پس از تشکیل حکومت توسط رسول‌الله(ص) مسائل جدیدی مطرح شد که ازجمله آنها نحوه مواجهه و برخورد حکومت اسلامی با غیرمسلمانان بود. در این زمینه سه دیدگاه وجود دارد که اولی بر اصالت جنگ و دومی بر اصالت صلح و آخرین دیدگاه هم جنگ و هم صلح را در شرایطی می‌پذیرد. طبق این دیدگاه، هم جنگ‌طلبی افراطی و هم صلح به‌معنای سازش و استسلام محکوم است و تنها صلحی پذیرفته شده است که با رعایت حقوق متقابل طرفین و شرافتم...

چکیده: آیات 26-11 سوره ی نور، به ماجرای افک اختصاص دارد. در این ماجرا یکی از همسران پیامبر(ص)، به وسیله ی گروهی متهم به زنا شد؛ ولی با نزول آیات افک، برائت ظاهری وی از طرف خداوند اعلام گردید. از نظر مفسران اهل سنت و عده ای از مفسران شیعی، آن زن، عایشه بوده و از نظر گروه دیگری از مفسران شیعی، آن زن، ماریه بوده است. با دقت در ظاهرآیات و بررسی مستندات هر دو گروه، مشخص شد که شأن نزول مربوط به عایش...

چرا حجم احادیث و در فضایل شام گسترده است؟ پاسخ این مسأله را باید در تحولات سیاسی دوره اموی برای اثبات برتری شام بر عراق و نیز برخی از مجادلات سیاسی بعدی در جغرافیای جهان اسلام و رقابت گروه های مختلف دانست. همچنین شام بزرگ، همراه بیت المقدس، به دلیل انتساب به انبیای الهی همواره به لحاظ سرزمینی زمینه مساعدی برای این قبیل نقل های ساختگی داشته است. در میان این احادیث و آثار، بخش قابل توجهی به مسائل...

کتاب الفتنة جدلیة الدین و السیاسة فی الاسلام المبکِّر اثر متفکر و مورخ تونسی دکتر هشام جعیط از آثار جهانی است که در دسامبر 1991 به عربی ترجمه شد و انتشارات دارالطلیعه در بیروت آن را چاپ کرد. در این کتاب، که در پنج ‌‌بخش تنظیم شده است، رویدادهای مهم تاریخی‌ای که 30 سال پس از رحلت نبی مکرم (ص) به وقوع پیوسته مطرح شده و با محوریت رویدادهای سال‌‌های پایانی خلافت عثمان و دوران خلافت امام علی (ع) بررسی...

پس از راهیابی اندیشه های دینی و فلسفی به حوزه تفکرات اسلامی که ارمغان نهضت ترجمه در جهان اسلام بود ؛ نزاع اندیشمندان مسلمان و رخداد تفریق آنان به فرقه های کلامی گوناگون پدید آمد . اولین مسأله کلامی ، متأثر از بحث امتناع نسخ در کلام الهی که در نزد یهودیان مطرح بود به صورت بحث « قدم و حدوث قرآن » نمود پیدا کرد. و به دنبال دخالت سیاستمداران (عباسی) ، این مسأله ( که ماهیتی مدرسه ای داشت و باید در ه...

سرزمینهای حوزه شرقی خلافت اسلامی مقارن تهاجم مغول با اوضاع و احوال ناخوشایندی روبرو بود. فقدان حکومت مرکزی مقتدر‘تعدد قدرتها‘درگیریهای فراوان امیران بلاد برای کسب قدرت بیشتر‘ ستم والیان و حاکمان شهرها به مردم‘ افزون خواهیهای سلطان محمد خوارزمشاه‘ قصد خلیفه الناصر برای تجدید مجد و عظمت از دست رفته عباسی ‘ رویارویی و درگیری خلیفه و سلطان ‘ فتنه های اسماعیلیه‘ خرافیگری صوفیان ‘ تعصبها و مشاجره های...

     این پژوهش با هدف کنکاشی در فلسفه آزمایش و نقش سازنده آن در تربیت انسان  با تأکید بر قرآن کریم و روایت‎های معصومین (ع) صورت گرفته است. اسلام به تربیت همه جانبه انسان توجه دارد. در این میان امتحان الهی، سنتی جاری است که از طریق ابزارهایی تحقق می پذیرد. این سنت الهی، عملی و تکوینی است و آن عبارت است از سنت هدایت عامه الهیه، از آن جهت که با موجودات مکلف نظیر انسان و درجه ایمان او به خداوند ارت...

«اضطراب فراگیر» اختلالی مزمن است که نمود بالینی آن در طول عمر نسبتاً ثابت و آمار بهبودی کامل آن پایین است. بنابراین، درک ما از این پدیده پیچیده نیاز به افق‏ متفاوت‏تر دارد. هدف از این پژوهش، معناشناسی این اختلال از دیدگاه قرآن کریم بوده است تا بتواند ما را به تعریف این مسئله، عوامل زمینه‏ساز و فرآیند شکل‏گیری آن برساند. این پژوهش با روش تدبر کلمه‏ای انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل محتوای متن ...

فتنه باب و بها از توطئه‌های مهم کانون‌های استعماری است که با هدف آسیب رساندن به اسلام و مذهب شیعه، از بین بردن خصلت‌های ضداستکباری و ظلم‌ستیز آن و شکستن اقتدار ملی ایرانیان، از اواسط دوره‌ی قاجاریه طراحی و پدید آمده است. در این پژوهش برآنیم با استناد به اسناد موجود و تحلیل آن‌ها، چرایی پیدایش فرقه‌ی بهائیت به‌عنوان یک جنبش مذهبی ساخته و پرداخته استعمار، سرنوشت آن قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلا...

بحرانی که پس از مرگ هارون در روابط میان فرزندان او پدید آمد و به سقوط امین و برآمدن مأمون بر سریر خلافت انجامید، نه تنها خلیفه‌ی به ظاهر پیروز را در مشروعیت‌بخشی به حاکمیت برآمده از «فتنه» با موانع جدی روبه‌رو کرد، بلکه باعث تشویش اندیشه‌ی تاریخ‌نگاری اسلامی در بازتاب قتل امین نیز شد. پرسشی که در کانون توجه این مقاله قرار دارد، این است که ماجرای قتل امین چگونه در تاریخ‌نگاری اسلامی بازتاب یاف...