رساله حاضر که با عنوان «ریشه ها و مبانی فکری اندرزنامه نویسی سیاسی در دو قرن اول هجری» تدوین و نگارش شده است، به بررسی جریان فکری اندرزنامه نویسی سیاسی در ایران عصر خلفای دو قرن اول هجری و نتایج حاصل از آن می پردازد. پرسش هایی که پیش روی پژوهشگر قرار گرفته به این شرح است که: «منحنی ریشه ها و مبانی فکری اندرزنامه نویسی سیاسی در نمودار جریان اندرزنامه نویسی سیاسی دو قرن اول هجری شامل چه عناصر فکری می شده، و علت استمرار و نتایج حاصل از جریان یاد شده چه بود؟». فرضیه اصلی تحقیق حاضر عبارت است از این که «تداوم حضور بداوت (بیابانگردان عرب) در ایران دو قرن اول هجری و نیاز خلفا، به ویژه خلفای عباسی، به الگوی مدیریت سیاسی ایرانیان و آشنایان به آن از یک سو و ایجاد تعادل در رفتار سیاسی صاحبان قدرت از سوی دیگر، موجب شد که همان دستاوردهای نظری و عملی ایران پیش از اسلام، در قالب جریان فکری اندرزنامه نویسی، مورد بازخوانی، بازنویسی و باز تولید قرار گیرد و به حیات خود ادامه دهد»؛ در ضمن، مبانی فکری این جریان سیاسی را «عدالت، امنیت، حفظ نظام کاستی طبقات اجتماعی، سلطنت یا خلافت، وزارت، عقلانیت، و توأمانی دین و دولت» شکل می داده است. این رساله بر مبنای روش تحقیق تاریخی صورت گرفته است. شیوه جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای بوده، که به صورت مطالعه تطبیقی به توصیف داده ها انجام گردیده است. یافته های اساسی تحقیق حاضر عبارتند از: ?- استمرار حضور بدویان عرب در ایران زمین نه تنها موجب تداوم جریان فکری اندرزنامه نویسی سیاسی در دو قرن اول هجری شد بلکه همان عامل یاد شده مهمترین علت انحطاط و زوال فرهنگی و تمدنی ایران زمین گردید. ?- اندیشه «توأمانی دین و دولت» نه تنها به وحدت ملی و استبداد توأمان سیاسی و دینی منجر گردید، بلکه دین به صورت ابزاری برای سرکوب مخالفان و منتقدان حکومت در آمد. ?- مفهوم «عدالت» از نگاه گروه های حاکم جامعه به برقراری امنیت و حفظ نظام کاستی طبقات اجتماعی محدود گردید و این در حالی بود که گروه های محکوم جامعه، دادستانی و رعیت نوازی را شاخصه های عدل برمی شمردند. 4- مبانی فکری جریان اندرزنامه نویسی سیاسی را نیز مفاهیمی همچون «سلطنت، امنیت، عدالت، وزارت، عقلانیت، توأمانی دین و دولت، و حفظ نظام کاستی طبقات اجتماعی» شکل می داده اند.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی موانع سرمایه گذاری صنعتی امین الضرب است. امین الضرب در زمانه ای می زیست که اروپا مشاهده انقلاب صنعتی بود و به تبع آن تولید محصول از شیوه دستی به شیوه کارخانه ای و ماشینی تغییر کرد. با ورود این محصولات به مناطق مختلف از جمله ایران صنایع بومی که با شیوه های دستی به تولید محصول می پرداختند در خطر ورشکستگی قرار گرفت. چون این محصولات از هر لحاظ چه قیمت و کیفیت و چه تنوع و گوناگونی بر محصولات بومی برتری داشت لذا گرایشی برای خرید این محصولات بوجود آمد. عکس العمل های گوناگونی از سوی اقشار مختلف با مشاهده نابودی صنایع داخلی روی داد. یکی از این اقشار تجار بودند. تجار سعی کردند با تاسیس کارخانه های مدرن اروپایی در کشور هم از ورود این محصولات به کشور تا حدامکان جلوگیری کنند و از این راه سودی نیز برای خود بدست آورند و هم انیک که گامی در صنعتی شدن کشور بردارند. از جمله این تجار امین الضرب بود که بعد از موفقیت هایی که در تجارت بدست آورد و آرد سرمایه گذاری در بخش ضنعت شد. اماامین الضرب آن گونه که در زمینه تجارت موفق بود در سرمایه گذاری صنعتی ناکام ماند. گرایش مردم به استفاده از محصولات وارده از خارج مخالفت کارگران با تاسیس کارخانه ها به سبک مدرن فقدان را همناسب برای حمل کالا در موانع خارجی نیز شرایط نیمه استعماری ایران و رقابت روسیه و انگلستان در ایران و موانعی که این دو کشور در تاسیس صنایع امین الضرب بوجو آوردند مورد بررسی قرار گرفت.

