در این تحقیق نقشه‌‌های توموگرافی دوبُعدی سرعت‌های فاز و گروه، اولین‌‌بار به روش معکوس‌سازی خطی تهیه شده و ساختار سرعت امواج بُرشی میانگین برای پوسته و گوشته بالایی در پهنه البرز به روش معکوس‌سازی غیرخطی به‌دست آمده است. برای دستیابی به هدف‌های پیش‌گفته، تحقیق حاضر در دو بخش اساسی صورت گرفت. در اولین بخش، منحنی‌های پراکندگی محلی با استفاده از داد‌‌ه‌‌‌های مناسب ثبت شده در ایستگا‌‌ه‌‌‌های نوار پهن ...

سامانه گسل امتداد لغز بیدهند با راستای شمال شمال باختر- جنوب جنوب خاور، مجموعه سنگ‌های آتشفشانی و نهشته­های رسوبی سنوزوییک را در پهنه ارومیه-  دختر در جنوب شهر قم بریده است. شواهد ساختاری مطالعه شده در این سامانه نشان می­دهد که این گسل، سازوکار امتدادلغز راست‌بر دارد و مقدار جابه‌جایی افقی در امتداد آن با جابه‌جا کردن نهشته­های ائوسن، دست‌کم به 16 کیلومتر می­رسد. داده­های ساختاری مشخص می‌کند که...

چکیده خطه یزد در ایران مرکزی دامنه ای با دگرریختی فعال در قلمرو برخورد عربی-اوراسیا به شمار می رود. منطقه مورد بررسی در جنوب باختر یزد واقع است و با گسل دهشیر در خاور و گسل مهریز در باختر احاطه می شود. این سامانه گسلی راستای عمومی شمال باختری دارد و مستندات فراوانی از گسلش پویا را در خود جای داده است. گسلهای اصلی و فرعی به منظور شناخت ویژگیهای ساختاری و زمین ریختی پهنه های گسل...

زمین‌ساخت زاگرس به خاطر پوشش لایه‌های نمک در پوسته به‌گونه‌ای است که حتی زمین‌لرزه‌های بزرگ نیز به‌ندرت به‌صورت گسیختگی به سطح می‌رسند و رخنمون دارند. از این‌رو عوارض گسله‌های فعال به‌آسانی امکان‌پذیر نیست. مناسب‌ترین روش مطالعه گسله‌ها در این‌گونه موارد استفاده از تکنیک‌های زلزله‌شناسی است. از اهداف مهم مشترک زلزله‌شناسان و زمین‌شناسان پی بردن به سازوکار گسله‌ها و شناخت گسله‌ مسبّب زمین‌لرزه اس...

کانسار باریت-فلوئوریت جرین در پهنه ساختاری البرز و در فاصله 140 کیلومتری جنوب‌خاور زنجان قرار دارد. کانی‌سازی به‌صورت رگه‌های گرمابی دیرزاد درون آهک‌های دولومیتی‌شده کرتاسه (واحد Kl) رخ داده و دارای کنترل ساختاری و سنگ‌شناسی است. باریت و فلوئوریت، کانی‌های اصلی کانسنگ هستند که با اندکی کوارتز، کلسیت، دولومیت، گالن و پیریت همراهی می‌شوند. پنج مرحله کانه‌زایی در کانسار جرین قابل تفکیک است (به‌ترت...

منطقه کوه درنجال در پهنه زمین­ساختی ایران مرکزی، در شمال باختری بلوک طبس و در سمت خاوری گسل کلمرد با روند شمال خاوری- جنوب باختری قرار دارد. در این منطقه تنها واحدهای سنگی پالئوزوییک (به سن کامبرین تا دونین) به همراه برونزد بسیار کمی از سنگ‌آهک به سن کرتاسه دیده می­شود. سنگ­های آذرین منطقه شامل توده آندزیتی لنزی شکل شمال کوه درنجال (به سن احتمالی ژوراسیک میانی) و توده­های نفوذی با ترکیب دیابازی...

گسل شمال قزوین یکی از گسلهای اصلی در استان قزوین دارای عملکرد فشاری،همراه با حرکت امتداد لغز چپگرد در بعضی مناطق است. درازای این گسل ۶٠کیلومتر و دارای راستای خاوری- باختری بوده و میتوان آن را جزء یکی ازگسلهای اصلی البرز به شمار آورد. علیرغم داشتن شباهت بسیار با گسل شمالتهران، تا کنون ارتباطی قطعی میان این دو گسل یافت نشده است. این گسلدر قسمت خاوری خود به گسل شمال شکرناب میرسد، که به نظر میآید ا...

میدان نفتی مارون در شمال خاوری اهواز، شمال باختری میدان آغاجاری و در منطقه فروافتادگی دزفول واقع شده است. رخنمون سطحی این میدان را سازند آغاجاری و نهشته‌های عهد حاضر تشکیل می‌دهد و سازند آسماری مهم‌ترین سنگ‌مخزن این میدان و به پنج لایه مخزنی تقسیم شده است. در این پژوهش بر اساس اطلاعات زیر‌سطحی مناطق مستعد با توسعه شکستگی بالا در این تاقدیس مورد بررسی قرار گرفته است و به نظر می‌رسد که تاقدیس نفت...

زایش و فرگشت حوضه‌های منسوب به تتیس در درازنای تاریخ زمین شناختی، از پرکامبرین پسین تا پالئوژن، همیشه مورد توجه پژوهشگران علوم زمین بوده است. شاید بتوان اولین آثار و نشانه‌های زایش حوضه‌های گوناگون تتیس را که سبب قطعه قطعه شدن و جدایش ابرقاره‌ها و خشکیهای کهن اوراسیا،‌ گندوانا و بلوکها و خرده صفحه‌های میان آنها شده است را در پرکامبرین با زایش اقیانوس پروتوتتیس در بخشهای گوناگون، بویژه کمربند سا...

       پهنه گسلی قم - زفره از دیرباز به‌عنوان یکی از گسل‌های اصلی گستره ایران مرکزی شناخته شده است. در این مقاله با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، عکس‌های هوایی و بررسی‌های صحرایی، هندسه و سازوکار قطعه‌های گسلی در راستای این پهنه در حدفاصل زفره تا شمال کاشان بررسی شده است. جابه‌جایی بستر رودخانه‌ها و مخروط افکنه‌های آبرفتی مشاهده شده بر روی تصاویر ماهواره‌ای و هوایی، همراه با بازدیدهای صحرایی، ...