اغلاط چاپی و غیر چاپی نیست. در جستار حاضر صورت درست پاره‌ای از اغلاط کتاب به قرائن درون متنی و غیرمتنی نشان داده یا پیشنهاد شده است. در این پژوهش سندبادنامه...

اهمیت این پژوهش از دو منظر مطرح می گردد:نخست؛ جایگاه ویژه این دانش در علوم بلاغی فارسی و اهمیت خاص آن به عنوان کارآمدترین ابزار بررسی متون ادبی. علم معانی زیربنا و شالوده اساسی سخن است که به تبیین جهان بینی و اندیشه های درونی شاعر می پردازد. جا به جایی عناصر جمله، ایجاز و اطناب و مفاهیم مستتر در الفاظ کلام، همه در ارتباط مستقیم با سطوح و لایه های درونی سخن و ترجمان ذهن گوینده است. وجه دیگر اهمی...

این مقاله به بیان اشتراکات و اقتباسات حکایات هفت اورنگ با حکایات منظوم و منثور شعرا و نویسندگان پیش از جامی می پردازد. پس از مقدمه ، پیشینه ی پژوهش،زندگی نامه و آثار جامی،پژوهش گر با توجه به ترتیب تاریخی مثنوی های جامی به بیان این اشتراکات پرداخته است. سه مثنوی سلامان و ا بسال،یوسف و زلیخا و لیلی و مجنون به دلیل پیوستگی حکایات و طولانی بودن آن ها عملا از دایره این تحقیق خارج شده است.جامی در دفت...

منشآت ومکاتیب، از جمله منابع مهم و موثق هر دورة تاریخی محسوب می­شوند و در لابه‌لای فرمان‌ها و نامه‌های مندرج در آنها می­توان به نکات مهم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، اقشار و طبقات، مناصب و مشاغل و به‌طورکلی، ساختار اداری یک حکومت یا دورة مشخص تاریخی پی برد. مجموعة منشآت نصرالله‌بن‌عبدالمؤمن منشی‌سمرقندی نیز یکی از منشآت دورة تیموری است که بین سال­های 814 تا 845 هجری قمری تألیف و تدوین شده است.  هد...

مصحّحان پیشین بسیاری از متون را تصحیح کرده‌اند؛ اما از نظر محققان امروز، پس از گذشت چند سال از کار بزرگ آنان، تصحیح دوبارة برخی از این آثار لازم است؛ به‌ویژه زمانی که نسخه‎های تازه‎ای از آنها به دست آمده باشد. دیوان حکیم سوزنی‎سمرقندی به تصحیح ناصرالدین شاه ‎حسینی، ازجمله دیوان‎های کهنی است که به تصحیح دوباره نیاز دارد. مقابلة دیوان چاپی سوزنی با نسخه‎های نویافته، لزوم تصحیح مجدد این دیوان را نش...

  به منظور تعیین اثر شدت هرس و طول شاخه بارده بر عملکرد و کیفیت انگور سیاه سمرقندی و بررسی واکنش این رقم به دو سطح شدت هرس (سبک با فرمول 20+40 و شدید با فرمول 20+20) و سه سطح طول شاخه بارده (3، 6 و 9 جوانه ای) این تحقیق بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در سه سال زراعی 86-1383 در منطقه بوانات فارس اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثر شدت هرس بر عملکرد و TS S ( P≤...

در میان ادبیات جهان، دو ادب فارسی و عربی با وجوه مشترک فراوان می توانند سهم به سزایی را در پژوهشهای تطبیقی داشته باشند. خردورزی و عقل مداری و به تعبیر زیباتر حکمت، یکی از این وجوه مشترک و قابل مقایسه است. امرؤالقیس کندی سرآمد سخنسرایان عرب در یک کفۀ ترازوی این قیاس و رودکی سمرقندی، آدم الشعرای شعر فارسی در کفۀ دیگر جای گرفته است. امرؤالقیس، روزنه هایی از حکمت جاهلی را با استمداد از فطرت و تعالی...