پیام­های بسیاری در ادبیات، وجود دارد که قواعدصرفی و نحوی را در زبان مخدوش می­سازد. شکستن یا گذر از این قواعد، مخاطب را متوجه­ پیام جدیدی می­سازد. زبان ادبی معمولاً به طور آگاهانه و عمدی­، از هر قاعده­ای فراتر می­رود و به این اعتبار، شاید بتوان ادبیات را به معنای گریز از اقتدار زبان و انقلاب مداوم زبان خواند و شعر را گذر از یک معنا به معناهای بی­شمار. از طریق هنجارگریزی درمی­یابیم، شاعر با استفاد...

از جمله شعرهای نیمایوشیج شعر «ری را» است که به خاطر ویژگی های منحصر به فرد زبانی و ساختاری مورد توجه منتقدان ادبی بسیاری قرار گرفته است. این شعر که از جمله شعرهای واپسین سال های زندگی نیماست، یکی از درخشان ترین شعرهای او و نشان دهندۀ صناعت شعری پیشرفتۀ اوست. صناعتی که این شعر را  مثل هر اثر طراز اول دیگری قابل تدقیق و توجّه بسیارنموده است. با این وجود، بحث های نقّادانه ای که تاکنون منتقدانی همچون...

رویکرد بینامتنی یکی از مباحث مهم و مورد توجّه نظریه پردازان معاصر در حوزه ی نقد ادبی است. بر اساس این رویکرد، متون مختلف از دیرباز با یک دیگر در تعامل بوده و تحت تاثیر آثار پیش از خود آفریده شده اند. هیچ متنی، جریانی یا اندیشه ای به طور دفعی و بدون گذشته ایجاد نمی شود از این رو هیچ اثر مستقلی را نمی توان یافت که از تاثیرپذیری و ورابط بینامتنی به دور بوده باشد. از جمله متونی که در این زمینه قابل...

چکیده بعد ازجنگ جهانی دوم ،اوضاع سیاسی واجتماعی جامعه ی ایران و عراق وبه تبع آن اوضاع ادبی دچار تغییر بنیادین شد.آشنایی ادیبان وشاعران با ادبیات جهانی ،افقهای نوینی در برابر آنها گشود و مکاتب ادبی مختلفی متولد شد.یکی از این مکاتب،سمبولیسم اجتماعی است.سیاب ونیما از پیشگامان واقعی این مکتب در شعر عربی و فارسی می باشند وبه پدران شعر نومشهور گشته اند. آن دو باتکیه بر میراث ادبی گذشته و ارزش ها ی ا...

طرحی که «نیمایوشیج» از «شاعری» ارائه می­داد، یک طرح انتزاعی، آکادمیک و گسسته از زندگی و زمانه­ی او نبود، بلکه طرح زندگی و گزارش احساسات، آرزوها، و آرمان­های مردم معاصرخود بود و از این چشم انداز با سنت­های شاعرانه­ی سرزمین او هیچ‏گونه همانندی نداشت! پیش از نیما، شیوه­های سنتی شعر فارسی «شاعری کردن» را از پیوند با زندگی و واقعیت­های دردناک آن دور کرده بود و آن را در قرنطینه و قُرق «قدرت های سیاسی...

کاربرد و بار معنایی واژگان در شعر معاصر، با آنچه در شعر قدیم وجود داشته، تفاوت بنیادی پیدا کرده است، واژه "شب" که در شعر سنتی، غالباً در معنای زمانی آن به کار می رفت، و گاهی شاعر از کندی آن شکایت می نمود و گاهی نیز به نیکی از آن یاد می کرد، در شعر معاصر، تغییر معنا پیدا نمود و به نمادی برای بیان دردها و رنج های درونی شاعر مبدل شد. غالباً شب در شعر نازک الملائکه مفهومی رمانتیک و شخصی دارد و پناهگ...

چکیده نازک الملائکه (1923 ـ 2007م) ـ شاعر مشهور عراقی ـ نخستین کسی است که زنجیره ی عروض کلاسیک را در هم شکست و در عروض آزاد شعر سرود. نخستین شعر آزاد وی به نام «الکولیرا» در مجله «العروبـه» لبنان چاپ شد. علی اسفندیاری (1274 ـ 1338هـ ش) متخلّص به نیما یوشیج، شاعر توانا و بلند آوازه ایرانی است که دیدگاه های تازه او درباره شعر باعث ایجاد تحولی اساسی در شعر فارسی شد. او در شکل و محتوای شعر کلاسیک...

این رساله تأمّلی است در نگاه نوستالژیک ( غم غربت ) در شعر چهار شاعر معاصر(هوشنگ ابتهاج ، نادرنادرپور، نیمایوشیج ، سیاوش کسرایی) که در پنج فصل تدوین یافته است. فصل اول شامل کلّیّات و هر یک از چهار فصل بعدی به تفکیک شامل بحث مختصری در مورد زندگی شاعر ، معرفی اجمالی دفتر های شعری هرکدام وسپس ذکر موارد نوستالژی به کار رفته در شعر هر یک ونامگذاری آنها می باشد . که این موارد فوق به ترتیب بسامد مرتب ودست...

چکیده درد و رنج ازموضوعاتی است که انسان از همان آغاز زندگی با آن روبرو بوده و همواره مکاتب مختلف دینی ، فکری و از جمله برخی شاعران- که در ساختار ذهنی آنان نگاه انسان شناسانه مرکزیت داشته -به آن توجه خاصّی کرده و اغلب شاهکارهای موفق ادبی، شکوفایی خودرا درپیوند وثیق با انسان و چالش های درونی او تجربه نموده اند. ازاین رو در این تحقیق،سعی شد تا مفهوم دردورنج،علل پیدایش وراههای رهایی از آن از منظر ش...

در سده‌های اخیر و در پی ارتباط ایرانیان با ممالک غربی و تلاش برای مدرنیزه کردن ایران در عرصه‌های مختلف صنعتی، نظامی، آموزشی و فرهنگی و همچنین آشنایی روشن‌فکران ایرانی با اندیشه‌ورزان غربی، اندیشه‌های مدرن در همة‌ عرصه‌های زندگی ما ایرانیان از جمله هنر و ادبیات تأثیر بسیار شگرفی بر جای می‌گذارد. شعر امروز ایران نیز در دورة‌ مشروطه با نوجویی‌های شاعرانی چند، راه خود را به سوی تغییر و تحول آغاز می...