حس آمیزی یک تکنیک بلاغی و هنری است که با بسط و غنی سازی تصویر شعری از راه انتقال حواس پنج‌گانه از حسی به حس دیگر دامنه خیال پردازی شاعر را گسترش می‌دهد و منجر به آفرینش تصاویری بدیع متفاوت و تأثیرگذار می‌شود. حس آمیزی به عنوان آرایه‌ای ادبی، تکینیکی است از چندین صنعت، که هم از شاخه‌های علم بیان و هم از تقسیم بندی‌های علم بدیع محسوب می‌گردد. تلفیق حواس در خلق تصاویر منحصربه‌فرد ادبی و انتقال بی ...

مکتب رمانتیسم، از مکاتب ادبی در جهان معاصر است که مبنای آن بر تخیّل فردی و خلاقیّت براساس تخیّل و عکس­العملی در برابر مکتب کلاسیسم بود. این مکتب، افزون بر غرب، تأثیرات زیادی بر ادبیّات فارسی و عربی معاصر نهاد و نیز نظر شاعران و نویسندگان بسیاری را به خود جلب کرده است. از سویی میان پیروان این مکتب در ادبیّات فارسی و عربی، همگونی زیادی دیده می­شود. این پژوهش، درصدد است تا با روش توصیفی - تحلیلیِ محتوا ...

شعر معاصر فارسی و عربی، علاوه بر مقولة تعهّد اجتماعی و تلاش برای تصویر انسان، آن­گونه که هست، گاهی می­کوشد با در پیش گرفتن نگاهی متفاوت­تر، گزارشی جدید از واقعیّت را فراروی مخاطب قرار دهد. گزارشی که هرچند ممکن است از دستاوردهای گذشته نیز بهره گیرد؛ امّا لزوماً التقاطی نیست و خود را متعهّد به خوشایندها نمی­بیند. شیوۀ «سوررئالیسم»، از جملۀ­ چنین تجربه­هاست که تقریباً همزمان به وسیلۀ­ «هوشنگ ایرانی» در ...

در تاریخ ایران بعد از اسلام، از زمان های گذشته تاکنون، انجمن های ادبی در شکل-گیری و روند تکاملی شعر فارسی نقش درخوری داشته اند. انجمن های ادبی از آغاز حکومت طاهریان تا زمان مشروطه مهم ترین انجمن های ادبی به شمار می آیند. با آغاز نهضت مشروطیت ایران انجمن های ادبی نقش پررنگ تری در روند دگرگونی شعر معاصر عهده دار شدند. بسیاری از تغییرات و دگرگونی ها در شعر مشروطه از درون این انجمن ها شکل گرفت و اس...

این پژوهش از دیدگاه زبان‌شناختی به این مسأله می‌پردازد که ترجمه‌ی شعر چگونه ماهیت زبانیِ شعر عربی و مؤلفه‌های سازنده‌ی آن را به زبان فارسی منتقل می‌کند؟ روش پژوهش تحلیلی- تطبیقی است. در بخش تحلیلی، ابتدا برمبنای نظریه‌ی فرمالیسم ماهیت شعر و چهار مؤلفه‌ی سازنده‌ی آن (هنرسازه‌ها، نظام، ریتم، و درون‌مایه) تبیین می‌شوند. سپس با مطالعه‌ی نمونه‌هایی از ترجمه‌ی شعر از عربی به فارسی، چارچوبی زبان‌شناختی...

نهضت بیداری اسلامی درکشورهای عربی و حملة عراق به ایران، به عنوان رخدادهای بزرگ قرن بیستم، طبع شاعران را تحت الشّعاع قرار داده است؛ آنان همدوش رزمندگان به پاخاستند و در قالب واژگان، مضامینی همچون شهادت و استقامت در راه حق را در برابر مضامینی چون ظلم و استعمار قرار داده‌ و بدین نحو تصاویری را که یا دارای بار عاطفی مثبت است و یا حقیقت و حالتی منفی دارد، خلق کرده‌اند؛ نگریستن از این زاویه به شعر معا...

این پژوهش از دیدگاه زبان‌شناختی به این مسأله می‌پردازد که ترجمه‌ی شعر چگونه ماهیت زبانیِ شعر عربی و مؤلفه‌های سازنده‌ی آن را به زبان فارسی منتقل می‌کند؟ روش پژوهش تحلیلی- تطبیقی است. در بخش تحلیلی، ابتدا برمبنای نظریه‌ی فرمالیسم ماهیت شعر و چهار مؤلفه‌ی سازنده‌ی آن (هنرسازه‌ها، نظام، ریتم، و درون‌مایه) تبیین می‌شوند. سپس با مطالعه‌ی نمونه‌هایی از ترجمه‌ی شعر از عربی به فارسی، چارچوبی زبان‌شناختی...

با روی کار آمدن شاه عباس صفوی و مهاجرت گسترده ی عالمان شیعه از لبنان (جبل عامل و بقاع) و بحرین به ایران نهضت ادبی زبان عربی در کشور احیا شد که پیشگامان آن همین مهاجران تازه وارد بودند. رکن دیگر این نهضت ایرانیانی بودند که زبان عربی را از این فقیهان فراگرفتند. از جمله ی این افراد میرداماد فیلسوف و فقیه معروف است. او علاوه بر آثار فلسفی، اشعاری به فارسی و عربی از خود بر جای گذاشته است. وی با آنکه...

هر زبانی بر اساس نیازهای خود واژه هایی را از زبان های دیگر وام می گیرد که زبان فارسی نیز این گونه می باشد. از میان زبان ها، زبان عربی بیش و پیش از هر زبان دیگری بر زبان فارسی تأثیر گذاشته است. واژگان بسیاری طی 11 سده وارد زبان فارسی شده است. ورود زبان عربی به قلمرو شعر فارسی به یک دوره زمانی و یا شاعری خاص بر نمی گردد. بلکه همه شاعران پارسی زبان کم و بیش زبان عربی را در سروده های خود بکار برده ...

« قصیده ی عینیه ی » [1]شیخ الرئیس ابو علی سینا و «نی نامه ی » [2]مولانا جلال الدّین محمد رومی از این جهت که هر دو بیان کننده ی هبوط روح انسانی از عالم ملکوت و مجّردات به کالبد تیره ی انسانی هستند شباهت هایی دارند . امّا از آن جهت که ابن سینا به مسأله نگاهی عقلانی؛ و خشک و فلسفی، امّا مولانا نگاهی دردمندانه و عاشقانه و از سر سوز دارد از هم متفاوتند . ابن سینا روح انسان را واردی ارجمند می داند و به و...