یکی از مباحث بسیار مهم و ارزشمند کلامی و فلسفی، بحث فطرت است. انسان این اعجوبه ی خلقت، بر فطرت آفریده شده و سرشتی روحانی و معنوی دارد. ارتباط این دو مقوله ی عظیم آفرینش، رابطه ی معناداری است که ما را به تأمّل و تعمّق فراوانی وا می دارد. در این پژوهش، بر تبیین ویژگی ها، متعلّقات و مصادیق امور فطری و بررسی مجموعه ی معارف دین و سرانجام تأثیر عمیق آن در تعالی انسان پافشاری شده است. عمده ی بحث های ای...

به اعتقاد همه دینداران، عالم «مخلوق» و آفریده ی خداوند است، در واقع این اعتقاد معیار دینداری و بی دینی تلقّی می گردد. بسیاری به اعتقادی اجمالی در این زمینه - نیاز عالَم به خالق- اکتفا می نمایند، با این حال در آموزه های قرآنی اهل بیت : توصیفاتی عمیق از حقیقت مخلوق بیان شده است که نوع رابطه و نسبت آن با خداوند متعال را روشن می سازد. در فلسفه اسلامی نیز نگرش خاصّی نسبت به «مخلوق» وجود دارد. عدّه ای مع...

فراگیر شدن رایانه ها و برنامه های نرم افزاری، در پژوهشها و مطالعات دینی نیز، تحول بزرگی پدید آورد. برای اولین بار، این استاد عبدالرزاق نوفل (ت 1984) بود که واژه«اعجاز» را در زمینه تناسب اعداد در قرآن به کار برد و در کتاب الاسلام دین و دنیا چنین آورد که دو واژه دین و دنیا در قرآن به تعداد برابر به کار رفته اند؛ اما پر سر و صداترین پژوهشها را دکتر محمدرشاد خلیفه، شیمیدان مصری مقیم آمریکا (ت 1990)...

در پژوهش در باب حکمت استعلایی اسلام با نظریاتی از ملاصدرای شیرازی رو به رو میشویم. در اینجا سعی بر آن است تا بر مبنای نظریة «حرکت جوهری» او خلقت روح و تکامل بشر اثبات گردد. ملاصدرا در تکوین این نظریه چند اصل برجستهتر را مدنظر قرار داد که عبارتاند از: اصالت وجود، مراتب وجود، وحدت میان عاقل و معقول، خلقت ناسوتی هستی، خلقت جسمانی روح و بقای غیرجسمانی آن، اصل وحدت در کثرت، اصل غایی جهان، معاد جسمان...

در آیات قرآنی، مبحث خلقت انسان به منظور آشنایی بشر با شگفتی‌های خلقت و شناخت خداوند پیش کشیده شده است. پیش‌رفت علم پزشکی زمینه‌ی شناخت بهتر نکاتی را که قرآن در زمینه‌ی خلقت انسان آورده فراهم کرده است. در قرآن، برای خلقت انسان، شش مرحله نام برده شده است: اول، شناخت منشأ خلقت، که با تعبیر خاک و گل چسبنده و گل خشک آمده است؛ دوم، پیدایش انسان از نطفه، که به نظر می‌رسد منظور از نطفه همان زیگوت یا س...

رشد سرمایه داری (توانگران جدید (nouveaux riches))، در شکل گیری و توسعه ی موزه به عنوان منزلگاه درخور آثار هنری و در تقویت این رأی که آثار هنری از زندگی عمومی جدا هستند به شدت تاثیر گذار بوده است. از طرفی نیز، امکان تحرک تجارت و جمعیت ها که مولود نظام اقتصادی است، پیوند میان آثار هنری و روح مکان خاصی را که این آثار زمانی بیان طبیعی آن بودند سست کرده یا از میان برده است. هنرهای نمایش، موسیقی ، ...

متناقض نمایی در حقیقت یک امکان زبانی است برای برجسته سازی که به جهت شکستن هنجار زبان و عادت ستیزی موجب شگفتی و در نتیجه التذاذ هنری می شود. متناقض نمایی با تضاد (طباق) متفاوت است...

از آغاز خلقت و پیدایش انسان، لغزش یا همان جرم و بدنبال آن کیفر یا همان مجازات پدید آمد . قرآن مجید داستان نخستین لغزش انسان، یعنی ماجرای ابوالبشر حضرت آدم را برای ما چنین بازگو می کند: " و قُلنا یا آدمُ اسکُن أنتَ و زَوجُکَ الجنّهَ وَ کُلا مِنها رَغَداً حَیثُ شئتُما و لاتقربا هذهِ الشجرهَ فتکونا مِن الظالمین ** فأزلّهما الشّیطانُ عنها فأخرَجَهُما مِمّا کانا فیهِ و قُلنا اهبطوا بَعضُکم لِبعضٍ عدوٌ و لکُم فِی الأرضِ مُستقرّ و متاعٌ إلی ح...