بهره برداری از منابع زیرزمینی مشترک از قبیل نفت و گاز که دارای ویژگی سیال بودن هستند، از مسائل مهم امروز است. زیرا فقدان ضابطه برای بهره برداری از این منابع نه تنها موجب مصرف بی رویه از منبع و رقابت ناسالم میان مالکین متعدد می گردد، بلکه اختلافاتی را میان ایشان پدید می آورد و لطمه های شدید فنی به منبع مشترک وارد می سازد. کشور ایران با توجه به برخورداری از منابع مشترک گسترده، از دیرباز با این چا...

مسئله ای که همواره بین اقتصاددانان منابع طبیعی وجود داشته است، درونی کردن هزینه های جنبی، یعنی چگونگی اندازه گیری و دریافت این هزینه ها از ایجاد کنندگان آن می باشد. در مطالعه فعلی سعی شده است تا حد امکان هزینه های جنبی آبکشی از منابع آب زیرزمینی در شهرستان رفسنجان محاسبه شود. برای این منظور توابع مختلفی با استفاده از روش اقتصاد سنجی برآورد گردید تا اینکه بوسیلة آن هزینه های جنبی در سالهای آتی پ...

یکی از اثرات احتمالی تغییرات اقلیمی، بررسی میزان تاثیر تغییرات بارندگی بر مقادیر رواناب های سطحی در یک منطقه مطالعاتی می باشد. بر این اساس در این تحقیق جهت مطالعه تاثیر این دو پارامتر، حوضه آبخیز جاجرود انتخاب گردید. ابتدا داده های مربوط به باران و رواناب از طریق روشهای آماری متداول مورد آزمون همگنی قرار گرفته، سپس دوره آماری مشترک مشخص گردید. جهت بررسی پراکندگی داده ها،  متغیرهای آماری متعددی ...

وجود بیش از 50% جمعیت در حوضه‌های آبریز مرزیِ خاور‌میانه رقابت و منازعاتی را برای استفاده از منابع آبی مشترک سبب شده است. نیمه شرقی ایران با کمبود شدید آب روبه‌رو و مشهد که بخش اعظم آب آن از سد دوستی تأمین می‌شود، وابسته به جریانات ورودی از رودخانه هریرود از سوی افغانستان می‌باشد. در این تحقیق تأثیر ساخت سد سلما بر روی جریان ورودی به سد دوستی در قالب سناریوهای مختلف بر اساس دکترین‌های تسهیم آب‌ه...

قراردادهای آبی بین‌المللی مانند معاهدات، پروتکل‌‌ها و موافقت‌نامه‌‌‌‌های دو یا چندجانبه موجب کاهش احتمال و شدت اختلاف و مناقشه بین کشورهای ذی‌ربط می‌‌شوند. ایران با همسایگان خود در بیشتر رودخانه‌های مرزی فیمابین دارای قراردادهای دوجانبه است از جمله می‌توان به معاهدۀ 1299 با اتحاد جماهیر شوروی سابق دربارۀ رودخانۀ ارس، اترک و سایر رودخانه‌های مشترک با آن کشور، پروتکل 1334 رودخانه‌های ساری‌سو و قر...

بحران آب با گذشت زمان در منطقه ی خلیج فارس به یکی از عناصر موجد وضعیت خطرناک از لحاظ سیاسی تبدیل شده و این امر محتمل به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نه چندان دور، یک عامل زیست‌محیطی مثل کمبود آب ممکن است به تنهایی مسیر را برای ایجاد تنش سیاسی هموار سازد. در این راستا نوشتار حاضر، با تأکید بر اهمّیت بحران آب و تأثیر آن بر امنیت کشورهای حوزه ی خلیج فارس در پی ارائه ی پاسخ به این پرسش است که تأثیر بحر...

بازارهای آب منطقه‌ای به عنوان ابزارهایی اقتصادی سبب توسعه‌ تمرکززدایی و تخصیص بهینه منابع آب بین کشاورزان می‌شوند. به همین منظور، در این مطالعه اثرات تشکیل بازارهای آب منطقه‌ای در سیستان مورد بررسی قرار گرفت و پتانسیل انتقال آب تحت شرایط کم‌آبی در سطح این منطقه ارزیابی شد. برای این منظور از یک سیستم مدل‌سازی اقتصادی-هیدرولوژیکی مشتمل بر مدل برنامه‌ریزی‌ریاضی‌مثبت (PMP) و رهیافت تابع تولید باکشش...

شناخت و استفاده صحیح از منابع آب، به ویژه در مراتع مناطق خشک و نیمه خشک بسیار مهم است. کمبود آب و یا زیادی آن در مرتع به استفاده غیر صحیح از این منبع با ارزش منجر خواهد شد. در این تحقیق به منظور مطالعه شایستگی منابع آبی، سه مدل کیفیت، کمیت و فاصله از منابع آبی مورد بررسی   قرار گرفتند که اجزای مدل اصلی را تشکیل می دادند. این تحقیق با استفاده از روش (1990) fao، در محیط سیستمهای اطلاعات جغرافیایی...

وجود منابع طبیعی زیرزمینی مثل آب شیرین، نفت و گاز در مجاورت کشورها با یکدیگر، مسائلی را در باب اعمال حاکمیت از سوی هر یک از دولت‌های همسایه بر این منابع، مطرح می‌کند. هر دولتی تلاش دارد تا به بهترین شیوه ممکن از این منابع تجدیدناپذیر بهره‌برداری کرده و عواید حاصل از آن را برای توسعه و بهبود زندگی شهروندان خود به کار گیرد. در مواقعی که منابع گفته‌شده، در تقاطع مرزهای دو یا چند کشور یافت می‌شود م...

حاکمیّت و فرمانروایی و اشکال گوناگون آن از دیرباز مورد توجّه صاحبان اندیشۀ سیاسی بوده است .رویکردهای گوناگون پیروان ادیان و پیروان دین اسلام نیز، در فرآیند حاکمیت مطرح بوده و آثاری برجایگذاشته اند. در فقه اسلامی موضوعاتی چون عرف، عقل، مصلحت و مص الح مرسله به نوعی در توسعه یا تحدیدحوزۀ دخالت دین در حکومت تأثیر داشته اند. این عناوین در رویکردهای بشر ی نیز به رسمی ت شناخته شده وجزء منابع و مبانی مشت...