در این مقاله نتایج آزمایشات پتروگرافی بر روی سیزده قطعه سفال به­دست­آمده از اولین فصل حفاری تپۀ گراتزیانی در دشت سیستان ارائه شده است. آزمایش­های صورت­گرفته بر روی این قطعات با میکروسکوپ پلاریزان مدلJames Swift، در آزمایشگاه پتروگرافی پژوهشکدۀ حفاظت و مرمت آثار پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، با هدف مشخص ساختن بومی­ یا وارداتی بودن این سفال­ها انجام شد که بر اساس نتایج آزمایش­ها و نیز بررسی نقشۀ ...

تا چندی پیش گمان می رفت ناحیه شرق مازندران به دلیل محصور ماندن در میان رشته کوه های البرز و دریای کاسپین در دوران پیش از تاریخ، دارای نوعی انزوای فرهنگی نسبت به سایر نقاط باشد. در این حوزه (که شامل دو منطقه کوهستانی و جلگه ای است) با وجود آنکه در طی چند سال اخیر مطالعات پیش از تاریخ پیشرفت چشمگیری داشته، فقدان تحقیقات علمی و روشمند دوره مس و سنگ بسیار محسوس است. تحقیق حاضر نخستین تلاش جدّی باستا...

سابقه و هدف: پیکنودیزوستوزیس یک ناهنجاری خاص از دسته ناهنجاری های استخوانی اسکلروزان می باشد که دارای علت ژنتیکی است. ویژگی های این سندرم، قد کوتاه، براکی سفالی، انگشتان کوتاه و ضخیم، بسته نشدن فونتانل ها و سوچورهای کرانیال، هیپوپلازی زاویه مندیبل، دیس پلازی ترقوه و استئواسکلروزیس منتشر می باشند. همچنین شکستگی های متعدد استخوان های دراز و استئومیلیت فک از عوارض شایع این بیماری است. در این مقاله...

سفال یکی از قدیمی ترین یادگارهای فرهنگی و از جمله مدارک موجود برای اثبات غنای فرهنگی و هنری هر تمدنی می باشد. با توجه به اهمیت این هنر و سابقه تاریخی و فرهنگی آن در ایران و قدمتی که به اندازه ی تاریخ ایران دارد، نیازمند شناخت و توجه بیشتری است. دوره ی سلجوقی در ادوار اسلامی، اوج کمال و پیشرفت هنر سفالگری محسوب می شود و ظروف سفالی این دوره با توجه به فرهنگ و اعتقادات مذهبی، اجتماعی، سیاسی و عوا...

نیشابور، علیرغم دارابودن اهمیت استراتژیک و ژئوپلتیک در دورة ساسانی، کمتر مورد توجه باستان شناسان دوران تاریخی قرار گرفته است. تحلیل نویافته های باستان شناختی از کهندژ شهر ساسانی نیشابور و شناسایی استقرارهای ساسانی در پهنة دشت نیشابور، می تواند تا حدود زیادی بازسازی سازمان اقتصادی-سیاسی جوامع مستقر در این منطقه از ایران را میسر سازد. در این مقاله سعی شده با تحلیل داده های سفالی در قالب مدل های ک...

وجود صدها تپه و محوطه باستانی منعلق به دوره های فرهنگی گوناگون، در حوزه درون فرهنگی هلیل رود نشانه غنا و سرشاری این حوزه فرهنگی کشور می باشد. یکی از مهم ترین این دوره ها دوره مس و سنگ است زیرا پایه های فرهنگ بزرگ عصر مفرغ منطقه در این دوره شکل گرفته است. هدف از انجام این پژوهش مشخص کردن توالی فرهنگی دوره مس و سنگ و شناسایی عوامل موثر بر استقرارهای این دوره بوده که با توجه به اهداف موجود، پرسش ه...

چکیده در دوره سلجوقیان – یکی از اعصار با شکوه تاریخ ایران - هنر های مختلفی چون فلزکاری، سفالگری، منسوجات، معماری و ... رونق چشمگیری داشتند . با توجه به غنای موجود در نقشمایه های تزئینی آثار فلزی و سفالینه های این دوره، ضرورت می طلبید تا این نقوش با دقت بیشتری بررسی شود؛ زیرا آنچه ما امروزه نقشمایه های سنتی می نامیم، مجموعه ای از دستاوردهای هنری عصر صفوی است، که از آن زمان تا کنون تنها با ان...