نفوذ و تأثیر شاهنامه فردوسی در ادب فارسی، موجب شکل‌گیری منظومه‌های حماسی ملی در ایران شد. به دنبال خاموشی تدریجی حماسه‌های ملی که از اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم قمری شروع شده بود، سرایش حماسه‌های تاریخی و پس از آن حماسه‌های مذهبی نیز شکل گرفت. با رسمیت یافتن آیین تشیّع و عنایت ویژه به اندیشه‌های دینی در دوره صفویه و حمایت دربار از سرایندگان دین خواه، تمایل شاعران به سرودن منظومه‌های حماسی - م...

چکیده تعالی فرهنگی هر جامعه، در گرو شناخت صحیح دستاوردهای گوناگون و آثار فرهنگی و میراث های مادی و معنوی پیشینیان و برقراری ارتباط آگاهانه با آن آثار است. منظومه های حماسی دینی جایگاه ارزنده ای به عنوان گنجینه های مذهبی، دینی و اجتماعی از دیرباز در آثار ادبی ما داشته اند. شأن والای این قبیل حماسه ها در روحیه دینی و دین پروری ملت مسلمان و شیعی ما همواره در طول ازمنه بر کسی پوشیده نیست. پس با...

نفوذ و تأثیر شاهنامه فردوسی در ادب فارسی، موجب شکل گیری منظومه های حماسی ملی در ایران شد. به دنبال خاموشی تدریجی حماسه های ملی که از اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم قمری شروع شده بود، سرایش حماسه های تاریخی و پس از آن حماسه های مذهبی نیز شکل گرفت. با رسمیت یافتن آیین تشیّع و عنایت ویژه به اندیشه های دینی در دوره صفویه و حمایت دربار از سرایندگان دین خواه، تمایل شاعران به سرودن منظومه های حماسی - م...

سیاه مشق نویسی یکی از قالبهای خوش نویسی است که در خط نستعلیق بیشتر رواج دارد . هرچند در متون تاریخی درباره این قالب سخنی نیامده اما دربررسی آثار مشخص شد که این قالب از دوره صفوی به ویژه عهد شاه عباس اول پدید آمده است . اوج سیاه مشق نویسی در دوره قاجار بود و میرزا غلام رضا اصفهانی مهم ترین سیاه مشق نویس دوره ناصری به شم ار می رود. رابطه شکل حروف و ترکیب یکی از مسایل مهم سیاه مشق های نستعلیق ...

با توجه به این‌که شناخت و بررسی ادبیات فارسی در بیرون از مرزهای کشورمان، به منظور پاس‌داشت و اشاعۀ آن، امری ضروری به نظر می‌رسد، در مقالۀ حاضر، منظومۀ تعلیمی-غنایی «حسن ارابه‌کش» از شاعر بنام معاصر تاجیک، میرزا تورسون‌زاده (1911م-1977م)، مورد ارزیابی قرار گرفته است. از آنجا که شاعر مذکور یکی از نمایندگان مکتب ادبی رئالیسم سوسیالیستی تاجیکستان است، شعر او اغلبِ ویژگی‌های این مکتب را دارا است که د...

چکیده در اواخر دوره ناصری میرزا حسن تبریزی معروف به رشدیه اولین مدرسه‌ی سبک جدید را در ایروان و سه سال بعد در تبریز ایجاد نمود. مدرسه سبک جدید در ایران به رشدیه معروف شد. در این مدرسه تعلیم و تعلّم بر اساس اصول جدید و یادگیری الفبا با اصول صوتی انجام می‌گرفت. مدارس جدید به‌سرعت در شهرهای مختلف ایران تأسیس یافته و به‌مرور جای مکتبخانه‌های سنتی را گرفتند. همزمان یک جریان اصلاحی در بین مسلمانان ر...

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی موانع سرمایه گذاری صنعتی امین الضرب است. امین الضرب در زمانه ای می زیست که اروپا مشاهده انقلاب صنعتی بود و به تبع آن تولید محصول از شیوه دستی به شیوه کارخانه ای و ماشینی تغییر کرد. با ورود این محصولات به مناطق مختلف از جمله ایران صنایع بومی که با شیوه های دستی به تولید محصول می پرداختند در خطر ورشکستگی قرار گرفت. چون این محصولات از هر لحاظ چه قیمت و کیفیت و چه تنوع و گ...

چکیده میرزا علیرضا « دیوان و مثنوی معراج الخیال » رساله ی حاضر تصحیحی از نسخ هی خطی متخلّص به تجلّی شیرازی شاعر قرن یازدهم هجری است. تجلّی پرورش یافت هی مکتب هندی یا اصفهانی است و در علوم عقلی از شاگردان میرزا حسین خوانساری است. وی روزگاری را در هند به سر برده و سپس به ایران بازگشته است. در سال 1072 ه ق شاه عبّاس دوم صفوی محلی از محال اردکان را به رسم سیورغال به او واگذاشت بعد از شاه عبّاس ملاز...

میرزا محمدعلی متخلص به «سروش» یکی از شاعران بزرگ دوره قاجار و از پیروان سبک خراسانی است. سروش در پیروی از سبک خراسانی استعداد خاصی داشته و طبع خود را درسرودن انواع قالبهای شعری اعم از قصیده ، غزل و مثنوی آزمود و اشعاری بدیع خلق کرده است. دراین پژوهش سعی براین است عوامل گوناگون موثّر در ایجاد موسیقی بیرونی، درونی، کناری و معنوی شعر سروش اصفهانی مورد بررسی قرارگیرد. پژوهش حاضر به بررسی جنبه های چه...

نقش وجایگاه تالشان به عنوان یکی ازاقوام قدیم وتاثیر گذار گیلان، در کنارسایر ساکنان منطقه شمالی ایران، دروقوع نهضت جنگل وتحولات منجر به فروپاشی آن، موضوع بررسی این پژوهش است.از آن جا که نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک خان، دراواخر دوره قاجاریه ودرخلال جنگ جهانی اول، علیه خودکامگان داخلی و متجاوزان خارجی در راستای عدالت خواهی و آزادی طلبی شکل گرفت، برای بررسی علل، عوامل واستمرار دوره ی هفت ساله ی ن...