گفتمان مبارزه ی مسلحانه در میان بخشی از فعالان سیاسی عصر پهلوی دوم پدید آمد و در دهه ی 1350، حکومت پهلوی را با چالش مواجه ساخت. مبارزه ی مسلحانه اساساً برخاسته از ماهیت سرکوب گرانه ی حکومت پهلوی دوم پس از کودتای 28 مرداد 1332 بود. پس از کودتا، امکان هرگونه فعالیت سیاسی قانونی از میان رفت و راه برای توسل به شیوه های خشونت آمیز و زیرزمینی مبارزه ی سیاسی هموار شد. نخستین نشانه های اعتقاد به مبارزه ی مسلحانه در سال های پایانی دهه ی 1340 به وجود آمد و چند گروه مخفی با رویه ی مسلحانه تشکیل شد. در اوایل دهه ی 1350، اندیشه ی مبارزه ی مسلحانه گسترش بیش تری یافت و در دو سازمان مجاهدین خلق ایران و چریک های فدایی خلق ایران متبلور شد. گفتمان مبارزه ی مسلحانه از اواخر سال های دهه ی 1340، تقریباً در آستانه ی نخستین اقدام مسلحانه در بهمن 1349 در سیاهکل، صورت بندی نظری شد. این تکاپوهای نظری در دهه ی 1350 نیز ادامه پیدا کرد. امیرپرویز پویان، مسعود احمدزاده، بیژن جزنی و مصطفی شعاعیان چهار نظریه ی اصلی را در باب مبارزه ی مسلحانه تدوین کرده اند. هر یک از این نظریه ها ویژگی های خاصی دارند و از دیدگاه متفاوتی به مبارزه ی مسلحانه می پردازند. در این پایان نامه، می کوشیم که هریک از این چهار نظریه و ویژگی آ ن ها را بررسی کنیم.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

بررسی نحوه گذار از صورتهای نسبتا پایدار هویت جمعی به اشکال جدید هویت اجتماعی و جستجو درباره ارتباط میان قدرت سیاسی و تاسیس هویت ملی در ایران معاصر، موضوع رساله حاضر را تشکیل می دهد. فرض اصلی در پژوهش حاضر، این است که هویت ایرانی در دوران معاصر، خصوصا در عصر سلنت پهلوی اول، بر پایه ساختار قدرت جدید ساخته و پرداخته شد و تنها در پرتو قدرت دولت مطلقه رضا پهلوی بود که اجرای پروژه تجدد و هویت سازی ممکن و میسر گردید. ایرانیان، پیش از قرار گرفتن در گردونه مدنیت جدید اروپایی، دارای صورتهای متعدد و مختلف هویت جمعی بودند و نشانه ای از وجود هویت عام جامعه ای [هویت ملی] در ایران نیمه نخست سده سیزدهم به چشم نمی آید. رسوخ مناسبات سرمایه داری اروپایی، پیوستگی میان روند تحولات داخلی ایران با سیاستهای قدرتهای بزرگ و ورود ایدئولوژیهای جدید فرنگی موجبات ظهور نخستین اشکال هویت اجتماعی را فراهم آورد. جنبش مشروطیت و تحولات پس از آن، برای نخستین بار هویت ملی ایرانی را پدید آورد. بروز بحرانهای فراگیر سیاسی و ناتوانی و ضعف دولت مرکزی در استقرار نظم و امنیت و از همه مهمتر فقدان پایه های اجتماعی و سیاسی و اقتصادی لازم برای تکوین مبانی دولت مدرن و هویت عام جامعه ای، تاثیرات بسیار مهمی بر الگوی اصلاحات و گفتار هویت سازی ملی بر جای گذاشت . شواهد و مدارک تاریخی گواهی می دهد که ظهور دولت مطلقه ایرانی در سالهای پس از جنگ جهانی اول، امر اجتناب ناپذیری بود. با استقرار دولت مطلقه ایرانی پروژه هویت سازی از جنگ جهانی اول، امر اجتناب ناپذیری بود. با استقرار دولت مطلقه ایرانی پروژه هویت سازی دستخوش تحول مهمی گردید، بدین معنی که طرح هویت ملی به طرح هویت ایرانی متجدد تحویل گردید. دولت مطلقه رضا پهلوی با بهره گیری از روشها و ابزارهای خاص مبادرت به تاسیس هویت ایرانی متجدد کرد. پروژه هویت سازی در دوران پهلوی اول با نارسایی های درونی و بیرونی روبرو گردید که در عمل تحقق تام و تمام آن را با دشواری روبرو ساخت .

