پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در دهه‎ی 1990 و استقلال کشورهای تحت سیطره‎ی آن، ایران در مرزهای شمال و شمال‎شرقی خود؛ یعنی آسیای مرکزی و قفقاز با کشورهای نوظهوری همسایه شد. یکی از این کشورها جمهوری آذربایجان است که روابط بین ایران و این کشور به‎دلایل بسیاری اهمّیّت دارد و انتظار می‎رود در آینده، بین دو کشور روابط بیشتری را مشاهده کنیم. اما با وجود فرصت‎ها و مزیت‎های فراوان برای افزایش...

ژئوپلیتیک به عنوان دانشی که ضلع سیاسی علم جغرافیا را تشکیل می دهد، در طول دوره های مختلف از مناظر و دیدگاه های مختلف بدان نگریسته شده است. از ژئوپلیتیک سنتی و نظریه های فردریک راتزل، هوفر و مکیندر، ماهان، اسپایکمن گرفته تا نظریه های کوهن و لاکوست و نهایتاً ژئوپلیتیک انتقادی و پست مدرن، هر کدام براساس اهداف و نحوه ی جهان بینی و تصورات خود، تأویلی خاص ارائه داده اند. اما آنچه باید مدّ نظر هر ژئوپلی...

به رغم اینکه عوامل بسیاری در شکل گیری سیاست خارجی لبنان نقش داشته اند امّا تاثیر ویژگی های ژئوپلیتیکی آن بر روابط خارجی اش، چه با همسایگان و چه با قدرت های فرامنطقه ای، از این جهت مهم تلقی می شود که فرصت ها و چالش هایی را توأمان خلق نموده اما بحران های ناشی از این گذر امنیت ملی و استقلال لبنان را آسیب پذیر ساخته است. موقعیت جغرافیایی لبنان و واقع شدنش در محل تلاقی سه قاره، جایگاه ژئوپلیتیکی آن د...

اقتصاد و ژئوپلیتیک جزء رشته های علوم انسانی هستند که امروزه بسیار مورد توجه کشورها قرار گرفته اند.به نظر می رسد بین اقتصاد و ژئوپلیتیک رابطه وجود دارد.این پژوهش به بررسی رابطه ژئوپلیتیک و اقتصاد پرداخته و در پی این می باشد که ببیند بین مولفه های ژئوپلیتیکی(جنگ، امنیت،بحران،کنترل منابع)به عنوان متغیرمستقل و مولفه های اقتصادی(انرژی،سرمایه گذاری-خارجی) به عنوان متغیر وابسته چه رابطه ای وجود دارد.ر...

منطقه ﻏﺮب آﺳﻴﺎ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﻲ ﺗﻤﺪن ویژگی‌ها و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻮده و از ویژگی‌های ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺗﺎرﻳﺨﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ دارای اﻫﻤﻴﺖ ﺳﻮق اﻟﺠﻴﺸﻲ است، ﺻﻠﺢ، اﻣﻨﻴﺖ و ﺛﺒﺎت آن ﭘﻴﺶ ﺷﺮط دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ، اﻣﻨﻴﺖ و ﺛﺒﺎت ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﺤﺴﻮب می‌شود. این منطقه در چند سال گذشته کانون اصلی بحران‌های جهانی و محل اصلی رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای بوده است. غرب آسیا از مهم‌ترین ...

    بحران 2011 میلادی سوریه یکی از بحران‌هایی است که در آن مهم‌ترین بازیگران منطقه­ای و جهانی در آن در حال ایفای نقش هستند. هدف این مقاله تحلیل و مقایسه اهداف ژئوپلیتیکی روسیه و آمریکا در بحران ۲۰۱۱ میلادی سوریه با تاکید بر امنیت اسرائیل و نقش منطقه­ای ایران است. سؤال اصلی­ای که در صدد پاسخگویی بدان برآمده­ایم این است که با در نظر گرفتن دو متغیر امنیت اسرائیل و نقش منطقه­ای ایران مهم­ترین اهداف...

ژئوپلیتیک ایران پیوند ناگسستنی­ای با همسایگان دارد و می­توان گفت که بسیاری از مسائل و چالش­های ژئوپلیتیکی ایران ریشه در کشورهای پیرامونی دارند. هدف این مقاله بررسی مسائل ژئوپلیتیکی تأثیرگذار افغانستان به ویژه ترانزیت مواد مخدر و ناامنی مرزی بر امنیت ایران است. سؤال اصلی مقاله این است که ژئوپلیتیک افغانستان در حوزه مواد مخدر و ناامنی مرزی چگونه امنیت ایران را متأثر ساخته است؟ نتایج این مقاله نشا...

    علم ژئوپلیتیک را می‌توان با‌توجه به ارتباط گسترده‌ای که میان سیاست، قدرت و جغرافیا برقرار می‎کند، دانش تأمین‎کنندۀ امنیت در سطوح مختلف دانست که علاوه‌بر نقش‌آفرینی در سطوح مختلف امنیت بین‎المللی، منطقه‎ای و ملی، در سطح امنیت محلی نیز دارای نقش‎های مؤثر هستند. مقالة حاضر با هدف شناسایی و اولویت‌بندی عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر بر امنیت داخلی با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) به رشتة ...

با فروپاشی شوروی در دسامبر 1991‘ ژئوپلتیکی منطقه دچار تغییرات بنیادین گردید. تبدیل کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج‘ ظهور کشورهای مستقل محصور در خشکی‘ نامشخص بودن وضعیت حقوقی دریای خزر و نیاز کشورهای استقلال یافته به بهره برداری از منابع دریا‘ وجود ذخایر عظیم نفت و گاز دریای خزر و مهمتر از همه خلاء قدرت ایجاد شده باعث گردید تا تمایل جهت پر کردن خلاء قدرت در منطقه بسرعت توسط قدرتهای منطقه ای...