زمینه: توجه به جایگاه انسان، حس احترام به بشر و رعایت رفتار اخلاقی نسبت به او را برمی‌انگیزد. توجه به حقوق انسان بر مبنای توصیه‌های اخلاقی که برگرفته شده از آموزه‌های اسلامی هستند از عوامل بسیار مهم در روند شکل‌گیری معماری ایران است و همواره در ماهّیت ابنیۀ سنتی و روند شکل‌گیری آنها مؤثر بوده است. پرسشی که در این تحقیق مطرح می‌شود عبارت است از: نحوه تجلی توصیه‌های اخلاقی متأثر از آموزه‌های اسلام...

معماری امروز با توجه به تحولات و تغییرات قرن حاضر، ریشه در گذشته خود ندارد. در تعامل با فرهنگ بومی نبوده و دچار فاصله زیادی با آن گشته است؛ لذا از هیجانات تعلق­زای ساکنین به فضاها کاسته شده و حس تعلق به عنوان عاملی برای تبدیل فضاها به مکان­هایی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد کمرنگ گردیده است. علیرغم معماری گذشته که بخشی از فرهنگ در آن نهفته و فرم معماری به عنوان بستری برای انتقال پیام ...

به نظر بسیاری از محققان، اعتقادات را می‌توان تأثیرگذارترین عامل در شکل یابی فضاهای شهرهای اسلامی و ساختار عناصر معماری آن‌ها دانست.در این میان، شهر یزد یکی از معدود شهرهای کشور است که بافت کهن و محلات دوران قاجار آن به نحوی شایسته حفظ گردیده است.به همین سبب، در پژوهش حاضر تلاش گردیده است تا پس از شناسایی ارزش‌ها و اصول اسلامی مؤثر، بر فرم یابی فضاهای معماری، میزان کاربرد این اصول و قوانین در یک...

امروزه، فضاهای عمومی بسیاری از شهرهای جهان به‌صورت مکان‌هایی پرمخاطره درآمده‌اند. به‌گونه‌ای که، هم‌زمان با تنزل کیفیت فضاهای عمومی، فضاهای خصوصی -چون پارک‌های بانوان-با تأکید بر محرمیت و ایجاد خلوتگاه، در نظر داشتن آسایش فردی، ایجاد عملکردهای اختصاصی و امنیت، رشد و شکوفایی یافت. در این پژوهش باهدف بررسی کیفیت محیطی فضاهای انضباطی به‌عنوان نمونه پارک‌های بانوان شهر یزد از سه مؤلفه کالبدی-عملکرد...

مکانیابی به عنوان روند تصمیم­گیری همه جانبه، مستلزم در نظر گرفتن الگو و رعایت اصول و مراحل پیوسته ای می­باشد. جهت بررسی مکانیابی در اسلام به مفهوم مکان در اسلام و مکانشناسی قرآن، می پردازیم. ماهیت تحقیق، استقرایی و براساس روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر اسناد معتبر، قرآن و تفاسیر و بررسیهای میدانی خانه مناطق گرم و خشک ایران، سامان مییابد. واحد همسایگی به عنوان زمینه صحت سنجی و دو گروه اساتید معم...

محیط و فضا، از اساسی‌ترین بسترهای پشتیبانِ نیازهای چندبعدی انسان هستند. ازاین ‌رو، مسکن که در آن معماری، جامعه و فرهنگ با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی دارند، تأثیر رفتاری مهمی را بر روی روانِ ساکنان و تعاملات اجتماعی آنها در سطوح مختلف جامعه بر جای می‌گذارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ویژگی‌های کالبدیِ مجتمع‌های مسکونی بر بهبود شاخص‌های روانی_اجتماعی ساکنان در مقیاس واحد همسایگی است. روش تحقیقِ جستار...

معماری عمارت دارالحکومه مفخم شهر بجنورد بعنوان یکی از بناهای شاخص معماری دوره قاجار، هم به لحاظ عملکردی و هم به لحاظ زیباشناسی، از غنای اصیل معماری ایرانی برخوردار بوده است. معماری این عمارت از عوامل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و هنری عصر خود بی‌نصیب نبوده و نمود عینی این اثرگذاری در تاروپود معماری عمارت از جمله در طراحی، پلان، تزئینات هنری و... قابل مشاهده است. از این رو مقاله حاضر سعی بر آن دارد ...

معماری سنتی ایرانی نمونه­ای از معماری سرآمد و توجه همه جانبه به مسائل فنی و اقلیمی، در کنار سایر مفاهیم بومی و فرهنگی است. به عنوان نمونه عنصر "شباک" نه تنها حافظ محرمیت و پوشش‌دهنده نمای ساختمان بوده، بلکه تأثیر بسزایی در تأمین نور فضای داخلی و بهره­وری و مصرف هوشمندانه انرژی داشته و ایده­ای برای دستیابی به معماری سرآمد است. هدف اصلی این پژوهش، تجزیه و تحلیل کارکردهای اقلیمی عنصر شباک، و بهینه...

مقاله حاضر سعی می‌کند تا سازوکار تولید فضای اجتماعی در شهر کهن کرمانشاه را روشن سازد. از این روی نظریه ”تولید فضا“ هانری لوفبور را به عنوان چارچوب نظری انتخاب و داده‌ها را براساس فنون بررسی اسناد و مشاهده جمع‌آوری و تحلیل می‌کند. در شیوه تولید پیشاسرمایه­‌داری قرن نوزدهم میلادی حیات شهری وابسته به مازاد اقتصادی روستا است و این مازاد به اندازه‌ای نیست که امکان جابه‌جایی جمعیت و تغییر فضا را ممکن...

مسکن موقت بخش حیاتی اما بحث برانگیزی در مناطق زلزله‌زده است. خانواده های متاثر از بلایای طبیعی­ غالباً نیاز به مکانی امن برای راه‌اندازی مجدد فعالیت­های روزانه خود دارند. اگر بعد از زلزله، مساکن موقت ارائه نشود آسیب‌دیدگان با مسایل فردی و اجتماعی زیادی مواجه می‌گردند. هدف از این تحقیق ارزیابی وضعیت مسکن موقت بعد از زلزله از نگاه زنان روستای زلزله‌زده چوبانلار سردارلو - هریس می‌باشد. این بررسی از...