در قرآن کریم سوره‏هایی به نام برخی حیوانات مانند بقره، انعام، فیل، نحل، نمل وعنکبوت وجود دارد که پیوند نزدیک زندگی انسان با حیوانات را نشان می‏دهد. می‏توان گفت که حیوانات دارای حقوقی هستند و انسان مجاز به هر نوع استفاده و بهره وری از آنها نیست. حیوانات دارای درک و شعور بوده و صاحب روح می‏باشند. از منظر فقهای شیعه حیوانات از حقوق مختلفی برخوردارند، حق حیات حیوانات مورد احترام است و کشتن آنها جز...

موضوع اجماع با خاستگاه سیاسی بعد از رحلت پیامبر گرامی(ص) مطرح و امامان معصوم شیعه نیز آن را جهت دادند. فقهای امامیه با الهام از پیشوایان دینی، در صورت کاشفیت از رای معصوم آن را پذیرفتند. اختلاف نظر در جزئیات، مبانی سه گانه حجیت و انحاء مختلف کاشفیت و حجیت انواع اجماعات محصل، منقول، مرکب، مدرکی و اجتهادی چالش انگیز شد. این مبانی و مباحث اصولی، در مقام عمل و استنباط فقهی تعدادی از آرای فقهی را مت...

این مقاله در پی آن است تا نشان دهد نکاح منقطع از ابتدا در اسلام مشروع شناخته شده است.برخی آن را جزء سنن پیش از اسلام می دانند که اسلام آن را قبول کرده است و به اصطلاح جزءاحکام امضایی است. به هر تقدیر حلیت متعه در آغاز دین اسلام مورد توافق همه مذاهب اسلامیاست و به فقه شیعه اختصاص ندارد. برای مثال ابن حزم اندلسی از فقهای مشهور اهل سنت درموسوعة فقهی خویش به نام المحلی قبول می کند که متعه در آغاز ا...

با توجه به مطالبی که گذشت می‏توان به این جمع‏بندی مختصر رسید که فقهای معاصر شیعه با مفروض گرفتن مبانی کلامی خود در بحث از ولایت و آزادی با رویکرد اصولی ـ فقهی دیدگاههای خود درباره ولایت فقیه را بیان نموده‏اند. سؤال اساسی که مطرح می‏شود این است که آیا قاعده لطف و دلیل حکمت که ولایت پیامبر و امام معصوم را ثابت می‏کرد، به دوران غیبت نیز منتقل شده است؟ پاسخ فقهای شیعه به این سؤال، عمدتا این بود که ...

در این تحقیق به صورتی تطبیقی دیدگاه های فقه شیعه امامیه و فقه مذاهب فقهی اهل سنّت درباره هِلال ماه قَمری، اثبات اول ماه قمری، رویت هلال، ثبوت هلال به ویژه در ماه های شواّل و رمضان برای روزه ماه مبارک رمضان و ذی حجّه برای مناسک حج، واکاوی می شود. نویسنده راه های اثبات هلال اوّل ماه را به وسیله چشم غیر مسلّح و با استفاده از ادوات علم ستاره شناسی و تلسکوپ های قوی بررسی کرده و مسأله افق در کشورهای اسلامی ...

این مقاله به حکم نماز شب بر پیامبر اکرم (صلّی الله علیه وآله) می پردازد. با توجه به آیات قرآن و روایات وارده از طریق شیعه و اهل سنت و نیز گفتار مفسران و فقهای شیعه و اهل سنت درباره نماز شب رسول خدا(صلّی الله علیه وآله ) سه فرض را به این شرح می توان بیان کرد: فرض اول: نماز شب از ابتدا بر پیامبر (صلّی الله علیه وآله) مستحب بوده و برای آن چهار دلیل ذکر شده که ضعیف است. فرض دوم: نماز شب در آغاز بر پیا...

شبیه سازی انسانی از جمله موضوعاتی است که به لحاظ ارتباط با اصلی ترین مسائل انسانی در ساحت های مختلف زندگی فردی و اجتماعی، در حوزه های گوناگون کلامی، حقوقی، اخلاقی و از جمله حوزۀ فقه به چالش جدی کشیده شده و فروع مختلفی را فرا روی فقیه عصر حاضر نهاده است. عالمان اهل سنت به اتفاق، شبیه سازی انسانی را محکوم می کنند و آن را عملی نادرست و نامشروع می دانند. عالمان شیعه اما دربارۀ شبیه سازی انسانی نظرا...

از لحاظ حق الله و حق الناس بودن، جرایم دارای چهار جنبه هستند برخی حق الله محض و غیر قابل گذشت هستند. برخی دیگر جنبه حق الناسی صرف دارند و با گذشت شاکی خصوصی، مجازات برداشته می شود و برخی جرایم تلفیقی از این دو هستند با غلبه جنبه دیگر. قتل از جمله جرایمی است که تلفیقی از حق الله و حق الناس است و تعیین غلبه هر کدام بستگی به مصداق و قتلی که صورت گرفته دارد. آنچه از مجموع روایات و ادله در مورد ...

چکیدهفرض مشهور فقهای شیعه در متعلّق وقف بر مبنای روایات اعیان است. حال سؤالی به ذهن پژوهشگر متبادر می گردد و آن اینکه، آیا توسعة متعلّق وقف به مالکیت فکری و امور معنوی نیز امکان دارد یا خیر؟ نگارنده در مقالة حاضر به روش تحلیلی توصیفی برخلاف پیش فرض مشهور، توسعة متعلّق وقف به غیراعیان را ضمن اثبات مالیّت محصولات فکری و مشروعیّت مالکیت معنوی، مدلّل می نماید، معتقد است وقف امور معنوی نیز از حیث حکم وضعی...

این مسأله که آیا حکومت نهادی دینی یا عرفی است از مهم ترین پرسش ها در اندیشه سیاسی اسلام است. دینی بودن این نهاد به این معنا است که حکومت ها فقط با داشتن مشروعیت دینی از حق اعمال قدرت سیاسی برخوردارند و با نگاه به شرایط و ضوابط شریعت، به دو گونه واجد مشروعیت و فاقد مشروعیت تقسیم می شوند. بدون تردید فرد معصوم از حق حاکمیت الهی برخوردار است و با حضور وی، هیچ فرد دیگری حق شرعی برای در اختیار گرفتن ...