این پژوهش به موضوع نخبگان سیاسی و نوع رفتار آنها و پیامدهای آن بر ثبات سیاسی در ایران می پردازد. نظریه پردازان بسیاری درباره مبحث نخبگان و تیپ شناسی آنها نظریه پردازی کرده اند که بیانگر اهمیت این امر در حوزه جامعه شناسی بویژه جامعه شناسی سیاسی است. توجه به کارکرد و ریخت شناسی نخبگان باعث بوجود آمدن مکتب فکری نخبه گرایی در میان محققان رشته جامعه شناسی سیاسی شده است. درمورد عملکرد نخبگان در ایران...

نظریه بیداری اسلامی که مقام معظم رهبری درمورد انقلاب های خاورمیانه ارائه کرد، روشی متوازن و مبتنی بر حضور توأمان مردم و ارزش های الهی در جامعه است. دیدگاه امام خمینی (ره) نیز بر همین اساس بوده است. دو عنصر آفت بیداری اسلامی است: 1. تحجر و جزم اندیشی؛ 2. خودباختگی. بر این اساس، بیداری اسلامی در مقابل افراط گرایی و نیز تفریط و خودباختگی قرار می گیرد. نظریه بیداری اسلامی درپی مصادره انقلاب های منط...

انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 چندین گروه، طبقه و حزب با عقاید ناهمگون، که همه آنها مخالف رژیم پیشین بودند را متحد ساخت. در انقلاب اسلامی ایران نیز همانند بسیاری از انقلاب ها، پس از پیروزی انقلاب، این ائتلاف چندان دوام نیاورد. مطابق نظریه کرین برینتون، بعد از پیروزی انقلاب، میانه روها بر سر کار می آیند. اما پس از مدت کوتاهی توسط تندروها به حمایت از رژیم پیشین و استفاده از روش های غیر انقلابی م...

انقلاب و تغییر اجتماعی از مسائل دامنه‌دار در علوم اجتماعی است. پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان یک مورد خاص و خلاف‌آمد نظریه‌های جامعه‌شناسی انقلاب تأثیرات قابل توجهی در این حوزه‌ نظری ایجاد کرده است. در این میان امام خمینی(ره) در تحلیل انقلاب اسلامی دیدگاهی پیش ‌کشیده‌اند که تفاوت‌های بنیانی قابل توجهی با نظریه‌های مدرن انقلاب دارد. این تفاوت‌ها باعث شده نظریه امام خمینی (ره) کمتر مورد توجه باشد ...

مطالعه ابعادی انقلاب اسلامی و چشم انداز تمدن سازانه آن، ما را به سمت پارادایم متفاوتی از آینده پژوهی انقلاب اسلامی رهنمون می کند. درحالی که نهادگرایان، مبتنی بر هستی شناسی اجتماعی، برپایی انقلاب اسلامی را به عنوان یک انقلاب مقطعی و نسلی، در تغییر نهاد قدرت تعبیر می کنند و چشم انداز تمدنی آن را در پیوستاری از مدرنیته ناقص تا مدرنیته بومی و مدرنیتۀ اسلامی تعریف می کنند، تعالی گرایان، گسترۀ تحولی ...

نظریه‌پردازان حوزه انقلاب‌ با ارایه نظریه های متعدد و بعضا ناسازگار علاقه‌مندان این حوزه را با سردرگمی مواجه ساخته‌اند. از این رو برخی درصدد برآمده‌اند تا با طبقه‌بندی این نظریه‌ها اندکی از این سردرگمی کاسته و راه را برای مطالعه انقلاب هموارتر سازند. در این بین جک گلدستون از جمله افرادی است که به دسته‌بندی انقلاب‌ها تحت عنوان نسل‌های انقلاب پرداخته است. وی سه نسل از نظریه‌های انقلاب را شناسایی ...

پیدایش مفهوم حقوق شهروندی به زمان طرح نظریه های جدید پیرامون حاکمیت در اواخر قرن نوزدهم میلادی ـ همزمان با انقلاب کبیر فرانسه ـ و پس از آن نیز به زمان صدور اعلامیه جهانی حقوق بشر از سوی سازمان ملل متحد در سال 1948 باز می گردد. بر مبنای این نظریه ها مردم دیگر «رعیت» به شمار نیامده و به عنوان «شهروند» در برابر حکومت از حقوقی برخوردار شدند. در ادبیات سیاسی کشور ما نیز نگاه جدید به مفهوم حاکمیت که...

مبادله و تجارت در پیش رفت جوامع بشری نقشی بسیار مهم داشته است. مبادله محصول تولید است و تولید برای اولین بار در دورۀ نوسنگی خاور نزدیک، به مرکزیت ایران، مفهوم واقعی یافته؛ بنابراین مبادله و تجارت از این دوره آغاز شده است. گوردون چایلد در بیان مراحل توسعۀ اجتماعی و اقتصادی تمام جوامع انسانی، سه انقلاب را شناسایی کرده است: 1. انقلاب تولید غذا که همان دورۀ نوسنگی خاور نزدیک و ایران است؛ 2. انقلاب ...

انقلاب مردم مصر که در 25 ژانویه 2011 آغاز و با سرنگونی حسنی مبارک در 11 فوریه جنبۀ عینی یافت، به دلیل هویت دینی و اسلامی مردم مصر و تحت تاثیر انقلاب اسلامی ایران به موفقیت بیداری اسلامی در مصر و روی کار آمدن جریان دینی اخوان المسلمین گردید و به شدت مورد استقبال رهبر معظم انقلاب آیت الله خامنه ای و دیگر مقامات عالی ایران قرار گرفت. اما، یک سال پس از ریاست‌جمهوری محمد مرسی، در فرایندی عجیب و با ت...