هدف پژوهش حاضر که براساس پیکره زبانی است ، بررسی نقش بینافردی واحد بند زبان فارسی براساس توصیف نقش گرایانه هلیدی(1985 ) می باشد. چهارچوب نظری این پژوهش را اصولی تشکیل می دهد که هلیدی در فصل چهارم کتاب خود، درآمدی بر دستور نقش گرا (an introduction to functional grammar )، (1985 ) با عنوان نقش بند در مبادله (clause as exchange) معرفی می کند. گونه زبانی مورد بررسی در این پژوهش ، زبان فارسی گفتاری ...

پژوهش حاضر درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش­هاست: (1) در متونِ دشوار، «پیچیدگی»­ بیشتر از نوع «واژگانی» است یا از نوع «دستوری»؟ (2) تعامل «واژگان» و «دستور» در ایجاد دشواری متون چگونه است؟ (3) آیا با استفاده از یافته­های پژوهش، می توان انگاره ای آموزشی درباره­ی نحوه­ی تعامل واژگان و دستور در ایجاد دشواری متون ارائه نمود؟ به این منظور، 5 متن نوشتاریِ اطلاع رسان از بین 30 متن موجود در کتاب «خواندن و...

در این تحقیق کوشش شده است دیدگاه های دستورنویسان برجسته معاصر درباره خصوصیات مختلف اسم عیناً گزارش گردیده، سپس وجوه اختلاف و اشتراک دیدگاه ها در هر موردی نشان داده شود . بعد از آن، آراء مختلف با اصول زبان شناسی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد تا نقاط قوت و ضعف آنها مشخص گردد. این پژوهش شامل یک مقدمه و چهار فصل است. در مقدمه اهمیت و ضرورت پژوهش توضیح داده شده و پیشینه دستورنویسی زبان فارسی هم به اخت...

هدف از پژوهش حاضر بررسی تطبیقی- تحلیلی ساخت به اصطلاح مجهول در کردی سورانی و کرمانجی است که بر اساس رویکرد "دستور نقش و ارجاع" تحلیل می شود. سورانی گونه ی مهابادی و کرمانجی گونه ی ماکویی به ترتیب مجهول ساختواژی و نحوی را در نظام زبانی خود متجلی می سازند. این فرایند در سورانی از طریق افزودن تکواژ -râ/rê به ریشه ی فعلی و در کرمانجی از طریق فعل کمکی hatin "آمدن" و مصدر فعل حاصل می شود. در این رسال...

پژوهش حاضر تلاشی جهت بررسی کمّی واژگانی-دستوری چکیده ومقالات علمی-پژوهشی در زمینه علوم گوناگون در طی زمان می باشد. با پیروی از مدل زبانشناسی نقشگرایانه سیستمیک هالیدی ،در این تحقیق سه فرانقش شامل ارتباطات، وجوه، و تم های بکاربرده شده در جمله واره ها مورد تاکید قرار دارند واین که چگونه می توان از روشهای زبانشناسی پیکره ای برای مطالعه این فرانقشها در متون مقالات علمی چاپ شده در مجلات آکادمیک بهره ...

یکی از مباحث مهمی که در زبان شناسی نظام مند نقش گرا مطرح می شود «فرانقش» است. در این رویکرد، همۀ زبان ها حول دو محور اساسیِ معنایی، یعنی معنای اندیشگانی و معنای بینافردی، شکل گرفته اند. از سوی دیگر، فرانقش اندیشگانی به دو کارکرد تجربی و منطقی تقسیم می شود. در کارکرد تجربی، کاربرِِ زبان تجربیات دنیای بیرونِ خود را از طریق زبان بیان می کند. محصول این کارکرد، در جمله، گذرایی است که مؤلّفه ای از فرانقش ...

بی ­شک نهج ­البلاغه امیرمؤمنان علی(ع) با وجود خطبه­ ها، نامه­ ها و کلمات قصار خود به حق می­تواند کتاب راه زندگی بشر باشد و این امر دلیل اهمیت تعمق و تدبر در آن است. از این­رو، با عنایت به اهمیت به­ کارگیری نظریات علمی در فهم بهتر متن نهج­ البلاغه، این پژوهش به تحلیل خطبه جهاد براساس فرانقش متنی  نظریه نظام­ مند نقش­ گرا از منظر ساختار آغازگری پرداخته­ است. ابتدا تمامی 99 بند آن تجزیه و بخش آغاز...

نظریه ی نقش گرای نظام مند هلیدی یکی از معروف ترین نظریات زبانی است که از آن در تحلیل انواع متن به ویژه با هدف بررسی نقش های مختلف زبانی استفاده می شود. هلیدی بر این باور است که اصلی ترین هدف زبان، انتقال معناست؛ و به همین منظور، گویشوران برای تبادل معنا، متن را می سازند. یعنی چیزی که در تعامل مهم است، انتقال معناست نه صورت های زبانی. هدف این تحقیق، بررسی متون رادیویی شبکه جوان – به عنوان یکی از...

در این مقاله ابتدا به بررسی ماهیت دستوری عناصر نمایه مفعولی در زبان فارسی خواهیم پرداخت، زیرا ساختار دستوری جمله بر اساس تلقی ما از ماهیت دستوری این عناصر، به شیوه متفاوتی تبیین می‏شود. پس از آن به ساخت دستوری بندهای متعدی دارای نمایه مفعولی در چارچوب دستور نقش و ارجاع نظر می‏افکنیم و سعی بر آن است که مطابق ادعای نظریه، ساخت نحوی این بندها مطابق با شرایط خاص زبان فارسی و بدون تحمیل مقولات خارجی...