بازمانده های باستان شناختی فرهنگ شکار و یا منسوب به دستگرد در ایران باستان که تاکنون کاوش و معرفی شده اند را می توان به دو گروه اشکانی و ساسانی طبقه بندی کرد؛ و در این نوشتار، ایده اصلی نویسنده این است که معماری شکارگاه ها و ساخت دستگرد در ایران باستان، اصالتاً ساسانی است؛ و از دوران اشکانیان و هخامنشیان، هنوز شواهد روشن و تردیدناپذیری ندارد. هرچند شواهد باستان شناختی از رواج سنت شکار در میان طب...

استاد محسن مقدم در حین حیات خود مجموعه بی نظیری از آثار پارچه ای ایرانی مربوط به دوران ساسانی، قرون اولیه اسلام(آل بویه)، قرون میانی اسلام، دوران صفوی، قاجار و پهلوی و تعدادی آثار پارچه ای کشورهای خارجی جمع آوری نموده است. با انجام مطالعات تطبیقی و آزمایشگاهی بر روی یک تکه پارچه از مجموعه پارچه های موزه مقدم مشخص شد که این اثر مربوط به دوران اشکانی یا اوایل عصر ساسانی است. هدف از انجام این پژوه...

در این پژوهش 27 سکۀ نقرۀ هخامنشی، 62 سکۀ نقرۀ اشکانی، 66 سکۀ ساسانی آنالیز و بررسی شده است. سکه­های نقرۀ هخامنشی و بیست سکۀ اشکانی متعلق به موزۀ ملی ایران، 46 سکه اشکانی متعلق به موزة تماشاگه پول و سکه­های ساسانی به مجموعه­دار خصوصی تعلق دارند. با استفاده از روش آنالیز پیکسی، مقدار غلظت عناصر موجود در سکه ها اندازه­گیری شده است. سپس با استفاده از آنالیز آماری بر روی مقدار غلظت عناصر به ­دست آمد...

ظروفی را که جانورسان بوده و دارای روزنه ورود و خروج مایع باشند تحت عنوان ریتون طبقه‌بندی می‌کنند. ریتون‌ها ظروف آشامیدنی هستند که در هنر ایران بسیار به چشم می‌خورند. موجودات مورد استفاده در ساخت این ریتون‌ها شامل انواع حیوانات واقعی و تخیلی می‌شود. در دوره اشکانی با توجه به گستردگی قلمرو اشکانیان می‌توان شیوه‌ها و سبک‌های متفاوتی را در ساخت این ریتون‌ها تأثیرگذار دانست. تنوع سبکی موجود در شکل و...

دشت خاوه در شهرستان دلفان (نورآباد) یکی از دشت های مهم زاگرس مرکزی است که در منطقة پشتکوه شرقی و در بین کوه های گرین و سفید کوه واقع شده است. در این دشت، 36 محوطة باستانی شناسایی شده که قدیم ترین آن ها مربوط به دورة نوسنگی بی سفال و جدیدترین آن ها مربوط به قرن های متأخر دورۀ اسلامی است. از این تعداد، بیست محوطه دارای بقایای دورة اشکانی بوده اند. مباحث مورد توجه در این مقاله اغلب براساس فعالیت ه...

سفال به عنوان مهم ترین و فراوان ترین داده فرهنگی در اکثر محوطه های باستانی از اهمیت بالایی در مطالعات باستان شناسی برخوردار است. به نحوی که بسیاری از دوره بندی های تاریخی صورت گرفته بر مبنای مطالعات نمونه های سفالی می باشد. از این رو شناخت سفال هر دوره و هر منطقه یکی از بنیادی ترین مراحل مطالعات باستان شناسی است. در باستان شناسی دوره اشکانی اهمیت مطالعه سفال با توجه به وجود سبک های محلی در هر م...

 اشکانیان در هنگامۀ حساسی پادشاهی خود را بنیان نهادند. سلوکیان به‌عنوان جانشینان اسکندر، بخش بزرگی از آسیا را در تصرف خود داشتند و یونانی‌گری یا همان «هلنیسم» در اجزای گوناگون زندگی ازجمله سیاست، فرهنگ و هنر نفوذ کرده بود. در چنین شرایطی اشکانیان که دارای ریشه‌های قبیلگیِ استواری بودند، تلاش خود را به‌منظور بیرون‌راندن سلوکیان از سرزمین ایران و بنیان‌نهادن یک دودمان شاهی نوین آغاز کردند. در این ...

سیستان و بلوچستان در جنوب شرقی ایران قرار دارد و متشکل از دو منطقه: سیستان و بلوچستان است. تزئینات در این دو منطقه، شکل های بسیار متنوعی دارد. بارزترین آنها را می توان در سفال های مکشوفه از تپه های باستانی، فرش، سوزن دوزی و زیورآلات مشاهده کرد. عوامل مختلف طبیعی و فرهنگی و تاریخی باعث شکل گیری رنگ و فرم در تزئینات این دو منطقه شده است. هنرمندان این دو منطقه در تزئینات آثار خود خصوصیات و کیفیت ه...

پیدایش دست نویسی ارزنده ، از شاعری با تخلص عصد ، در قرن هشتم قمری فرصتی را فراهم آورده تا به افق تازه ای از ادبیات این مرز و بوم دست یابیم . هدف این جستار ، روشن ساختن درون مایه های شعری مطرح در دیوان عضد است تا بتوان به شناخت و معرفی بیشتر او بپردازیم . با مطالعه ی دیوان نو یافته ی او مشخص گردید : عضد دولت مردی در دربار آل مظفر بوده که به حق در سرودن شعر و به نظم درآوردن کلام و سخنش خوش درخش...

جواهرات و زینت آلات از مهم ترین آثار فرهنگی جهت شناسایی تمدن ها و فرهنگ ها از دوران پیش از تاریخ تا دور? اسلامی هستند. تنوع و مرغوب بودن جنس زیورآلات در هر دوره ای بازتابی از قدرت اقتصادی و تجاری هر حکومت را نمایش می دهد. گوناگونی جواهرات در دور? تاریخی ایران، به ویژه در دور? اشکانی از اهمیت به سزایی برخوردار بوده است. این مسئله اهمیت موضوع را مطرح می کند و با توجه به اینکه تاکنون در خصوص معرفی...