چکیده: مثنوی مخزن الاسرار نظامی در میان پنج گنج از پیچیدگی معنایی بیشتر برخوردار است و با وجود شرح هایی که از گذشته تا کنون بر این اثر نوشته شده است باز باید تا حد امکان در ارائه شرحی دقیق و کامل از آن کوشید. در این پژوهش قصد داریم، ابتدا به معرفی و تحلیل «ساختاری» و سپس به بررسی و نقد «محتوایی» ابیاتی چند از مثنوی مخزن الاسرار با توجه به چهار شرح وحید دستگردی، ثروتیان، زنجانی و ماحوزی بپردا...

چکیده تمثیل و حکایت های تمثیلی، از اصطلاحات پر سابقه در بلاغت و ابزاری پرکاربرد در ادبیات به ویژه در متون عرفانی است. موضوع این پژوهش، بررسی ساختار حکایت های تمثیلی نوبت سوم تفسیر "کشف الاسرار" و هدف آن، دست یابی به نظام ساختــاری حاکم بر این حکایات تمثیلی است. فرضیه ی نگارنده، نظام مندی ساختار حکایات این تفسیر و برخورداری آنها از الگویی واحد بوده است. این پژوهش در سه فصل تنظیم شده است: ...

نوع روایت واقعه عاشورا از مثنوی گنجینه‏الاسرار عمّان سامانی با دیگر روایت‏ها تفاوت دارد. شاعر در این اثر با نگاهی ذوقی و عرفانی، واقعه عاشورا را با میثاق الست پیوند داده و به این ترتیب شرح این حادثه را با تأویلی عارفانه بیان کرده است. در این مقاله با نگاهی تلویحی به نظر ساختارگرایان، به روایت و تعریف و شرح مختصری از گزاره و پی‏رفت در داستان توجه شده و برخی مختصات ساختارگرایی در روایت «گنجینه‏الا...

این پژوهش تصحیح و شرح کتاب قوائم الانوار و طوالع الاسرار تالیف میرزاابوالقاسم حسینی شریفی ذهبی، معروف به " میرزا بابا" و متخلص به "راز" می باشد ، که در قرن سیزدهم نگاشته شده است ، و مولف آن چهارده شرط سیر و سلوک عرفان شیعی را به طور مبسوط شرح داده است ، و به اعتقاد مولف دانستن آنها برای سلاک الهی لازم و واجب است .

چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مث...

این پژوهش به بررسی مقایسه ای روش تفسیری مخزن العرفان و کشف الاسرار پرداخته است .و با توجه به اشتهار هر دو تفسیر به روش عرفانی از نقاط اشتراک و افتراقی برخوردارند. به طوری که مفسر مخزن العرفان ضمن بهره گیری از روش تفسیری قرآن به قرآن ، قرآن به سنت ، از روش های کلامی، فلسفی ، ادبی ، عرفانی ، عقلی ، فقهی و... بهره گرفته و همچنین در تفسیر آیات از احادیث صحیح بهره گرفته و اسرائیلیات در تفسیر وی راه ...

چکیده «سرّ العارفین» منظومه ای است عرفانی و اخلاقی در قالب مثنوی که به تقلید از مثنوی معنوی مولانا و مخزن- الاسرار نظامی سروده شده است. این اثر متعلّق به قرن یازدهم هجری قمری است و مشخّصاً در زمان حکومت شاه عبّاس کبیر به رشته نظم کشیده شده است. با توجّه به افتادگی آغاز و نداشتن ترقیمه هیچ نشانی از شاعر و نویسنده آن به دست نیامد. نسخه منحصر به فرد آن در 228 صفحه به قطع جیبی و با خطّ نستعلیق و شکسته...

روش کار به صورت کتابخانه ای و تحلیل و مقایسه ی موضوع آفرینش در کشف الأسرار و مرصادالعباد است. در هر دو اثر موضوع آفرینش و جنبه های گوناگون آن مطرح شده است. دیدگاه هردو عارف در بسیاری از جنبه ها عمدتاً یکسان است و اگر تفاوتی هم مشاهده می شود بسیار جزئی است. در نزد هر دو عارف، تحقّق آفرینش مطابق علم و اراده ی ازلی الهی و بر مبنای عشق خالق یکتا به ذات خویش، توصیف می شود و برای نظام آفرینش به دو بعد ...