با تشکیل حکومت قاجار شرایط صعود و ترقی برخی خاندانهای وابسته در تشکیلات حکومت فراهم شد . رضاقلی هدایت مورخ مشهور عصر قاجار و پسر و نوه او مخبرالدوله - بانی تلگراف ایران - و مخبرالسلطنه سیاستمدار دوران اواخر قاجار و عصر رضاشاه ، با برخورداری از چنین شرایطی در تشکیلات حکومت قاجار صاحب مقام و منزلت شدند. هدایت نزدیک به نیم قرن در صحنه سیاست ایران فعال بود و علاوه بر اینکه مناصب مهمی را در دست داشت، نقش موثری در وقایع حساس دوره خود ایفا نمود. او اگر چه دو سال در آلمان تحصیل کرده بود و این امر او را به گرایش به آلمان در طول حیات سیاسی خود سوق می داد اما اساسا خود آموخته و وفادار به آموزه های جامعه خود بود. هدایت در حوادث انقلاب مشروطه فعال بود و پس از آن در حساسترین شرایط کشور به والیگری آذربایجان رسید. او همچنین به مدت سه سال در زمانی که صفحات جنوب کشور صحنه رویاروئی قدرتهای درگیر جنگ جهانی اول بود به والیگری فارس انتخاب شد.

در باره تاریخ ایران همه می دانند که سالهای نخستین قرن بیستم این کشور دستخوش تحولات مهمی بود که سرانجام موجب نهضت مشروطیت شد. در این نهضت تاثیرگذاری چند جانبه منطقه قفقاز اعم از عناصر و افراد و گروه ها بوضوح مشاهده می شد. برخی از سازمانها و گروههایی که در این دوره بوجود آمدند با خارج از ایران از جمله با قفقاز ارتباط داشتند. تعداد قابل ملاحظه ای از ایرانیان بر اثر فقر اقتصادی و بیکاری و ظلم و اختناقی که در ایران آن زمان حکمفرما بود به قفقاز تحت سلطه روسیه تزاری مهاجرت کردند و مسلما تمام حوادثی که در روسیه روی می داد مانند انقلاب 1905 . م بر مهاجرین و به دنبال آن بر انقلابیون داخل ایران تاثیر می گذاشت. ایرانیان مهاجر پس از مدتی اقامت در قفقاز متوجه عقب ماندگی های کشورشان می شدند. اینان حزبی را تحت عنوان اجتماعیون عامیون در باکو ایجاد کردند. این حزب با سازمان همت وابسته به حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه و آزادیخواهان گرجی ارمنی روس و مسلمانان ارتباط داشت. در اوایل انقلاب مشروطیت حزب اجتماعیون عامیون شعبه های محلی خود را در شهرهای مختلف ایران ایجاد نمود و همواره با قفقاز در ارتباط بود. ارتباط آزادیخواهان ایران و قفقاز در واقع مخفیانه بوده و به واسطه روزنامه ها انتباهنامه ها و شبنامه ها انجام می پذیرفت و البته رفت و آمدها هم وجود داشت. در زمان استبداد صغیر اینان بودند که به نام مجاهدین قفقاز به ایران آمدند و در مبارزات انقلابی شرکت جستند. سوسیال دموکراتهای قفقاز در دفاع از تبریز تصرف تهران و در تمام حوادث بعدی انقلاب مشروطیت ایران نقش موثری بازی کردند و تعداد چندی از آنان در این راه جان خود را از دست دادند.

