شناخت گرایی ادبی، چنان که من آن را می فهم، دو دعوی عمده دارد: (1) برخی از آثار ادبی می توانند شناختی غیرپیش پاافتاده را به خواننده منتقل سازند و (2) ارزش شناختی اثر ادبی، بخشی از ارزش زیبایی شناختی آن است. در این مقاله، من از دعوی نخست دفاع می کنم. برای انجام این کار، نخست به سراغ افلاطون می روم و طرحی را از اشکالات معرفت شناختی او بر آثار ادبی که از موضع ضدشناخت گرایانه مطرح شده اند به دست می ...

این مقاله می‌کوشد به یکی از مباحثِ چالش‌برانگیز در معرفت‌شناسی یا علم‌‌شناسی، یعنی رابطۀ «علایق انسانی» با «معرفت» به‌ویژه «معرفت علمی» بپردازد و الگویی قابل‌‌دفاع از نسبتِ میان این دو مقوله ارائه دهد. در این راستا، نخست سه سنخ الگوی پیشنهادی دربارۀ این رابطه طرح و نقد می‌شوند: «رابطۀ استعلاییِ» علایق با معرفت (هابرماس)، «رابطۀ برسازندۀ» یک‌سویۀ علایق با معرفت علمی (برنامۀ قوی) و «رابطۀ برساختۀ دو...

شکل گیری اجتهاد دین شناختی جامع گفتمان ولایت در فقه سیاسی شیعه در دوره از مشروطیت به بعد، بسط ساخت و گفتمان حسبه را در حاشیه قرار داد. بیان ویژگی های این اجتهاد جدید و آثار آن، هر چه باشد، خیلی برای این پژوهش مهم نبود، بلکه آنچه در درجه اول اهمیت قرار دارد، بیان عوامل شکل گیری این اجتهاد است.این پژوهش همراه با ملاحظه بعضی از اصول معرفت شناسی و بایدها و نبایدهای مکتب هرمنوتیک، چارچوب نظری را طرا...

توجه به نقش نیروهای اجتماعی در تولید معرفت در دوره های مختلف دانش بشری در درک تحولات نظری رشته های مختلف اهمیت خاصی دارد. جنبش اجتماعی زنان در غرب به ویژه در دو دهه اخیر همراه با تمایل به ورود به رقابت در عرصه تولید شناخت و معرفت اجتماعی خصوصاً در سطح آکادمیک بوده است. یکی از حوزه های مورد توجه طرفداران این جنبش حوزه مطالعاتی روابط بین الملل است. فمینیستها تأکید دارند که این حوزه مطالعاتی تحت سل...

یکی از مهم‌‌ترین آموزه‌‌های دین بودا، مسأله رنج در زندگی انسان است. بودیزم اساساً به‌‌دنبال نجات انسان از رنج است. تعالیم اولیۀ بودا راه رهایی از رنج را آگاهی صرف از وجود رنج می‌‌دانست؛ اما با گسترش بودیزم در میان فرهنگ‌‌های مختلف و بسط اجتماعی آن، مکاتب مختلفی از بودیزم شکل گرفت که مسأله رنج و راه رهایی از آن را به‌‌گونۀ دیگری نسبت‌‌به تعالیم اولیۀ بودا تبیین می‌‌کردند. این مقاله در پی پاسخ به ...

  توسعه در وجه انضمامیِ خود، تابعِ بسط و تعالیِ نظر و عمل به نحو توأمان است. به همین وزان، توسعه در واقعیت اجتماعی، نسبتی متقابل با توسعۀ نظام دانش و علوم دارد. اینکه سنخ دانش و علوم چگونه و بر مبنای چه الگوی ساختاری و ارزشی‌ای بسط یابد، متأثر از مبانی معرفتی حاکم بر نگرش فردی و جمعی پدیدآورندگان علوم و نیز تجارب ایشان است. این، بدان معناست که نحوۀ توسعۀ دانش و علوم، گرانبار از پیش‌فرض‌هایی است ک...

 راه معرفت چگونه راهی است؟ چه فراز و نشیب­هایی دارد؟ معرفت صحیح و واقعی چیست و شرایط و راهکارهای آن کدام است؟ پرسش­هایی از محضر عالم و عارف نمونه، امام خمینی است که با توجه به سیرة عملی و آثار علمی و عرفانی ایشان و با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، پاسخ داده شده است. شاید طرح پرسش نیز از توجه به همین منابع، سرچشمه گرفته و ناشی از سرگردانی در برابر گرایش فطری و احساس وظیفه نسبت به علم، نگاه قرآ...

هدف: در این مقاله نگرش اعضای هیئت علمی دانشگاههای کشور به دوره های معرفت افزایی و اثربخشی آن که طی سالهای 92-1390 برگزار شد، مورد بررسی قرار گرفت. روش: روش تحقیق، پیمایش است. جامعۀ آماری 12 هزار نفر اعضای هیئت علمی دانشگاه های کشور است که در دوره های معرفت افزایی شرکت کردند. حجم نمونۀ بر اساس فرمول کوکران، 502 نفر است که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنا...

چکیده : انسان سه گونه هویت دارد : هویت شخصی ، صنفی و باطنی . هویت صنفی ، هویت شغلی و اجتماعی است و نشان دهنده شخصیت فکری و شأن انسان در ابعاد مختلف اجتماعی است . این هویت ، در دو مفهوم ، هویت اجتماعی بالقوه ( آنچه که یک شخص باید باشد ) و هویت اجتماعی بالفعل ( آنچه که یک شخص واقعا هست ) به کار می رود . در جستجوی شکل گیری هویت دانشجویی دو بینش وجود دارد ، جبرگرایانه و کنش گرایانه . الگوی کنونی دا...