در دهه پایانی قرن بیستم خلأ قدرت ناشی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در کنار اختلافات سرزمینی برخی اقوام با صورت بندی متکثر قومی ـ مذهبی و فقدان توسعه سیاسی موجب شد منطقه قفقاز جنوبی با ساختاری آنارشیک شکل گیرد. منطقه ای با سه جمهوری مستقل آذربایجان، ارمنستان و گرجستان، که با تداوم ناپایداری امنیتی همراه با عدم شکل گیری یک رژیم امنیتی مشترک نفوذ بازیگران منطقه ای و بین المللی را در روند تحولات م...

نگرش امنیتی غرب و تهدیدات بین المللی پس از جنگ سرد؛ مطالعه موردی برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران چکیده پس از جنگ سرد نگرش خاصی در مورد امنیت بین المللی، تهدیدات و تدابیر مربوط به آن در بین کشورهای غربی- اروپایی و آریکایی- شکل گرفت. چارچوب شناختی مزبور مبتنی بر نگرش غرب به برنامه هسته ای ایران است. در این پژوهش، پرسش کلیدی آن است که نگرش امنیتی غرب به تهدیدات امنیت بین المللی بعد از جنگ سرد ت...

آغاز بحران سوریه در سال 2011 و بین المللی شدن آن به واسطه حضور بازیگران ذی نفع منطقه ای و فرامنطقه ای، وقوع خشونت های متعدد داخلی، آواره شدن هزارن نفر از شهروندان سوری، و از بین رفتن زیربنا های اقتصادی آن و ناتوانی این دولت در تأمین نیاز های اساسی شهروندان خود؛ سایه سنگین تهدیدات شکنندگی دولت این سرزمین را در خاورمیانه روز افزون و امنیت بسیاری از دولت های منطقه ای از جمله ایران را متأثر از خود ...

فروپاشی شوروی با استقلال 15 جمهوری تشکیل دهنده آن به عنوان واحدهای سیاسی مستقل همراه بود. جمهوری های بازمانده از فروپاشی شوروی در پیرامون فدراسیون روسیه مجموعه خارج نزدیک را به وجود می آورند که در برابر خارج دور یعنی دیگر کشورهای جهان مباحث جدیدی را در روابط خارجی این کشورها ایجاد کردند. خارج نزدیک برای روسیه دارای اولویت نخست است و در حوزه منافع حیاتی آن به شمار می رود. در پی این امر روسیه بای...

در آغاز هزاره‌ی سوم در حوزه‌ی مطالعات سیاست بین‌الملل و بویژه تئوری‌های انتقال قدرت، ادبیاتی جدید رواج یافت که از آن با عنوان قدرت‌های در حال ظهور نام برده می‌شود. قدرت‌هایی که با توجه به تعاریفی که از آن‌ها می‌شود دارای رفتاری نسبتاً متفاوت در مقایسه با سایر قدرت‌های بزرگ در تاریخ روابط بین‌الملل می‌باشند. در سال‌های گذشته چین در کانون این حوزه مطالعاتی قرار گرفته است. خیزش چین در نظام بین‌المل...

در مطالعات امنیتی به مفهوم اخلاق توجه اندکی شده است، دلیل این امر تعریف سنتی از اخلاق به عنوان علمِ خود است، در حالی که امنیت عمدتاً در قلمرو اجتماعی و سیاسی مطرح است. در عین حال، بازتعریف علم اخلاق می‏تواند کمک مؤثری در ایجاد زندگی و زیست امن‏تر فراهم آورد. امنیت اخلاقی که در این مقاله مطرح شده، چارچوب مطالعات امنیتی را تابع مفاهیم اخلاقی نمی‏کند، بلکه به آن برای زیست امن‏تر یاری می‏رساند. امنیت...

چکیده موضوع این پایان نامه شناخت نقش ایران در تعیین رژیم امنیتی دریای خزر است. تاریخ معاصر ایران نشانگر این واقعیت است که امنیت ملی کشور همواره در معرض تهدیدهای گوناگون از سوی قدرتهای بزرگ بوده است. فروپاشی شوروی نگرانیهای جدیدی برای امنیت ملی کشور فراهم آورد. ظهور تعداد جدیدی از همسایگان در مناطق شمالی، بروز تحول در ساختار یکپارچه امنیتی موجود در این منطقه، بروز یک سری تحرکات و اختلافات مرزی،...

در دوران جنگ سرد، حوضه دریای خزر جزء مجموعه امنیتی همه جانبه اتحاد جماهیر شوروی بود تا جایی که اتحاد شوروی حتی به قرار داد دو جانبه 1920 و 1941 منعقد بین ایران و شوروی در رابطه با نظارت، دخالت و بهره برداری از سطح و عمق، هیچ گونه توجهی به ایران نداشت. بهره برداری از نفت حوضه خزر تحت نظارت کامل شوروی بود ولی برای سه کشور اطراف دریای خزر که جزو محدوده سیاسی و امنیتی اتحاد شوروی بودند، محدوده بهره...

تغییر هر رژیم سیاسی می‏تواند پیامدهای مختلفی را در سطوح مختلف محلی، منطقه‏ای و بین‏المللی به دنبال داشته باشد. این مقاله ضمن مرور جنبش انقلابی مردم بحرین در سال ۲۰۱۱ موسوم به جنبش ۱۴ فوریه، به بررسی پیامدهای راهبردی ناشی از تغییر رژیم حاکم بر بحرین در سطوح داخلی و منطقه‌ای می‏پردازد. این مقاله مستخرج از پایان‌نامه دکتری در رشته جغرافیای سیاسی با عنوان «اثرگذاری عوامل ژئوپلیتیکی بر فرایند دموکرا...

امروزه دو مکتب فکری در حوزه مطالعات امنیتی وجود دارد: سنت­گرایان که موضوع امنیت را فقط به مسائل امنیتی – سیاسی محدود می­کنند و دوم گروهی که دیدگاهی موسعی از مفهوم امنیت دارند و بر این نظرند که امنیت در بخش­های اقتصادی، اجتماعی و زیست­محیطی هم وجود دارد. در این مقاله که به نقد و ارزیابی کتاب چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت اختصاص دارد،ضمن بررسی هر دو دیدگاه، علاوه بر اینکه تحلیل جامعی از مطالعات ا...