در دوره پادشاهی ناصرالدین شاه گرایشهای سیاسی زیادی با اهداف اصلاح گرایانه و ایجاد تغییرات بنیادی در ساختار سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی کشور شکل گرفت ، تعدادی ا زنمایندگان آنها جزو مخالفان دولت بودند و علیه دولت فعالیت می کردند ، اما عده ای دیگر در دستگاههای دولتی و خیلی مواقع در مقام صدارت با امکاناتی که در اختیارشان بود جهت تقویت دولت تلاش می کردند تا نظریات سیاسی خود را به دولت بقبولانند و اصلاحات مختلف مورد نظر خود را تحقق بخشند و در مواقعی از این طریق نفوذ مخالفان سیاسی خود را که بعنوان عناصر محافظه کار و مرتجع مخالف اصلاحات بودند در دربار و دولت و کلا در جامعه ایران بکاهند ، یکی از این رجال میرزاعلی خان امین الدوله بود که بعد از میرزا حسین خان سپهسالار تا انقلاب مشروطیت مهمترین رجل ترقی خواه و اصلاح طلب قاجاریه به شمار می رفت ، امین الدوله براثر مشاهدات خود نیز از جوامع مترقی اروپایی شیفته دمکراسی ، قانون گرایی ، غرب بود دشمن جهل و بی سوادی بود ، مخالف دخالت روحانیون در امور دیوانی بود . در دوره زمامداری خود در راه نوسازی و تقویت نهادهای اداری کشور خود گامهای موثری برداشت ، اقدام به تشکیل مجلس مخصوص دولتی مجلس اعیان کرد ، جهت به ریشه کن کردن جهل و مبارزه با بی سوادی مدارس جدید را تاسیس کرد. تامین به صاحبان جراید داد ، با رشوه خواری به مبارزه پرداخت راه دزدی را بر مستوفیان مسدود کرد، طرفدار استقلال و تمامیت ارضی کشور بود جهت سر و سامان دادن به امور مالی و گمرکی کشور مستشارانی از بلژیک را به خدمت گرفت ، در سیاست خارجی گرایش به یک نیروی سومی داشت تا بدین طریق باعث کاهش نفوذ سنتی روس و انگلیس بشود، روسها مخالفت او بودند و در جریان استقراض دولت از خارج به همراه انگلیس به مخالفت با امین الدوله پرداختند. این عامل یعنی عدم توفیق امین الدوله در استقراض خارجی به همراه مخالفت و سعایت درباریان دشمنی علما با او همگی باعث شکست اصلاحات و ناکامی وی شدند.

بعد از برپایی نظام مشروطه کشور دچار هرج و مرج شد و تشکیلات قراسوران قادر نبود به این اوضاع آشفته خاتمه دهد دو کشور روس و انگلیس که در ایران صاحب منافع زیادی بودند مدام به دولت ایران اعتراض می کردند و می خواستند با این ناامنی خامته داده شود ولی سازمانهای تامینی که دولت بوجود آورده بود مانند امینه دولتی ، ژاندارم پلیس و ژاندارمری مالتا هیچ کدام موفق نبودند. در سال 1329 دولت مورگان شوستر را برای اصلاح مالیه و یالمارسن را برای تشکیل ژاندارمری استخدام کرد، شوستر در مدت فعالیت خود ژاندارمری خزانه را که نسبتا کارآمد بود تاسیس کرد ولی به علت مخالفت روسها شوستر از ایران اخراج شد. ولی یالمارسن به کار خود ادامه داد و در سال 1330 ژاندارمری رسما کار خود را آغاز کرد و افواج آن در سراسر کشور مستقر شدند و تلاش زیادی برای خاتمه دادن به ناامنی انجام داد که موفقیت آمیز بود.با شروع جنگ جهانی در سال 1332 ژاندارمری از آلمانیها حمایت کرد و به نفع انها وارد جنگ شد و از تهران به غرب کشور مهاجرت کرد و با کمک عثمانی با روسها به جنگهای متعددی پرداخت. بعد از جنگ دوباره ژاندارمری درگیر مسائل سیاسی شد. در سوم اسفند 1299 رضاخان فرمانده آتریادقزاق ساکن قزوین و سید ضیاالدین کودتا کردند، تعدادی از افسران ژاندارم در کنار کودتاچیان بودند و ژاندارمهای مقیم تهران هیچ مقاومتی در مقابل کودتاچیان انجام ندادند. بعد از کودتا تعدادی از افسران ژاندارمری بهع مناصب نظامی منصوب شدند ولی در این زمان رقابت آنها با قزاق ها آغاز شد ، سید ضیا الدین سعی کرد از ژاندارمری در مقابل قزاق استفاده کند ولی موفق نشد و سقوط کرد بعد از او قوام السلطنه این کار را ادامه داد ولی رضاخان مانع او شد و فرمان تشکیل ارتش متحدالشکل را صادر کرد.

مجلس هفدهم دردوره حکومت دکتر مصدق تشکیل شد. این دوره از مجلس که پس از ملی شدن صنعت نفت بود، انتظارات خاصی در میان گروههای سیاسی و مردم ، از این دوره مجلس به وجود آورد. در حالی که دولت نیز در مذاکرات نفت و انجام اصلاحات ، امید حمایت و پشتیبانی کامل مجلس را داشت. اما شرایط سیاسی و اقتصادی سالهای 1332-1331 مانع از این امر بود. در اواسط سال 1332 بحرانهای سیاسی درایران افزایش یافته ، رابطه میان دولت و مجلس نیز شدیدا رو به تیرگی گرائید. در نهایت دولت با وجود مخالفتهای فراوان از طریق رفراندم، اقدام به انحلال مجلس نمود. در این میان بیان عملکرد دولت از یکسو و مجلس از سوی دیگر و نیز بررسی نقطه های اشتراک و تضاد این دو نهاد می تواند در روشن شدن علل انحلال مجلس توسط دولت موثر افتد.