چکیده یکی از جنبه‌های تاریخ فرهنگی، بهره‌گیری از گذشته، به گونه‌ایست که بتواند لحظه حال[1] را تبیین کند. چنین مهمی‌ نه تنها میان گذشته و حال پیوند برقرار می‌کند؛ بلکه دیدگاه جامع‌تری نسبت به گنجینه فرهنگی و تجربه زیسته هر ملت به دست می‌دهد. این مقاله با مد نظر قرار دادن روش‌شناسی‌ای که والتر بنیامین در مطالعه «خاستگاه نمایش سوگناک آلمانی» پیش رو قرار می‌دهد؛ ظرفیت‌های معرفت‌شناختی و هست...

هرمان هسه (۱۸۷۷-۱۹۶۲م.)، نویسنده و عارف آلمانی، از کودکی با تعالیم الهیات مسیحی آشنا شد و در جوانی به مکاتب عرفانی شرق گرایش یافت. وقایع زندگی هسه و مطالعات عرفانی وی، سبک خاصی را برای او پدید آورد که در داستان کنولپ قابل‌مشاهده است. این داستان مدرن به توصیف شخصیت عارف‌مسلک کنولپ می‌پردازد. از سوی دیگر، شمس تبریزی (۵۸۲-۶۴۵ ق.) عارف ایرانی است که حکایت‌هایش در مقالات شمس روایت شده است. میان انگا...

در این مقاله نقش تکنولوژی در تحولات تجربه اثر هنری در دوران مدرن مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا به معرفی مبانی فلسفی تجربه نزد بنیامین و پیشینه تاریخیِ آرای او در باب هنر پرداخته شد. سپس تأثیرات تکنولوژی هم بر ماهیت هنر و هم بر دریافت اثر هنری نشان داده شد. این تکنولوژی که دستگاهِ حسیِ بشری را در جوامع مدرن دچار دگرگونی کرده در سپهرِ هنر با بازتولید تکنولوژیکی اش موجب از بین رفتن فاصله و یکیتایی اثر د...

والتر بنیامین هرچند منسوب به مکتب فرانکفورت است، اما هم در مبانی تفکر و هم در مواجهه با مارکسیسم و سبک تأملات و سلوک زندگی، پدیده ای است متفرّد. تأملات او دربارۀ زبان، ترجمه، تاریخ و... بر جریان های فلسفی، هنری، نقد و نظریه بسیار مؤثر بوده است. به-رغم نظر کسانی که تفکر او را فاقد انسجام و پیوستگی می دانند، دغدغۀ بنیادین بنیامین در نوشته هایش، تصویرِ «فقدان»، «فاصله» و «گمشدگی» به قصد راهیابی به «...

مقالۀ حاضر به امکان حضور دموکراتیک مخاطب در هنرهای مشارکتی می‌پردازد و این موضوع را در نمونه‌هایی از اکتیویسم هنری بررسی می‌کند. چارچوب نظری مقاله بر مبنای نظریات والتر بنیامین دربارۀ هنر دموکراتیک و ژاک رانسیر دربارۀ ارتباط بین هنر و سیاست بنیان گذاشته شده و در پی جستجوی ویژگی‌های دموکراتیک هنر مشارکتی در دو نمونۀ «جنبش انسان ایستاده» در ترکیه به عنوان یک کنش سیاسی - هنری، و همچنین «دهکدۀ هنره...

خودآئینی هنر و استقلال آن از هر نوع غایت بیرونی یکی از مهم ترین مفاهیم برخاسته از دل هنر مدرن - و احتمالا وجه ممیزۀ آن از اشکال مختلف هنر سنتی - است که با واکنش های مثبت و منفی متباینی از جانب فلسفۀ هنر مواجه شده است. مقالۀ حاضر در پی بررسی دو نمونۀ سرشت نما از این واکنش ها است که به ترتیب به تئودور آدورنو و والتر بنیامین تعلق دارند.  هرچند عموماً: این دو متفکر از چهره های تأثیرگذار نحله موسوم ب...

مسئله تاریخ زمان زردشت همواره یکی از موضوعاتی بوده است که نظر دانشمندان و شرق شناسان بزرگ را به خود جلب کرده است. عده از مستشرقین بر این گمانند که زردشت در حدود 600 قبل از میلاد ظهور کرده است. برخی دیگر از مستشرقین و ایران شناسان، این نظر را رد کرده و تاریخ حیات او را به زمان های بسیار دورتر می رسانند. یکی از آنها ایران شناسان فقید دکتر علی رضا شاپور شهبازی است که مقاله حاضر از نوشته های بسیار ...

رساله پیش رو با تمرکز بر مفهومِ حاکمیت نزد فیلسوفانی هم چون ژان بُدن، توماس هابز و والتر بنیامین و شانتال موفه، به تبارشناسی و واکاویِ تفسیری-تاریخیِ این مفهوم در الاهیاتِ سیاسیِ اشمیت و انتقاد او از لیبرال دموکراسی هایِ مدرن می پردازد. بی تردید بدون شناختِ ردیه هایِ تند و تیز اشمیت بر پیکر سیاسیِ جامعه اروپایی، نمی توان از سازوکارِ نظامِ سیاسیِ غلبه یافته امروزی (لیبرال دموکراسی) و تناقضاتِ چاره ناپذیراش،...

در این مقاله نقش تکنولوژی در تحولات تجربه اثر هنری در دوران مدرن مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا به معرفی مبانی فلسفی تجربه نزد بنیامین و پیشینه تاریخیِ آرای او در بابِ هنر پرداخته شد. سپس تأثیرات تکنولوژی هم بر ماهیت هنر و هم بر دریافت اثر هنری نشان داده شد. این تکنولوژی که دستگاهِ حسیِ بشری را در جوامع مدرن دچار دگرگونی کرده در سپهرِ هنر با بازتولید تکنولوژیکی‌اش موجبِ از بین رفتن فاصله و یکیتایی اث...

اگر جامعه‌شناسی معاصر فرانسه را دقیق‌تر بررسی کنیم، نکته‌ای توجه ما را به خود جلب می‌کند، و آن تردید در بارة امکان دستیابی به درک نظام‌یافته از مفهوم جامعه است.[1] شک در بارة تصور از جامعه به منزلة تمامیت و ساختمانی متشکل از ساختارها، نهادها و روابط اجتماعی با انتقادهای اخیر افرادی مانند پیر بوردیو یا آلن تورن از جامعه‌شناسان کلاسیک در این کشور ارتباط نزدیک دارد. گرایش دیگری که درکنار اختلاف نظ...