عمل ترجمه نوعی کنش زبانی است که سبب انتقال معنا از زبان مبدا به زبان مقصد می گردد. بی شک این کنش زنده و پویاست و نمی توان آن را بسته و منجمد دانست. به همین دلیل، عملیات گفتمانی ترجمه در فرآیند عبور به متن مقصد و در هنگام انتقال معنا، در بعضی موارد تغییراتی را نسبت به معنای اولیه متن مبدا اعمال می کند. به عبارت دیگر، عبور از متن مبدا به متن مقصد فاصله ای است که کنش زبانی مترجم به مرور آن را پر م...

این نوشتار در پی توضیح مبنای زیبایی­شناختی نگرش یورگن هابرماس به «عقلانیت ارتباطی» است. مطابق مدعا تعریف امانئول کانت در مبحث نقد قوه حکم از امر زیبا، و توضیح وی از قضاوت ذوقی و زیبایی شناسانه، به فهم ابعاد ژرف­تر رویکرد هابرماس به «عقلانیت ارتباطی» و مقوله کنش ارتباطی و زبانی می انجامد. هم چنان که توجه به پرسش­های مطرح در مکتب انتقادی فرانکفورت و دیدگاه­های تئودور آدورنو در توضیح جریان از خود ...

مقاله حاضر در چارچوب نظریه پل کاستانیو، به تبیین نقش زبان و قابلیت های متعدد آن در آفرینش عناصر ساختاری نمایش نامه ی" مخبأ رقم 13" محمود تیمور می پردازد. هدف از انجام این مقاله بررسی انواع گوناگون ضربان های گفت وگویی و کارکردهای متنوع آن در نمایش نامه یاد شده است. نتایج مقاله بیانگر آن است که ضربان های گفت و گویی به عنوان بنیادی ترین واحدهای قابل تشخیص کنش های فکری و زبانی بخش عمده ای از متن ن...

زبان جنسیتی حاکم بر گفتمان جنسیتی غالب بر فضای اجتماعی ایران، به عنوان یکی از تأثیرگذارترین پدیده های موجود در کنش های زبانی و غیر زبانی افراد، در میان مجلات عامه پسند، به عنوان بخشی از نگاه رایج بر مفهوم جنسیت، نمود یافته است. از آن جایی که به نظر می رسد ایدئولوژی گفتمان جنسیتی حاکم، درصدد تزریق و بهره وری از نگاه جنسیتی خودساخته ای است که، تأمین کننده ی منافع اش باشد، و این امر خود را به شکلی...

استفاده از نظریه های زبان شناسی در تحلیل آثار ادبی، هم می تواند جنبه های تازه ای از آثار ادبی را پیش روی ما آورد، هم می تواند افق های تازه ای را به روی چشم زبان شناسان بگشاید. این مقاله با چنین رویکردی به سراغ نظریه زبانی «کنش گفتار» رفته، آن را روی یکی از مشهورترین ژانرهای ادبی (شطحیات) پیاده می کند. در بخش نخست، سعی کردیم با اشاره به سیر تکوینی نظریه کنش گفتار، مبانی آن را توضیح دهیم؛...

در میان نحله­های گوناگون شعری در سه دهه­ی اخیر، "شعر گفتار" توانسته جایگاهی مناسب برای خود بیابد و از مقبولیت زیادی بهره­مند شود. در این مقاله، ویژگی­های زبان گفتار و چگونگی استفاده­ی شاعرانه از آن مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین سعی شده تا ابزارهای زبانی مورد استفاده در شعر گفتار، چگونگی گسترش مفهوم در زمینه­ای از سازندهای زبان گفتار، شیوه­های تخیل­ورزی در مقابل تداعی­گری و پاره­ای دیگر از خ...

زبان شناسی حقوقی زیرشاخه ای از زبان شناسی کاربردی است که نزدیک به دو دهه است که در دنیا مطرح شده است. زبان شناسی حقوقی علم نوپایی است که در آن ارتباط بین زبان شناسی و حقوق مطرح می شود، درواقع به گفته تولان (2009) حقوق میزبان زبان شناسی می شود و از آن سودمی برد. کاربرد این علم را می توان در امور مختلف مشاهده کرد: زبان وکیل مدافع، شاهدان عینی، بازجویی پلیس، قضات، آموزش ایشان، ویژگی های زبانی شاخص...

تحقیق حاضر در نظر دارد نظریه کلان کنش ارتباطی هابرماس را به مثابه گزینه ای دیگر در کنار مدل های تصمیم گیری مصرف کننده در مکاتب عمده بازاریابی قرار دهد. بنابر نظرگاه هابرماس، عقلانیت یک بعدی نیست و تنها در جنبه ابزاری خلاصه نمی شود. نظریه کنش ارتباطی دیدگاهی فرایندی نسبت به عقلانیت اتخاذ می کند و بر این باور است که این نتایج نیست که مهم محسوب می شود بلکه روش اتخاذ شده در نیل به این نتایج است که ...

پیامک، به‌عنوان یکی از جدیدترین و در عین حال پرکاربردترین ابزارهای ارتباطیِ امروز، به‌سرعت در حال نفوذ در فرهنگ رسانه‌ایِ جوامع مختلف است و تحلیلِ متنِ پیامک‌ها، از دیدگاه‌های زبانی و کاربردشناختی، می‌تواند برخی زوایای پنهانِ هویت فرهنگیِ گروه‌های مختلف را برای پژوهشگران آشکار سازد. مقالۀ‌ حاضر به تحلیل کنش‌‌های گفتار، بر اساس دسته‌بندیِ سرل، در 400 پیامک فارسی در دو گروه مساوی از دانشجویانِ زن و مرد ب...

زبانشناسی کارکردگرا، با تحلیل عناصر بافتی و تکیه بر رویکردی کاربردبنیاد (usage-based)، به تحلیل زبان می پردازد. تبیین معناشناختی-کاربردشناختی دو نقش ترکیبیِ فاعل؛ به عنوان مقصود اصلی نمای نقشی جمله، و مفعول؛ به عنوان مقصود ثانویه جمله، بر اساس این رویکرد، موضوع پژوهش حاضر است. نگارنده تلاش دارد، تا با روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس مفاهیم کاربردشناختی و معناشناختیِ نحو کاربردیِ (FG) سیمون دیک، به تح...