هدف از این مقاله بازخوانی و تأملی بر برنامه درسی در گذشته تاریخ، تعلیم و تربیت ایران در سه دوره : 1- قبل از اسلام 2- بعد از اسلام (دوره اسلامی) 3- معاصر می‌باشد، از این رو غواصی در دریایی عظیم و پر فراز و نشیب تاریخ ایران بزرگ در طول نزدیک به 3 هزار سال از حیات تمدنی، کار بسیار سخت و بدلیل عدم تحقیق جدی و منظم و نظریه پردازی در حوزه تاریخ برنامه درسی ایران و فقدان الگوهای تجربه شده در فرآی...

هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت انتشار دانش­نامه­های[1] فارسی کودکان و نوجوانان منتشره بین سال‌های 1385 - 1390 صورت گرفته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، از نوع پژوهش‌های کاربردی است که با استفاده از روش تحلیل محتوا و با بکارگیری سیاهه وارسی محقق ساخته صورت گرفته است. از آنجا که برای مقایسه متغیرهای ترتیبی نمی‌توان از آزمون‌های پارامتریک استفاده کرد، برای این منظور از آزمون‌ میانه و یا آزمون ک...

یکی از حوزه های شناخت یک اجتماع و یک گروه، پرداختن به فرهنگ عامّه وآداب رسوم واعتقادات آن ها می باشد، که باعث تعاملات واعتماد بیشتری بین اقشار مختلف می گردد.البته برای جمع آوری اجتماعیّات و فرهنگ کامل یک گروه، زمان و تحقیقات بیشتری را می طلبد و نیاز به یک دایره المعارف بزرگ است. در این پژوهش به اجتماعیّات و فرهنگ عامّه ی کتاب هزار حکایت صوفیان درموضوع های مختلف پرداخته شده است. هدف از این تحقیق، ...

مقالۀ حاضر ترجمه­ای است در‏حد امکان دقیق و شیوا از مقالۀ انگلیسی «قرائات» در دایره‏المعارف قرآن لیدن. مترجم نکاتی چند را به‏عنوان تعلیقه و حاشیه، به متن مقاله افزوده است. مؤلف در مقالۀ خود به سیر تاریخی پدیدۀ اختلاف قرائات می‏پردازد و نشان می­دهد که روند تثبیت قرائات، امری تدریجی و همراه‏با فراز و نشیب­های فراوان بوده است. نگاه تاریخی- توصیفی، عنایت عالمانه به منابع معتبر نخستین، و نمایاندن ...

گذر زمان و بعضاً نگارش‌ها و برداشت‌های غیر دقیق از متون تاریخی می‌تواند موجب اشتباهاتی در نگارش کتب تاریخ پزشکی گردد که ممکن است حتی سبب مخدوش شدن نام و هویّت یک دانشمند و یا آثار وی گردد. در این مطالعه با بررسی دقیق دایره المعارف الحاوی رازی اسامی 110 پزشک و 286 کتاب استخراج شد. نتایج این بررسی نشان داد که از این تعداد اسامی 38 پزشک و 20 کتاب در هیچ یک از کتب تاریخ پزشکی نیامده و یا در تشخیص هویّ...

در این مقاله، به بررسی ویژگی‌های بصری روزنامه‌های قاجار و تطبیق این ویژگی‌ها در دو دوره چاپ سنگی و سربی پرداخته شده است تا از این طریق، بتوان به تاثیرگذاری نوع چاپ در گرافیک این آثار پی برد. در این راستا، با بررسی نمونه‌های موجود در کتابخانه ملی و مرکز دایره المعارف، تعداد 60 عنوان از روزنامه‌های عصر قاجار، با معیار مدت زمان انتشار و همچنین نزدیکی با معیارهای مقبول امروزی در گرافیک مطبوعاتی، مط...

شاهنامه‌ی حکیم توس، دایره المعارف بزرگی است که فرهنگ و تاریخ کهن ایران زمین را در بردارد. یکی از هزاران مفاهیم ارزشمند معنوی که در این اقیانوس فراخ گستر و ژرف عمق به زیبایی و شیوایی موج می‌زند، نیایش پروردگار یگانه است. بازتاب گسترده‌ی این کردار معنوی در شاهنامه نشان از آن دارد که نیایش همچون خداجویی، از نخستین روزگاران شکل گیری تمدن بشری کرداری پسندیده و همراه با باور و اعتقاد در فرهنگ مردم ای...

در این جستار سعی برآن است تا ضمن معرفی اجمالی زندگی خصوصی ابن سینا، و صرفاً ذکر مهارت های برجسته او، آثارش را در زمینه مطالعات زبانشناختی بررسی کنیم. از آنجایی که ابن سینا در زمینه مطالعات علمی، تبحری چندجانبه و جهانی داشته است، کتب و مقالات بسیاری در رابطه با او نگاشته اند و در دانشنامه ها و دایره المعارف های معروف و یا ویژه نامه های جهان اسلام و ایران بخشی را به او اختصاص داده اند. اما با این ...