چکیده خراسان در قرون نخستین اسلامی به ویژه در دوره ی اول عباسی(132-227 ق.) سرزمین های وسیعی را شامل می شد. اداره ی این ایالت به واسطه ی مرزی بودن، دوری از مرکز خلافت، وسعت زیاد و وجود اقوام گوناگون و طیف های فکری، سیاسی و مذهبی مختلف، همواره برای حکمرانان مهم بوده است.. زیرا خراسان در این مقطع زمانی، تحولات گسترده ای را در زمینه ی سیاسی، نظامی، اجتماعی و اداری شاهد بود. سرکوب شورش ها از مهم تر...

در آغاز قرن بیستم، رهبران طریقت های کردستان، به ویژه نقشبندیه، برای افزایش نفوذ و اعتبارِ سیاسی و اجتماعی خود، در عرصه های گوناگون، اقدامات بسیاری انجام دادند. در دورة مشروطه و پس از آن، نفوذ رهبران طریقت نقشبندیه افزایش یافت و این رهبران در ماجرای شورش های سه گانة سالارالدوله در کردستان از وی حمایت کردند، با وقوع جنگ جهانی اول به جانب عثمانی گراییدند و به هم راه ارتش آن کشور وارد کردستان ایران ...

مصر با موقعیتی مناسب جغرافیایی، تجاری ، اقتصادی برای فاتحان مسلمان با اهمیت بود و به عنوان یکی از کانون های مورد توجه خلفا قرار گرفت. در دوره های مختلف اسلامی از سوی خلفا والیانی بدان سو روانه گردیدند. عملکرد هر کدام از والیان و تأثیری که بر این سرزمین بر جای گذاشته شد در خور توجه است. برخی از والیان، سیاستی اعتدالی و پر تسامح در پیش گرفتند. اما با گذشت زمان تغییراتی در سیاست های خلفای اموی و ع...

خانیگری بخارا در عصر هفدهم و نیمۀ اول عصر هجدهم میلادی یکی از دوره های مشکل تقدیرساز را پشت سر می گذاشت. استثمار سنگین فئودالی، ظلم طاقت فرسا و جنگ های داخلی نارضایتی خلق را تقویت می کرد. بنابراین، در مناطق مختلف خانیگری بخارا آشوب و شورش های مردمی آغاز شد. شورش بسیار برجسته در این زمان قیام مردمی در سال ۱۷۰۳م در حصار بود که به سبب مخالفت های داخلی فئودال ها و تشدید ظلم آن ها نسبت به خلق به وقو...

آغاز سدۀ 14ق/20م دورانی سخت برای ایران و به ویژه کردستان محسوب می شود. بحران شورش های عشایری پس از انقلاب مشروطه، عوامل بازدارندة محلی و پیامدهای وخیم جنگ جهانی اول در کردستان، سبب شد که در آنجا شرایط ویژه ای ایجاد شود که متفاوت از سایر نقاط ایران بود. عوامل یاد شده مانع از مشارکت فعال زنان در عرصه های سیاسی و اجتماعیِ کردستان شد. البته به دلیل کمبود تجربه های سیاسی و اجتماعی، مشارکت زنان در این...

یکی از شورش های مهم در تاریخ ایران، شورش اسماعیل آغا سمکو بین سال های 1919 تا 1930 میلادی در اواخر حکومت قاجار و اوایل حکومت پهلوی در منطقه ی آذربایجان غربی است. این شورش به مدت یازده سال دو حکومت قاجار و پهلوی را با مشکل مواجه ساخت. نوشتار پیش رو به بررسی چگونگی و دلایل شکل گیری این شورش و همچنین مقایسه ی آن با سایر شورش های صورت گرفته در کردستان می پردازد. تاکنون در مورد این شورش تنها دو دیدگ...

در این نوشتار تحت عنوان: آشوب ها، نا آرامی ها و اقدامات ضد دولتی ایران عهد ناصری (1313_1264) به بررسی تحولات عصر ناصری با توجه به چالش های سیاسی مذهبی رخ داده در طی سلطنت پنچاه ساله وی پرداخته می شود. اینکه چگونه این سلطنت دوام یافت و در عین حال با بسیاری از نا آرامی ها دست و پنجه نرم می کرداز جمله مسائلی است که ذهن پژوهشگران را به خود اختصاص داده است. در این پژوهش ابتدا به معرفی تحولات عصر ناص...

در دهۀ 550 میلادی در پادشاهی خسرو یکم شورشی رخ داد که رهبری آن با انوشه زاد، پسر خسرو یکم (انوشیروان) بود. این شورش، هرچند در بالای هرم قدرت در شاهنشاهی ساسانی رخ داد اما منابع، ماهیت و هدف از آن را متفاوت گزارش کرده‏اند؛ برخی منابع بر پافشاری لجوجانه شاهزاده بر ایمان مسیحی‏اش تأکید دارند. برخی خیزش شاهزاده را برای دستیابی به تاج و تخت پدر رو به مرگش گزارش می‏کنند و برخی نیز زندیک بودن انوشه زا...

خاندان های کهن که به دنبال مهاجرت اقوام آریایی به ایران شکل گرفتند، به دلیل داشتن املاک و رعایای فراوان و لیاقت و شجاعت در فن جنگاوری و سوارکاری توانستند در طول تمام این سلسله ها از جایگاه ممتازی در کشور برخوردار شوند و در موفقیت ها و ناکامی های سلسله های ایران باستان تأثیر مستقیم داشته باشند.بهرام چوبین یکی از اعضای همین خاندان های بزرگ، خاندان مهران، بود که در جنگ با ترکان پیروزی های بزرگ به ...

اسماعیل آقا، معروف به سمکو، حدود 25سال شخصیتی تاثیرگذار در مرزهای شمال غرب کشور و سرزمین های آنسوی مرز بود. او ازمهم ترین چهره های تاریخ معاصر ایران است. آنچه تاکنون از وی گفته شده عموماً مغرضانه و یک جانبه است. پژوهش حاضر به شیوه ای توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد و مدارک دست اول فارسی و همچنین، بهره گیری از پژوهش های مبتنی بر اسناد روسی، تلاش کرده است زمینه ها و عوامل موثر بر شورش سمکو را تشر...