گو این که علامه طباطبایی نظریه اعتباریات را نخست با این هدف طراحی نمود که از هویت عقلانی بخشی از دانش بشر دفاع نموده و تثبیت نماید که دانش بشر یکسره منبعث از نحوه معیشت او نیست. ولی این نظریه به سرعت آثارش را در قلمرو فلسفه اخلاق نشان داد. و اخیرا تلاشهایی برای تأسیس فلسفه فرهنگ با اتکا بر ظرفیت های نظریه اعتبارات به عمل آمده است. اما این مقاله به خوانش نظریه اعتباریات از منظر حکمت مدنی پرداخته...

نظریه حکمرانی خوب از دهه 1990 به‌عنوان یک الگوی مطلوب توسعه و مدیریت جوامع موردتوجه قرارگرفته است. علی‌رغم طرح این نظریه در ایران و تطابق عمده شاخص‌های آن با مبانی اعتقادی و حقوقی کشور، کمتر حرکت جدی برای تحقق حکمرانی خوب در ایران صورت گرفته و با وجود ارتباط این موضوع با حوزه سیاست، اجرای آن در بدنه دولت و نظام سیاسی با موانعی روبروست. این مقاله با بررسی مطالعات انجام‌شده به روش اسنادی، نشان می...

در بین مورخان علم دو نظریة عمده دربارة جای گاه علم در فرهنگ اسلامی وجود دارد: برخی بر این باورند که علم در اسلام مسئله ای حاشیه ای است و اساساً در دستگاه تعلیم و تربیت اسلامی، پدیدة علم از جای گاه جدی و بااهمیتی برخوردار نبوده و در حاشیه قرار داشته است. طرف داران این نظریه آن را «نظریة حاشیه ای» می نامند. بنا بر این نظریه، دستاوردها و موفقیت های بزرگ و انکار ناپذیر علمیِ دانش مندان مسلمان و فیلسو...

نشانه‌شناسی ساختارگرا از نشانه‌شناسی به عنوان ابزاری تحلیلی برای بررسی حضور فرهنگ و ایدئولوژی در نمودها و مؤلفه‌های فرهنگی بهره می‌برد. این را می‌توان نقطه تلاقی نشانه‌شناسی ساختارگرا به عنوان یک نظریه فرهنگی با سیاست‌گذاری فرهنگی دانست. نشانه‌شناسی ساختارگرا در زمینه سیاست‌گذاری فرهنگی از امکانات و مزیت‌های نسبی و نیز محدودیت‌ها و نقص‌هایی برخوردار است. تمرکز بر حوزه‌ی فرهنگ به عنوان یک مزیت ا...

این مقاله در صدد است با بررسی زمینه تاریخی، مفروضات، چهارچوبه ها و ویژگی های نظریه جهانی شدنی و نظریه های مقابل آن و نیز تحلیل نظریه های قدرت و فرهنگ در سطح ملی و جهانی، از یک سو به ارائه تصویر روشن تری از جهانی شدن و قدرت بپردازد و از سویی دیگر نوع تعاملات و تأثیرات این دو را در سطح ملی جهانی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.

شناخت مولفه‌‌‌‌های فرهنگی تاثیرگذار بر ‌‌‌تاریخ‌نگاری مسکویه، مستلزم آن است که وی را نه صرفا در پیوند انتزاعی با حکمت عملی، بلکه در پیوند انضمامی ‌با بستر تاریخی یعنی از منظر فرهنگی و پایگاه سیاسی و اجتماعی‌ وی به عنوان درباری تحلیل کنیم تا ‌‌‌تاریخ‌نگاری او را در این مناسبات درک کنیم. بر این اساس در مقاله حاضر، از نظریه ‌‌‌تاریخ‌گرایی نوین استفاده شده است. مطابق این نظریه، منتقد تاریخی در خوا...

نسبت میان هنر و اخلاق ازجمله مهم ترین و بنیادی ترین مباحث نظری هنر از زمان های دور تا به امروز است. تأثیر شگرف هنر و آثار هنری در احساسات و عواطف انسانی و نیز قدرت بی نظیر آن در تبدیل ایده به کنش و مهم تر تثبیت و تحکیم آموزه های اخلاقی و حتی تعمیق ادراکات اخلاقی، از عوامل اصلی این اهمیت و جایگاه بنیادی است.در این باره تاکنون نظریه های مختلفی در تبیین نسبت میان این دو مطرح شده است. برخی از این ن...

یکی از واقعیت های دنیای امروز حضور اسلام در نقاط گوناگون جهان است؛ موضوعی که نه تنها مسلمانان بلکه پیروان سایر ادیان نیز روزبه روز بیشتر نسبت به آن آگاهی پیدا می کنند. بر این اساس اقلیت مسلمان در آمریکا نیز مانند سایر نقاط جهان شکل گرفته و در تعامل و یا حتی تقابل با اکثریت غالب قرار می گیرد. در میان نظریه پردازان ارتباطاتِ میان فرهنگی، مارک اورب و ریجینا اسپلر به بررسی چنین تعامل یا تقابلی در نظ...

نظریه ادبی پسااستعماری به بیان تأثیر استعمار اروپا بر سایر مناطق جهان و نیز زندگی مردم تحت استعمار از جنبه‌های مختلف و نیز نمود آن در ادبیات غرب و میراث فلسفی آن می‌پردازد. این پژوهش با نشان‌دادن تاثیر استعمار بر نظریه پسااستعماری در حوزه نقد ادبی، به دنبال اثبات این حقیقت است که هرچند افراد متعددی به این نظریه پرداخته‌اند، اما بنیانگذار واقعی این نظریه، کسی جز ادوارد سعید نیست.اساس نظریه وی بر...

  مقدمه: فقر به عنوان یکی از اولین آسیب‌های اجتماعی، قدمتی برابر با تاریخ بشر دارد. می‌توان گفت که بسیاری از مشکلات اجتماعی پیامد فقر است. فقر به دلیل قدمتی که دارد، در فرهنگ جوامع مختلف نفوذ کرده و فرهنگ فقر را برای فقرا ایجاد کرده است. بخش گسترده‌ای از برنامه‌های توسعۀ روستایی، مرتبط با فقر‌زدایی است؛ از این‌رو بدون شناخت این فرهنگ، موفقیت در فقر‌زدایی امکان‌پذیر نیست؛ از این‌رو برآنیم تا فره...